Een groot deel van de Nederlandse jongeren die ICT-onderwijs volgen, maakt zich wel eens schuldig aan cybercrime. Dit blijkt uit onderzoek van de VU en het NSCR. Toch blijkt het niet zo makkelijk om onderscheid te maken tussen jongeren die ´goede´ en ´slechte´ dingen doen met computers en ICT. Veel jongeren die online de wet overtreden, gebruiken hun ICT-vaardigheden tegelijkertijd om anderen te helpen of zich maatschappelijk in te zetten. Dit betekent dat jonge daders van online delicten kunnen worden gestimuleerd om hun vaardigheden positief in te zetten.
Kenmerken jongeren die zich schuldig maken aan cybercrime
Tot nu toe was er nog weinig bekend over de kenmerken van jongeren die zich schuldig maken aan verschillende vormen van cybercriminaliteit. Zo was niet duidelijk in hoeverre individuele eigenschappen doorslaggevend zijn of dat ook kenmerken van de sociale omgeving een rol spelen. Het rapport Understanding cybercriminal behaviour among young people is gebaseerd op vragenlijstgegevens uit een grote steekproef van 892 jongeren tussen de 15 en 25 jaar, die ICT-gerelateerd onderwijs volgen in het vo, mbo en hbo. Uniek aan dit onderzoek is onder andere dat het sociale netwerk van schoolvrienden uitgebreid in kaart is gebracht, waardoor de rol van criminele vrienden goed kan worden onderzocht.
Ruim helft van jongeren die ICT-onderwijs volgen pleegt online delict
Iets meer dan de helft van de ondervraagde jongeren met ICT-onderwijs had recent een online delict gepleegd. Dat gold voor zowel ´pure´ cyberdelicten – delicten die alleen online mogelijk zijn zoals hacking – als voor online delicten die ook offline mogelijk zijn zoals fraude. Veel voorkomende eenvoudige online delicten waren: hacking door het raden van wachtwoorden, het kopiëren/stelen van bestanden en online pesten of bangmakerij. Maar ook meer geavanceerde cyberdelicten kwamen regelmatig voor, zoals hacking via technische applicaties of exploits, online fraude en websites veranderen. Bij de onderzochte groep kwamen online delicten zelfs vaker voor dan reguliere offline vormen van criminaliteit zoals diefstal, vernieling of geweld.
Online wel of niet overtreden van regels niet zo zwart-wit als het lijkt
Uit het onderzoek bleek een verrassende samenhang tussen positief en negatief cybergedrag. Jongeren die online delicten plegen zetten hun ICT-vaardigheden ook in om anderen te helpen of maatschappelijke betrokken te zijn. Ze helpen bijvoorbeeld anderen met ICT-problemen of het ontwerpen van digitale media, melden digitale kwetsbaarheden of zijn actief op online platforms over ICT-onderwerpen. Deze jongeren vinden online dus zowel positieve als negatieve uitdagingen en het wel of niet overtreden van regels online is voor hen dus niet zo zwart-wit.
Rol van vrienden bij cybergedrag
Het onzichtbare karakter van cybercriminaliteit zorgt ervoor dat ongeveer de helft van de leerlingen niet op de hoogte was van de cyberdelicten van schoolvrienden. Vooral voor pure cyberdelicten vonden zij dit lastig in te schatten. Hun eigen gedrag was dan ook sterker gerelateerd aan hun perceptie over het cybergedrag van deze vrienden, dan aan het daadwerkelijke gedrag. Dit suggereert dat jongeren de neiging hebben om hun cybergedrag aan te passen aan hoe zij denken dat hun vrienden zich gedragen en niet aan hoe hun vrienden zich daadwerkelijk gedragen. Het kan ook betekenen dat jongeren denken dat hun vrienden meer op hen lijken dan daadwerkelijk het geval is.
Andere risicofactoren voor pure cyberdelicten en ‘reguliere’ delicten online
Uit het onderzoek kwamen ook verschillen naar voren tussen de twee hoofdcategorieën van cybercriminaliteit. Het plegen van pure cyberdelicten hangt vooral samen met individuele kenmerken, waaronder een hoog niveau van ICT-kennis en computerverslaving. Het online uitvoeren van delicten die ook offline mogelijk zijn, hangt meer samen met sociale omgevingskenmerken zoals een zwakke band met school en veel alleen thuis zijn. Deze delicten lijken daarmee wat betreft risicofactoren meer op traditionele offline delicten.
ICT-vaardigheden positief inzetten
Het lijkt erop dat scholen hun leerlingen zouden kunnen stimuleren om hun ICT-vaardigheden op een positieve manier in te zetten, bijvoorbeeld door les te geven over de grens tussen ‘goed’ en ‘slecht’ cybergedrag. Daarnaast hebben scholen een belangrijke rol in het tijdig opvangen van signalen dat leerlingen zich bezighouden met negatief cybergedrag. Dit onderzoek laat ook zien dat het zinvol kan zijn om bij de preventie van cybercrime te focussen op risicogroepen zoals jongeren die ICT-onderwijs volgen. Bij pure cyberdelicten kunnen interventies vooral gericht zijn op individuele risicofactoren zoals een computerverslaving. Voor andere online delicten kan het ook helpen om sociale omgevingsfactoren aan te pakken, bijvoorbeeld door de band met school te versterken en thuis meer toezicht te houden.
