,,Je online veiligheid is momenteel misschien wel belangrijker dan je deur op slot doen’’

Gepubliceerd op 14 juni 2022 om 15:00

Cybercriminaliteit is in Zeeland en West-Brabant de afgelopen vijf jaar aan een stevige opmars bezig. Denk maar aan de hack van woningcorporaties.

De verhalen zijn bekend: een ouder die een sms’je krijgt van zijn kind dat zijn telefoon is verloren en vraagt of papa of mama geld over kan maken. Cybercriminelen handelen echter steeds vernuftiger. Ze versturen nepmails die niet meer zijn te onderscheiden van die van je bank. Je klikt op een linkje, logt in en bent duizenden euro’s lichter.

Een digitale inbraak bij een bedrijf gaat ook op die manier. Een medewerker krijgt een mailtje van iemand die zich voordoet als netwerkbeheerder, klikt op een link en opeens is het hele systeem versleuteld. Of criminelen pogen met telefoontjes waardevolle informatie te verkrijgen. 

Een boost door corona

Dat maakt Reza Esmaili, hoofd van de opleiding Cyber Security van Avans+, bijna dagelijks mee. ,,Ik word gebeld door een buitenlands nummer. Dan hoor ik iemand met een Indisch accent beweren dat hij in Californië zit en belt namens HP (Hewlett-Packard, technologiebedrijf) met wat vragen over ons systeem. Dan weet ik al genoeg.’’ Volgens hem heeft de coronatijd cybercriminaliteit een boost gegeven: iedereen was veel meer online actief.

De hack van de Russische Conti-groep op de acht woningcorporaties van afgelopen maart was een in het oog springend voorbeeld. Laurentius uit Breda en Alwel uit Roosendaal, Etten-Leur en Breda behoorden tot de getroffen partijen. De criminelen stalen onder meer persoonlijke gegevens van huurders, door met gijzelsoftware, ransomware, The Sourcing Company aan te vallen. 

The Sourcing Company is een cloudbedrijf dat alle gegevens van de getroffen corporaties opslaat. Ze betaalden uiteindelijk niet het gevraagde losgeld, hoewel zij daarmee het risico liepen dat de persoonlijke gegevens in verkeerde handen terechtkwamen.

‘Hoe groot is het risico?’

Noud Bex is crisiscommunicatieadviseur en begeleidt met zijn bedrijf jaarlijks honderd crisissituaties, waaronder bij cybercrime. Over de woningcorporaties mag hij gedurende het onderzoek niks zeggen, maar hij kan wel een algemeen beeld schetsen. Zo ook over het onmogelijke dilemma: betalen of niet. ,,De belangrijkste afweging is: hoe groot is het risico? Kunnen ze identiteitsfraude plegen met de gegevens die ze hebben? Soms heb je simpelweg geen keus. Dan kost het je meer geld als je niet betaalt. Maar daarmee houd je wel een criminele praktijk in stand, dat voorkom je liever. Zeker als het om belastinggeld gaat bij een overheidsorganisatie.’’

De politie en gemeenten waarschuwen ondernemers en burgers preventief. Daarnaast spelen buurtpreventisten een sleutelrol: zij worden opgeleid om buurtbewoners te waarschuwen en helpen bij hun digitale veiligheid. ,,Je online veiligheid is momenteel misschien wel belangrijker dan je deur op slot doen’’, zo vertelt verantwoordelijk wethouder Daan Quaars.

Breda is een voorloper met een ecosysteem voor digitale veiligheid, het zogenoemde 'Vitaal Digitaal Breda'. Daarin zitten onder meer de gemeente, politie, het Amphia Ziekenhuis, Brabant Water, Brabantse Delta, Enexis en experts op het gebied van digitale veiligheid. Zij delen hun kennis met elkaar. 

Kennis delen

Esmaili looft dit systeem. ,,Kennis delen gebeurt veel te weinig. Organisaties schamen zich, terwijl cybercriminelen hun kennis wel delen op het darkweb.’’ Bex heeft juist het idee dat dit aan het kantelen is. ,,Je ziet zeker bij overheden en onderwijsinstellingen dat zij het belangrijk vinden om mensen te waarschuwen.’’

Volgens Bex, die 35 medewerkers in dienst heeft, is de impact van een digitale hack enorm. ,,Je kunt niks meer, tot je betaalt. Je kunt niet meer bij de gegevens van je klanten, patiënten of huurders, niets meer produceren of ontvangen, niet meer bij je bestanden.’’ Maar ook emotioneel gezien is het heftig. ,,Ze hebben bij je ingebroken, zijn bij je binnen geweest. Ze hebben misschien bestanden versleuteld waar ook een emotionele waarde aan hangt. En misschien zijn ze nog steeds wel binnen.’’

