English | Français | Deutsche | Español | Meer talen
Het aantal slachtoffers van digitale criminaliteit is de afgelopen jaren flink gestegen. Aankoop- en verkoopfraude zijn het populairst onder cybercriminelen. Verder zijn meer mensen de dupe geworden van cyberpesten. Identiteitsfraude nam juist af. Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De slachtoffercijfers zijn terug te vinden in de Cybersecuritymonitor 2021.
Cybercrime in ruime zin
Alle vormen van criminaliteit waarbij het internet, e-mail of applicaties worden gebruikt, schaart het CBS onder cybercrime. Dan moet je denken aan onder meer aan- en verkoopfraude, identiteitsfraude, phishing en computervredebreuk of hacken. Ook incidenten in de persoonlijke of relationele sfeer die niet altijd strafbaar zijn, behoren tot het domein van cybercriminaliteit. Dan gaat het bijvoorbeeld om sexting, cyberstalking en cyberpesten.
Aankoopfraude
Onderzoekers van het CBS keken naar de ontwikkeling van het aantal slachtoffers van hackers en cybercriminelen tussen 2012 en 2021. In deze periode is het totaal aantal gedupeerden toegenomen met bijna een kwart (22,1 procent). De grootste stijger staat op naam van aankoopfraude. Iemand koopt dan via internet een product, betaalt daarvoor en krijgt vervolgens niets geleverd. Deze vorm van online criminaliteit steeg sinds 2012 met 118,6 procent.
Verkoopfraude
Verkoopfraude -waarbij de verkoper producten levert, maar niet betaald wordt- staat op de tweede plek. Het aandeel daarvan steeg met bijna twee derde (64,7 procent). Het aandeel cyberpesten groeide sinds 2012 met een kwart (25,6 procent). Het aantal slachtoffers van hacking en identiteitsfraude nam sindsdien af, respectievelijk met 5,4 procent en 58,3 procent. De laatste jaren zien de onderzoekers echter een lichte stijging van het aantal slachtoffers van identiteitsfraude.
Hacking
Computervredebreuk (hacking) werd in de meeste gevallen afgedaan met taakstraf, geldboete of schadevergoeding. Eén op de vijf zaken werd afgehandeld zonder dat de rechter eraan te pas kwam. Rechters deelden doorgaans een taakstraf uit aan verdachten van computervredebreuk. Bijna driekwart van de strafzaken werd opgelegd tussen 2015 en 2020. Het aantal gevangenisstraffen steeg in deze periode naar 29 procent (was 19,3 procent).
Jongeren vaker slachtoffer
Afgelopen jaar was 17 procent van de Nederlandse bevolking van 15 jaar of ouder het doelwit van cybercriminaliteit. Jongeren waren doorgaans vaker het slachtoffer van cybercriminelen dan ouderen. In 2021 was gemiddeld één op de vijf jongeren van 15- tot 25-jarigen het slachtoffer van internetcriminelen. Onder 65-plussers was dit ongeveer één op de acht (12 procent). Ongeveer een vijfde van alle slachtoffers (19 procent) deed aangifte bij de politie.
OM
Het CBS is niet de enige die ziet dat het aantal slachtoffers van cybercrime toeneemt. Het Openbaar Ministerie (OM) schreef in mei in haar jaarverslag dat de politie vorig jaar 14.000 meldingen van cybercriminaliteit ontving. Dat is een derde meer in vergelijking met 2020, en een verdrievoudiging ten opzichte van het jaar daarvoor.
De toename van het aantal aangiften van cybercrime is terug te zien in de instroomcijfers van het OM. Het aantal verdachten van cyberdelicten nam in een jaar tijd toe van 481 naar 574, een stijging van 21 procent. In twee jaar tijd steeg het aantal verdachten met 47 procent.
Investeren in digitale vaardigheden
De impact van cybercriminaliteit op de samenleving was enorm. Als cybercriminelen niet strafrechtelijk worden aangepakt, neemt het vertrouwen van burgers in de digitale infrastructuur en de democratische rechtstaat af. “Cybercrime is moeilijk op te sporen en vraagt om veel kennis en specialisten die zich voortdurend blijven ontwikkelen om hackers bij te blijven”, aldus het OM. Daarom is het belangrijk dat het OM breed blijft investeren in digitale vaardigheden.
Bron: cbs.nl, vpngids.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Meer actueel nieuws
Nederlandse digitale infrastructuur populair bij cybercriminelen
De Nationale Politie doet een dringend beroep op Nederlandse internet- en hostingproviders om bepaalde hosting-resellers die klant zijn, goed ‘tegen het licht te houden’. Het leeuwendeel zijn Russische wederverkopers.
Lange termijn visie ondermijning en cybercrime noodzakelijk
VNO-NCW en MKB Nederland wil dat het demissionaire kabinet met actieplannen komt om ondermijning en cybercriminaliteit tegen te gaan. Een ‘deltaplan’ moet ervoor zorgen dat de pakkans van hackers en cybercriminelen omhoog gaat. Daarvoor is het belangrijk dat de Autoriteit Persoonsgegevens meer geld en personeel tot zijn beschikking krijgt.
Drie aanhoudingen voor bankhelpdesk fraude tijdens controle auto
Er is momenteel veel sprake van oplichtingsvormen zoals spoofing met bankhelpdesk fraude.
Evil Corp: “De jacht op 's werelds meest gezochte hackers”
Veel van de mensen op de lijst van meest gezochte cybercriminelen van de FBI zijn Russisch. Terwijl sommigen naar verluidt voor de overheid werken en een normaal salaris verdienen, worden anderen ervan beschuldigd een fortuin te verdienen met ransomware-aanvallen en online diefstal. Als ze Rusland zouden verlaten, zouden ze gearresteerd worden, maar thuis lijken ze vrij spel te krijgen.
“Nu al vijf keer meer aangiftes ontvangen van malafide webwinkels”
Koopjesjagers op internet zijn afgelopen maanden op grote schaal opgelicht. Bij de politie kwamen nu al vijf keer meer aangiftes binnen tegen webwinkels die niet leverden wat ze beloofden vergeleken met heel 2019. Nu het koopjesjagen in aanloop naar Black Friday is begonnen en de feestdagen snel volgen, vreest de politie dat het daar niet bij blijft.
De wederopstanding van Emotet malware
Emotet is sinds vorige week weer actief en beveiligingsexperts vrezen voor een wederopstanding. De komende tijd kunnen we een forse toename aan spam en phishingmails verwachten. Onderzoekers zijn bang dat er wereldwijd honderdduizenden nieuwe slachtoffers gaan vallen.