Zestien procent van de Nederlandse bevolking kwam in 2020 in aanraking met fraude. Dit blijkt uit een eerste, uitgebreide slachtofferstudie naar fraude in Nederland, uitgevoerd onder leiding van prof. dr. Marianne Junger van de Universiteit Twente. ‘Op basis van de gemelde schade in het onderzoek schatten we de totale schade jaarlijks op € 2,75 miljard’, aldus Junger.
In 2020 maakte 42% van alle Nederlanders ouder dan zestien jaar een fraudepoging mee. Dit blijkt uit een onderzoek van Stichting Achmea Slachtoffer & Samenleving, International Card Services, de politie en de Nederlandse Vereniging van Banken. De resultaten zijn gisteren aangeboden in de Tweede Kamer aan Kamerlid Anne Kuik, lid van de Vaste commissie voor Justitie en Veiligheid.
Schatting totale fraudeschade € 2,75 miljard
Op basis van de resultaten in het onderzoek wordt de totale schade voor fraude door de onderzoekers geschat op € 2,75 miljard. Verliezen van slachtoffers zijn vaak klein, maar soms extreem groot. Hetzelfde geldt voor de psychologische impact op slachtoffers: een minderheid van de slachtoffers ervaart veel last.
Aankoopfraude is de meest voorkomende fraudevorm met 11% slachtofferschap. Van andere fraudevormen, zoals bijvoorbeeld vriend-in-noodfraude (waaronder Whatsapp-fraude), datingfraude en spoofing (het aannemen van een andere identiteit, waaronder helpdeskfraude) wordt grofweg 1% slachtoffer.
Contact met de politie gering
Opvallend is dat slachtoffers bij slechts 12% van de incidenten achteraf contact opnemen met de politie. Ook bij andere partijen, zoals banken, creditcardmaatschappijen en betaaldiensten, wordt fraude niet heel vaak gemeld. Dit verschilt echter per type fraude en hangt af van de gebruikte betaalmethode. Bij spoofing (waaronder bankhelpdeskfraude) neemt bijvoorbeeld ruim de helft van de slachtoffers contact op met hun bank.
Jongeren vaker slachtoffer dan ouderen
Iedereen kan slachtoffer worden van fraude, blijkt uit het onderzoek. Socio-demografische variabelen als leeftijd en geslacht spelen maar een beperkte rol. Wel worden jongeren vaker slachtoffer dan ouderen, in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt (jongeren t/m 35 jaar oud: 21,5% slachtoffers; ouderen: 13,1% slachtoffers). Dit kan komen omdat jongeren meer online zijn.
Fraudepreventie
Impulsiviteit en kennis over fraude blijken belangrijke voorspellers van slachtofferschap. Impulsieve personen worden vaker slachtoffer, vermoedelijk doordat ze (te) snel beslissingen nemen (niet impulsief: 14,7% slachtoffers; impulsief: 28,6% slachtoffers). Personen met meer kennis over fraude kunnen fraudepogingen beter weerstaan, waardoor zij minder vaak slachtoffer worden. Respondenten die een fraudepoging meemaakten met weinig kennis: 53,3% slachtoffers; veel kennis: 32,2% slachtoffers). Junger: 'Uit onze studie blijkt dat het aantal slachtoffers kan dalen als mensen beter op de hoogte zijn van de werkwijze van fraudeurs. Ook het tegengaan van snelle beslissingen kan helpen bij het verminderen van slachtoffers. Denk bijvoorbeeld aan een simpele dubbele check voordat een betaling gedaan wordt. Ook aanpassingen in het ontwerp van handelsplatforms zouden hierbij kunnen helpen.'
Eerste uitgebreide slachtofferstudie in Nederland
Over de hele wereld lijkt fraude steeds meer slachtoffers te maken. Terwijl de meeste vormen van criminaliteit afnemen, is er in fraudestatistieken een stijging zichtbaar. Het zicht op fraude is echter beperkt, omdat slachtoffers niet altijd aangifte doen. Een slachtofferstudie kan een completer beeld van het fraudeprobleem leveren. Prof. dr. Marianne Junger, prof. dr. Bernard Veldkamp en promovendus Luka Koning (MSc) van de UT voerden dit eerste uitgebreide onderzoek naar slachtofferschap van fraude in Nederland uit. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Meer informatie
Slachtoffers van fraude wordt aangeraden om contact op te nemen met de Fraudehelpdesk en de partij waarbij de schade heeft plaatsgenomen.
