English | Français | Deutsche | Español | Meer talen
Het aantal slachtoffers van digitale criminaliteit is de afgelopen jaren flink gestegen. Aankoop- en verkoopfraude zijn het populairst onder cybercriminelen. Verder zijn meer mensen de dupe geworden van cyberpesten. Identiteitsfraude nam juist af. Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De slachtoffercijfers zijn terug te vinden in de Cybersecuritymonitor 2021.
Cybercrime in ruime zin
Alle vormen van criminaliteit waarbij het internet, e-mail of applicaties worden gebruikt, schaart het CBS onder cybercrime. Dan moet je denken aan onder meer aan- en verkoopfraude, identiteitsfraude, phishing en computervredebreuk of hacken. Ook incidenten in de persoonlijke of relationele sfeer die niet altijd strafbaar zijn, behoren tot het domein van cybercriminaliteit. Dan gaat het bijvoorbeeld om sexting, cyberstalking en cyberpesten.
Aankoopfraude
Onderzoekers van het CBS keken naar de ontwikkeling van het aantal slachtoffers van hackers en cybercriminelen tussen 2012 en 2021. In deze periode is het totaal aantal gedupeerden toegenomen met bijna een kwart (22,1 procent). De grootste stijger staat op naam van aankoopfraude. Iemand koopt dan via internet een product, betaalt daarvoor en krijgt vervolgens niets geleverd. Deze vorm van online criminaliteit steeg sinds 2012 met 118,6 procent.
Verkoopfraude
Verkoopfraude -waarbij de verkoper producten levert, maar niet betaald wordt- staat op de tweede plek. Het aandeel daarvan steeg met bijna twee derde (64,7 procent). Het aandeel cyberpesten groeide sinds 2012 met een kwart (25,6 procent). Het aantal slachtoffers van hacking en identiteitsfraude nam sindsdien af, respectievelijk met 5,4 procent en 58,3 procent. De laatste jaren zien de onderzoekers echter een lichte stijging van het aantal slachtoffers van identiteitsfraude.
Hacking
Computervredebreuk (hacking) werd in de meeste gevallen afgedaan met taakstraf, geldboete of schadevergoeding. Eén op de vijf zaken werd afgehandeld zonder dat de rechter eraan te pas kwam. Rechters deelden doorgaans een taakstraf uit aan verdachten van computervredebreuk. Bijna driekwart van de strafzaken werd opgelegd tussen 2015 en 2020. Het aantal gevangenisstraffen steeg in deze periode naar 29 procent (was 19,3 procent).
Jongeren vaker slachtoffer
Afgelopen jaar was 17 procent van de Nederlandse bevolking van 15 jaar of ouder het doelwit van cybercriminaliteit. Jongeren waren doorgaans vaker het slachtoffer van cybercriminelen dan ouderen. In 2021 was gemiddeld één op de vijf jongeren van 15- tot 25-jarigen het slachtoffer van internetcriminelen. Onder 65-plussers was dit ongeveer één op de acht (12 procent). Ongeveer een vijfde van alle slachtoffers (19 procent) deed aangifte bij de politie.
OM
Het CBS is niet de enige die ziet dat het aantal slachtoffers van cybercrime toeneemt. Het Openbaar Ministerie (OM) schreef in mei in haar jaarverslag dat de politie vorig jaar 14.000 meldingen van cybercriminaliteit ontving. Dat is een derde meer in vergelijking met 2020, en een verdrievoudiging ten opzichte van het jaar daarvoor.
De toename van het aantal aangiften van cybercrime is terug te zien in de instroomcijfers van het OM. Het aantal verdachten van cyberdelicten nam in een jaar tijd toe van 481 naar 574, een stijging van 21 procent. In twee jaar tijd steeg het aantal verdachten met 47 procent.
Investeren in digitale vaardigheden
De impact van cybercriminaliteit op de samenleving was enorm. Als cybercriminelen niet strafrechtelijk worden aangepakt, neemt het vertrouwen van burgers in de digitale infrastructuur en de democratische rechtstaat af. “Cybercrime is moeilijk op te sporen en vraagt om veel kennis en specialisten die zich voortdurend blijven ontwikkelen om hackers bij te blijven”, aldus het OM. Daarom is het belangrijk dat het OM breed blijft investeren in digitale vaardigheden.
Bron: cbs.nl, vpngids.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Meer actueel nieuws
Burgers en bedrijven digiweerbaar met de City Deal
Van digitale wijkambassadeurs tot een lokale helpdesk die wordt bemand door IT-studenten. In de 'City Deal Lokale Weerbaarheid Cybercrime' gaan 8 steden, 3 ministeries, veiligheidsorganisaties en kennisinstellingen samen aan de slag om de cyberweerbaarheid te verhogen onder burgers en bedrijven. Met de ondertekening van de City Deal op 28 oktober 2020 gaat de 'City Deal Lokale Weerbaarheid Cybercrime' van start.
Ransomware weekoverzicht week 44 - 2020
Afgelopen week hebben we een gezamenlijke aanval gezien op de gezondheidszorg. We zagen ook dat enkele grote bekende bedrijven werden getroffen door ransomware die hun bedrijfsactiviteiten beïnvloedden.
Cybercrime nieuwsbrief 130 (week 44-2020)
Nieuwe vormen van phishing, aanvallen op ziekenhuizen en hoe snapchat misbruikt wordt door oplichters. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 130. Nog niet ingeschreven voor deze gratis nieuwsbrief over cybercrime en darkweb? Schrijf je dan hier in.
Datalek nieuws en overzicht week 44-2020
Een datalek kan ernstige gevolgen hebben, soms worden levens totaal verwoest door dat er identiteit fraude mee gepleegd wordt.
Tweestapsverificatie vingerafdruk te koop met e-mailadressen en wachtwoorden
"Beveiliging op het internet is een eindeloos kat-en-muisspel. Terwijl beveiligingsspecialisten voortdurend nieuwe manieren bedenken om onze digitale gegevens te beschermen, verzinnen cybercriminelen nieuwe sluwe manieren om die verdediging te omzeilen. Onderzoekers van de TU/e hebben nu bewijs gevonden van een geavanceerde Russische online marktplaats die honderdduizenden zeer gedetailleerde gebruikersprofielen verhandelt. Deze 'fingerprints' stellen criminelen in staat om ultramoderne tweestapsverificatie te omzeilen, waardoor ze toegang krijgen tot waardevolle gebruikersinformatie, zoals creditcardgegevens." aldus de TU/e
De evolutie van phishing: hoe beschermen we onszelf?
Dat criminelen creatieve methodes verzinnen om je geld te ontfutselen, weten we al langer dan vandaag. Echter, het herkennen van de slimme trucs wordt steeds moeilijker. Waar we enkele jaren geleden nog konden adviseren hoe je een phishing mail of nep website herkent, is het nu haast niet meer uit te leggen aan gebruikers.