English | Français | Deutsche | Español | Meer talen
Cybercriminaliteit is in Zeeland en West-Brabant de afgelopen vijf jaar aan een stevige opmars bezig. Denk maar aan de hack van woningcorporaties.
De verhalen zijn bekend: een ouder die een sms’je krijgt van zijn kind dat zijn telefoon is verloren en vraagt of papa of mama geld over kan maken. Cybercriminelen handelen echter steeds vernuftiger. Ze versturen nepmails die niet meer zijn te onderscheiden van die van je bank. Je klikt op een linkje, logt in en bent duizenden euro’s lichter.
Een digitale inbraak bij een bedrijf gaat ook op die manier. Een medewerker krijgt een mailtje van iemand die zich voordoet als netwerkbeheerder, klikt op een link en opeens is het hele systeem versleuteld. Of criminelen pogen met telefoontjes waardevolle informatie te verkrijgen.
Een boost door corona
Dat maakt Reza Esmaili, hoofd van de opleiding Cyber Security van Avans+, bijna dagelijks mee. ,,Ik word gebeld door een buitenlands nummer. Dan hoor ik iemand met een Indisch accent beweren dat hij in Californië zit en belt namens HP (Hewlett-Packard, technologiebedrijf) met wat vragen over ons systeem. Dan weet ik al genoeg.’’ Volgens hem heeft de coronatijd cybercriminaliteit een boost gegeven: iedereen was veel meer online actief.
De hack van de Russische Conti-groep op de acht woningcorporaties van afgelopen maart was een in het oog springend voorbeeld. Laurentius uit Breda en Alwel uit Roosendaal, Etten-Leur en Breda behoorden tot de getroffen partijen. De criminelen stalen onder meer persoonlijke gegevens van huurders, door met gijzelsoftware, ransomware, The Sourcing Company aan te vallen.
The Sourcing Company is een cloudbedrijf dat alle gegevens van de getroffen corporaties opslaat. Ze betaalden uiteindelijk niet het gevraagde losgeld, hoewel zij daarmee het risico liepen dat de persoonlijke gegevens in verkeerde handen terechtkwamen.
‘Hoe groot is het risico?’
Noud Bex is crisiscommunicatieadviseur en begeleidt met zijn bedrijf jaarlijks honderd crisissituaties, waaronder bij cybercrime. Over de woningcorporaties mag hij gedurende het onderzoek niks zeggen, maar hij kan wel een algemeen beeld schetsen. Zo ook over het onmogelijke dilemma: betalen of niet. ,,De belangrijkste afweging is: hoe groot is het risico? Kunnen ze identiteitsfraude plegen met de gegevens die ze hebben? Soms heb je simpelweg geen keus. Dan kost het je meer geld als je niet betaalt. Maar daarmee houd je wel een criminele praktijk in stand, dat voorkom je liever. Zeker als het om belastinggeld gaat bij een overheidsorganisatie.’’
De politie en gemeenten waarschuwen ondernemers en burgers preventief. Daarnaast spelen buurtpreventisten een sleutelrol: zij worden opgeleid om buurtbewoners te waarschuwen en helpen bij hun digitale veiligheid. ,,Je online veiligheid is momenteel misschien wel belangrijker dan je deur op slot doen’’, zo vertelt verantwoordelijk wethouder Daan Quaars.
Breda is een voorloper met een ecosysteem voor digitale veiligheid, het zogenoemde 'Vitaal Digitaal Breda'. Daarin zitten onder meer de gemeente, politie, het Amphia Ziekenhuis, Brabant Water, Brabantse Delta, Enexis en experts op het gebied van digitale veiligheid. Zij delen hun kennis met elkaar.
Kennis delen
Esmaili looft dit systeem. ,,Kennis delen gebeurt veel te weinig. Organisaties schamen zich, terwijl cybercriminelen hun kennis wel delen op het darkweb.’’ Bex heeft juist het idee dat dit aan het kantelen is. ,,Je ziet zeker bij overheden en onderwijsinstellingen dat zij het belangrijk vinden om mensen te waarschuwen.’’
Volgens Bex, die 35 medewerkers in dienst heeft, is de impact van een digitale hack enorm. ,,Je kunt niks meer, tot je betaalt. Je kunt niet meer bij de gegevens van je klanten, patiënten of huurders, niets meer produceren of ontvangen, niet meer bij je bestanden.’’ Maar ook emotioneel gezien is het heftig. ,,Ze hebben bij je ingebroken, zijn bij je binnen geweest. Ze hebben misschien bestanden versleuteld waar ook een emotionele waarde aan hangt. En misschien zijn ze nog steeds wel binnen.’’
