OM: “Cybercrime neemt toe met bijna een derde ten opzichte van 2020 en drie keer meer dan in 2019”

Gepubliceerd op 3 mei 2022 om 16:07

Het aandeel cybercriminaliteit is afgelopen jaar fors toegenomen. In 2021 ontving de politie 14.000 meldingen van cybercrime. Dat is een derde meer in vergelijking met het jaar ervoor. Ook de impact van cybercriminaliteit steeg vorig jaar. Dat schrijft het Openbaar Ministerie (OM) in het jaarverslag.

Bredere verschuiving van traditionele naar digitale criminaliteit

“Die trend past binnen een bredere verschuiving van traditionele naar digitale criminaliteit”, zo zegt het OM. Naar eigen zeggen heeft de coronacrisis een impuls gegeven aan deze verschuiving. Afgelopen jaar registreerde de politie 14.000 gevallen van cybercrime. Dat is een stijging van een derde in vergelijking met 2020, en een verdrievoudiging ten opzichte van het jaar daarvoor.

De toename van het aantal aangiften van cybercriminaliteit is terug te zien in de instroomcijfers van het OM. Het aantal verdachten van cyberdelicten nam in een jaar tijd toe van 481 naar 574, een stijging van 21 procent. In twee jaar tijd is het aantal verdachten met 47 procent gestegen.

Aantal registraties van cybercrime (zoals hacks, ddos-aanvallen en ransomware) bij Nederlandse politie

Fraude tussen burgers onderling

Het aandeel van horizontale fraude -fraude tussen burgers onderling- nam afgelopen jaar eveneens toe. De politie arresteerde 29 procent meer internetcriminelen. Het aantal zaken tegen geldezels -mensen die hun bankrekening ter beschikking stellen in ruil voor een deel van de opbrengst- steeg in een jaar tijd van 365 naar 1.363. Het aantal verdachten van identiteitsfraude, waaronder WhatsApp-fraude, nam met 15 procent toe naar 732 zaken.

Het OM schrijft verder in het jaarverslag dat de impact van cybercrime vorig jaar steeg. Dat is te wijten aan de toename van het aantal cyberincidenten, onder meer door ransomware-aanvallen. Daarbij is het volgens het OM soms lastig om een onderscheid te maken tussen cybercriminelen en statelijke actoren. Desalniettemin vormen beide groepen een bedreiging voor de nationale veiligheid.

Cybercriminelen strafrechtelijk aanpakken

Als cybercriminelen niet strafrechtelijk worden aangepakt, neemt het vertrouwen van burgers in de digitale infrastructuur en de democratische rechtstaat af. “Cybercrime is moeilijk op te sporen en vraagt om veel kennis en specialisten die zich voortdurend blijven ontwikkelen om hackers bij te blijven”, schrijft het OM. Daarom is het belangrijk dat het OM breed blijft investeren in digitale vaardigheden.

Opsporing en vervolging zijn volgens het Openbaar Ministerie onvoldoende om cybercriminaliteit terug te dringen. Daarom zet het OM in op alternatieve interventies: preventie, verstoring en notificatie. “Die alternatieve interventies versterken de weerbaarheid van potentiële slachtoffers tegen deze criminaliteit met vaak een internationaal en grenzeloos karakter”, aldus het OM.

Cybercrime is aan opmars bezig

Gerrit van den Burg, voorzitter van het College van procureurs-generaal, maakt zich zorgen om de toenemende cybercriminaliteit. Dat is in zijn ogen “bezig aan een opmars”. Tegelijkertijd is hij optimistisch over het feit dat het kabinet extra geld uittrekt om verbeteringen aan te brengen in de strafrechtketen.

“Daarmee kan de werkdruk eindelijk wat worden aangepakt, en kan een extra impuls worden gegeven aan verbetering van onze ICT. Ik hoop dat we mensen kunnen aantrekken die in al hun diversiteit één ding gemeen hebben: de wil om, in het klein en in het groot, onze wereld rechtvaardiger te maken”, aldus Van den Burg.

Veiligheidsmonitor 2021

Volgens de Veiligheidsmonitor 2021 van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) kreeg 17 procent van de Nederlanders van 15 jaar of ouder te maken met cybercrime. We hebben het dan over 2,5 miljoen Nederlanders. Hoogstwaarschijnlijk is dat slechts het topje van de ijsberg: uit berekeningen van het CBS blijkt dat slechts één op de vijf slachtoffers aangifte doet bij de politie.

Een vorm van online criminaliteit die volgens het CBS afgelopen jaar veel voorkwam, was phishing. Oplichters halen dan van alles uit de kast om zo veel mogelijk persoonsgegevens van nietsvermoedende slachtoffers buit te maken. “Van alle Nederlanders van 15 jaar of ouder zeggen in 2021 meer dan twee op de drie (68 procent) dat ze in de afgelopen 12 maanden ten minste één keer een telefoontje, e-mail- of ander bericht hebben ontvangen dat (waarschijnlijk) van een oplichter was”, aldus het statistiekbureau. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.

OM Jaarbericht 2021
PDF – 1,8 MB 169 downloads

Bron: om.nl, vpngids.nl

Bekijk alle vormen en begrippen

Meer rapporten bekijken of downloaden

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met Cybercrimeinfo.

Meer actueel nieuws

2021 record jaar Zeroday kwetsbaarheden

Geregeld brengen softwareleveranciers beveiligingsupdates uit voor zeroday lekken en 2021 was wat dat betreft een recordjaar. Niet eerder lag het aantal ontdekte zerodays zo hoog en moesten met name Apple, Google en Microsoft in actie komen. In dit artikel een terugblik op de zeroday lekken van 2021 en achterliggende ontwikkelingen.

Lees meer »

Overzicht cyberaanvallen week 51-2021

Internationale it-dienstverlener Inetum getroffen door ransomware, ransomware aanvallen op onderwijs mogen niet lonen en AvosLocker ransomware herstart in veilige modus om beveiligingstools te omzeilen. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.

Lees meer »

Cybercrime nieuwsbrief 189 week 51-2021

Cybercriminelen weer super actief en creatief tijdens de Omikron lockdown, 21 jarige deed “voor de fun” een DDoS aanval op mijnoverheid en Nederlandse drugs export via het darkweb. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 189.

Lees meer »

Phishing, nepshop en fraude meldingen week 51-2021

Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Ben je slachtoffer geworden van oplichting doe dan 'altijd' aangifte bij de politie.

Lees meer »

Nederlandse drugs export via het darkweb

Het darkweb, het versleutelde gedeelte van het internet, staat vooral bekend als toegangspoort voor online drugshandel. Sinds de komst van Silk Road in 2011, een soort webwinkel voor onder andere drugs, hebben tientallen vergelijkbare marktplaatsen de revue gepasseerd. De belofte was telkens weer hetzelfde: de mogelijkheid tot anonieme handel in illegale goederen en diensten zoals drugs, illegale medicijnen en computervirussen. Die vlieger gaat alleen niet altijd op, want politie en justitie weten toch vaak in te grijpen. Maar er is nog een wereld te winnen, want er zijn ook een aantal blinde vlekken.

Lees meer »

Cybercriminelen weer super actief en creatief tijdens de Omikron lockdown

Cybercriminelen versturen op grote schaal phishingmails om een slaatje te slaan uit de huidige lockdown. In een e-mail, die zogenaamd van de Rijksoverheid afkomstig is, worden ondernemers, culturele instellingen en gezinnen gevraagd om een ‘steunpakket’ aan te vragen. In werkelijkheid is het een list om bankrekeningnummers en andere persoonlijke gegevens buit te maken.

Lees meer »