Bron: utwente.nl, politie.nl
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer info over ABC en downloads
Meer actueel nieuws
Drie aanhoudingen voor bankhelpdesk fraude tijdens controle auto
Er is momenteel veel sprake van oplichtingsvormen zoals spoofing met bankhelpdesk fraude.
Evil Corp: “De jacht op 's werelds meest gezochte hackers”
Veel van de mensen op de lijst van meest gezochte cybercriminelen van de FBI zijn Russisch. Terwijl sommigen naar verluidt voor de overheid werken en een normaal salaris verdienen, worden anderen ervan beschuldigd een fortuin te verdienen met ransomware-aanvallen en online diefstal. Als ze Rusland zouden verlaten, zouden ze gearresteerd worden, maar thuis lijken ze vrij spel te krijgen.
“Nu al vijf keer meer aangiftes ontvangen van malafide webwinkels”
Koopjesjagers op internet zijn afgelopen maanden op grote schaal opgelicht. Bij de politie kwamen nu al vijf keer meer aangiftes binnen tegen webwinkels die niet leverden wat ze beloofden vergeleken met heel 2019. Nu het koopjesjagen in aanloop naar Black Friday is begonnen en de feestdagen snel volgen, vreest de politie dat het daar niet bij blijft.
De wederopstanding van Emotet malware
Emotet is sinds vorige week weer actief en beveiligingsexperts vrezen voor een wederopstanding. De komende tijd kunnen we een forse toename aan spam en phishingmails verwachten. Onderzoekers zijn bang dat er wereldwijd honderdduizenden nieuwe slachtoffers gaan vallen.
Fraude met online betalingen stijgt met 208% tijdens Black Friday
In aanloop naar de Black Friday-periode werd een duidelijke toename van phishingaanvallen die online betaalpagina’s nabootsen opgemerkt. Dit aantal is meer dan verdubbeld met 208%. Deze en andere bevindingen staan in Kaspersky's rapport'Black Friday 2021: How to Have a Scam-Free Shopping Day'.
Overzicht cyberaanvallen week 46-2021
De Conti-ransomwaregroep "verdiende" sinds juli van dit jaar zeker 25,5 miljoen dollar, cyberaanval op Heijmans hackers proberen 1300 accounts te kraken en Russische ransomware bendes gaan samenwerken met Chinese hackers. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.
Cybercrime nieuwsbrief 184 week 46-2021
Geldezels prooi voor de politie en de georganiseerde misdaad, onbewust kwaadwillenden toegang geven tot je privégegevens ‘Assisted selfie fraude’ en terroristen gebruiken sociale media en het darkweb om te radicaliseren, te rekruteren en aan te zetten tot geweld. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 184.
Datalek nieuws en overzicht week 46-2021
Een datalek kan ernstige gevolgen hebben, soms worden levens totaal verwoest door dat er identiteit fraude mee gepleegd wordt.
Phishing, nepshop en fraude meldingen week 46-2021
Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Ben je slachtoffer geworden van oplichting doe dan 'altijd' aangifte bij de politie.
Terroristen gebruiken sociale media en het darkweb om te radicaliseren, te rekruteren en aan te zetten tot geweld
De EU en haar lidstaten werken samen om radicalisering in Europa te voorkomen. Radicalisering is niet nieuw. Wel is het de laatste jaren een ernstiger bedreiging geworden, met name door nieuwe technologieën en het toenemend gebruik van internet en sociale media.
Online seksuele intimidatie, waaronder de fameuze ongevraagde dickpick, behoort inmiddels tot de orde van de dag
In september van dit jaar zit een vriendin van me in de trein. Ze krijgt een melding van Airdrop: iemand in de buurt wil haar een foto sturen. Uit automatisme klikt ze op accepteren. Het blijkt een dickpick: de vijfde in een paar maanden tijd. Ze kijkt nog even schichtig om zich heen: wie is de verzender in kwestie, houdt hij haar in de gaten?
Netflix, Disney en Amazon Prime zijn makkelijk te gebruiken voor phishing-scams
Scammers doen zich sinds kort voor als Netflix en andere streamingdiensten. Dat meldt cybersecuritybedrijf Kaspersky in zijn rapport woensdag.