Snelst groeiende criminaliteit
Cybercriminaliteit is momenteel een van de, zo niet dé, snelst groeiende vormen van criminaliteit. Tussen 31 mei 2017 en 31 mei 2018 kreeg de politie 88 aangiften, vier jaar later steeg dat aantal naar 1328. Het opsporen van de criminelen is niet makkelijk, aangezien ze meestal in het buitenland zitten. Bex: ,,Iedere keer wordt weer pijnlijk duidelijk hoe afhankelijk je van ICT bent. Het kost veel tijd en geld om alles te herstellen als je hele systeem geïnfecteerd is.’’ Inmiddels is de verzekering tegen deze vorm van criminaliteit dan ook in opmars.
Criminelen vinden bijna altijd een ingang via een menselijk slippertje, aldus Bex. ,,Je krijgt een mailtje, opent het en reageert. Criminelen worden steeds sluwer, doortrapter, professioneler. In een bedrijf met honderden medewerkers die het allemaal druk hebben, is een vergissing snel gemaakt. Met grote gevolgen.’’
Bron: bndestem.nl | Tim van Boxtel
Meer info over veilig digitaal Breda
Bekijk alle vormen en begrippen
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met Cybercrimeinfo.
Meer actueel nieuws
Datalek nieuws en overzicht week 33-2020
Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.
Oplichting / Cybercrime overzicht week 33-2020
Wat is phishing »
Een mysterieuze groep heeft Tor-exit-knooppunten gekaapt
Sinds januari 2020 voegt een mysterieuze kwaadwillende servers toe, aan het Tor-netwerk om SSL-stripping-aanvallen uit te voeren, op gebruikers die toegang hebben tot cryptocurrency-gerelateerde sites via de Tor-browser.
DDoS aanvallen gemiddeld 97% meer dan in zelfde periode vorig jaar
Uit het halfjaarlijkse DDoS rapport van 'Link11' blijkt dat er vanwege COVID-19 een forse toename is geweest in het aantal DDoS aanvallen.
Malafide organisaties bellen mensen op van internationaal circulerende lijsten
De AFM (autoriteit financiële markten) heeft 2.500 Nederlanders via een brief gewaarschuwd voor boilerrooms, dit zijn oplichters die een 'geweldig investeringsaanbod' hebben. In werkelijkheid is de aanbieding te mooi om waar te zijn en verlies je veel geld.
Cybercrime: "Het aantal is dit jaar bijna verdubbeld"
Het aantal aangiftes en meldingen van cybercrime is tijdens de coronacrisis explosief gestegen. In de eerste maanden van 2019 werden nog zo'n 2500 meldingen gedaan van cybercrime.
Top 10: Malware | Kwetsbaarheden
Cybersecurity bedrijf Check Point constateert een sterke toename van het Emotet-botnet dat spamcampagnes verspreidt na een periode van inactiviteit, met als doel bankgegevens te stelen en zich te verspreiden binnen gerichte netwerken.
Spie International bevestigt ransomware aanval
Spie International is het slachtoffer geworden van cybercriminelen. Ze slaagde erin om de Nefilim-ransomware op het computernetwerk van het bedrijf te installeren. Inmiddels werken alle systemen weer en draait de productie weer als vanouds. Wel is er data buitgemaakt van diverse klanten.
INTERPOL-rapport toont een alarmerend aantal cyberaanvallen tijdens COVID-19
Een INTERPOL-beoordeling van de impact van COVID-19 op cybercriminaliteit heeft aangetoond dat er een aanzienlijke verschuiving van het doelwit is van individuen en kleine bedrijven naar grote bedrijven, overheden en kritieke infrastructuur.
"Ik los het zelf op" en "Het heeft geen zin, de politie zal er niets aan doen"
Slachtoffers van online criminaliteit doen zelden aangifte bij de politie en wanneer zij dit wel doen, leidt dit vaak tot ontevredenheid.
Menselijke fouten grootste oorzaak cyberincidenten
Bijna alle bedrijven maken vandaag gebruik van clouddiensten. De cloud is schaalbaar, efficiënt en mobiel, perfect voor de groeiende datastromen en het toenemende thuiswerk van vandaag. Maar zonder gespecialiseerde kennis is de cloud niet zonder risico. Configuratie fouten door medewerkers zouden de grootste oorzaak zijn van cyberincidenten in de cloud. Dat wijzen twee studies van veiligheidsbedrijven uit.
Criminelen experimenteren met 'voice-fake'
Een Hagenaar deed in augustus aangifte van identiteitsfraude.