Snelst groeiende criminaliteit 

Cybercriminaliteit is momenteel een van de, zo niet dé, snelst groeiende vormen van criminaliteit. Tussen 31 mei 2017 en 31 mei 2018 kreeg de politie 88 aangiften, vier jaar later steeg dat aantal naar 1328. Het opsporen van de criminelen is niet makkelijk, aangezien ze meestal in het buitenland zitten. Bex: ,,Iedere keer wordt weer pijnlijk duidelijk hoe afhankelijk je van ICT bent. Het kost veel tijd en geld om alles te herstellen als je hele systeem geïnfecteerd is.’’ Inmiddels is de verzekering tegen deze vorm van criminaliteit dan ook in opmars.

Criminelen vinden bijna altijd een ingang via een menselijk slippertje, aldus Bex. ,,Je krijgt een mailtje, opent het en reageert. Criminelen worden steeds sluwer, doortrapter, professioneler. In een bedrijf met honderden medewerkers die het allemaal druk hebben, is een vergissing snel gemaakt. Met grote gevolgen.’’

Bron: bndestem.nl | Tim van Boxtel

Meer info over veilig digitaal Breda 

Bekijk alle vormen en begrippen

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met Cybercrimeinfo.

Meer actueel nieuws

Durft u deze code nog te scannen?

U kent het wel, de QR-code. Het bestaat al jaren. Inmiddels wordt het meer en meer geïntegreerd in de samenleving en dat is ook logisch. Het werkt eenvoudig en snel: u pakt uw telefoon, scant de code en wordt doorgestuurd naar een website, locatie op een online kaart, contactgegevens, bestand of betaling pagina. Een ideaal middel dus, maar wees op uw hoede!

Lees meer »

Sterke stijging hacking in België

Het aantal door de politiediensten geregistreerde feiten inzake hacking is de afgelopen jaren sterk gestegen, van 2.174 in 2015 tot 3.628 in 2018. In het eerste semester van 2019 werden er opnieuw 1.889 feiten geregistreerd. Dat blijkt uit het antwoord van federaal minister van Binnenlandse Zaken Pieter De Crem (CD&V) op een schriftelijke vraag van Kris Verduyckt (sp.a).

Lees meer »

Datalek nieuws en overzicht week 22-2020

Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.

Lees meer »

Het darkweb "De verborgen kant van het internet"

Het internet heeft alles veranderd, van de manier hoe we werken en de manier hoe we gamen tot de manier hoe we leven. Het lijkt erop dat er een plekje is op internet voor iedereen ondanks welke interesses je hebt, ondanks wat je overtuigingen zijn, is er iemand of iets daarbuiten dat op dezelfde manier denkt als jij. Het internet heeft ons verbonden op manieren die we nooit eerder hadden gedacht, het is een plek waar iedereen van waar dan ook ter wereld kan samenkomen, er zijn zoveel dingen op internet waarvan de meeste niet eens weten dat ze bestaan. Er is van alles of het nu een dienst of product is, legaal of illegaal immoreel of onethisch het internet heeft het. U kunt kiezen of u het gebruikt voor voor goede dingen of in slechte dingen, net zoals het internet dat we allemaal gebruiken  elke dag.

Lees meer »

Hacker Snapchat-accounts aangehouden

Woensdag 27 mei hebben rechercheurs van het Cybercrimeteam in Noord-Holland onder leiding van de officier van justitie een 18-jarige inwoner van Vlaardingen aangehouden op verdenking van phishing, het hacken van Snapchat-accounts en sextortion, een vorm van afpersing. De verdachte is woensdag ingesloten voor verder onderzoek en wordt vrijdag voorgeleid voor de rechter-commissaris.

Lees meer »

Land- en tuinbouwwinkels AVEVE slachtoffer van cyberaanval

In Belgie is AVEVE het slachtoffer geworden van een grote cyberaanval. Met kwaadaardige software werd het netwerk van de land- en tuinbouwwinkels onder vuur genomen. Een klein aantal van de 250 winkels in ons land moet daarom tijdelijk de deuren sluiten omdat betalen met VISA of bancontact er niet mogelijk is. “De overgrote meerderheid van de winkels is wel gewoon open”, benadrukt woordvoerder Stéphanie Deleul.

Lees meer »

Beveiligingslek Android: negen op de tien toestellen kwetsbaar

Uit onderzoek van Promon en Google blijkt dat alleen apparaten met Android 10 beschermd zijn tegen het StrandHogg 2.0-lek. Versie Android 9.0 (Pie) en ouder zijn wel kwetsbaar. Meer dan negentig procent van de Android-toestellen draait versie 9.0 of ouder, aldus Google. Negen op de tien toestellen is dus kwetsbaar voor dit lek.

Lees meer »