De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Bron: nscr.nl | Weulen Kranenbarg, M., Van der Toolen, Y. & Weerman, F.
Bekijk alle vormen en begrippen
Meer rapporten bekijken of downloaden
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer actueel cybercrime nieuws
Digitale fraude, oplichting meldingen week 05-2021
Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Liever anoniem? Klik dan hier.
"Nieuwsgierigheid is de brandstof voor ontdekken, onderzoeken en leren"
Het is interessant om eens rond te kijken op het darkweb, maar het is er ook behoorlijk gevaarlijk. Voor je het weet klik je op een malafide link en is je computer geïnfecteerd met malware of krijg je iets te zien waar je 's nacht wakker van ligt. Daarom adviseren we om niet naar het darkweb te gaan, tenzij je daar een goede reden voor hebt.
“Dat zal mij niet overkomen”
Internet fraudeurs maken slim gebruik van de coronacrisis. Het OM wil samen met verschillende betrokken partners iets doen aan de exponentiële groei van cybercriminaliteit. ''Op het moment dat het businessmodel lucratief blijft, zul je zien dat steeds meer criminelen zich daarop gaan richten en de omvang alleen gaat toenemen de komende tijd'', zegt Michiel Zwinkels, hoofdofficier van justitie bij het Openbaar Ministerie en landelijk portefeuillehouder Cybercrime.
Zijn er nieuwelingen die gebruik maken van 'open ransomware-as-a-service diensten' die onbedoeld gegevens vernietigen?
Steeds meer slachtoffers van ransomware verzetten zich tegen de afpersers en weigeren te betalen wanneer ze hun systeem kunnen herstellen met behulp van back-ups, ondanks het dreigementen van de hackers om de gestolen gegevens te lekken.
Nederland aantrekkelijk voor statelijke actoren en hackers
De nationale veiligheidsbelangen van Nederland zijn kwetsbaar en worden voortdurend substantieel bedreigd door statelijke actoren.
Nieuwe malware gericht op wetenschappelijke onderzoeksnetwerken
Cybercrime onderzoekers hebben 'Kobalos' ontdekt, malware die supercomputers – zogenaamde high performance computer (HPC) clusters - heeft aangevallen. De onderzoekers werkten samen met het 'CERN Computer Security Team' en andere organisaties die betrokken zijn bij het inperken van aanvallen op deze wetenschappelijke onderzoeksnetwerken. Onder de doelwitten bevonden zich onder andere een grote Aziatische Internet providers een Noord-Amerikaanse leverancier van endpoint security, alsook verscheidene private servers.
DDoS-aanvallen op bancaire systemen in 2020 weer heftiger dan het jaar daarvoor
De impact van DDoS-aanvallen op het betalingsverkeer in Nederland, is afgelopen jaar flink afgenomen. Dat is te danken aan de individuele en collectieve anti-DDoS-maatregelen die de overheid en het bedrijfsleven hebben getroffen, en de publiek-private samenwerking. DDoS-aanvallen zullen ook in de toekomst een serieuze bedreiging blijven vormen.
"Ik denkt dat het bijstaan van gedupeerden van internetfraude de toekomst wordt"
Vanaf eind februari kunnen Nederlanders die het slachtoffer zijn geworden van internetoplichting of betaalfraude rekenen op de hulp van hun bank. Dan verstrekken banken naam, adres en woonplaats van de persoon die een slachtoffer financieel heeft bedonderd. Deze gegevens mogen alleen gebruikt worden om een civielrechtelijke procedure tegen de oplichter te starten.
Zeroday kwetsbaarheid in 'Secure Mobile Access apparaat'?!
De afgelopen jaren gingen steeds meer mensen thuiswerken. Door de coronapandemie is dit in een stroomversnelling geraakt. Vanuit huis werken brengt echter risico’s met zich mee. Op de werkvloer zijn tal van maatregelen genomen om veilig en verantwoord te werken, maar hoe zit dat thuis? Zorg dat u geen slachtoffer wordt van cybercriminelen en verzeker u en uw medewerkers van een goed beveiligd netwerk met de oplossingen van SonicWall.
"In België en Duitsland is de verkoop van anonieme simkaarten verboden, in Nederland niet"
De verkrijgbaarheid van anonieme simkaarten hindert de aanpak van WhatsApp fraude, aldus de politie, die stelt dat een verbod zou helpen. Daarnaast ziet de politie graag dat WhatsApp het overnemen van accounts lastiger maakt. Criminelen wisten vorig jaar meer dan 13 miljoen euro via WhatsApp fraude stelen. De politie ontving vorig jaar ruim 25.000 aangiften van WhatsApp fraude, terwijl het er in 2019 nog 650 waren. In 2018 telde de politie nog 250 incidenten.
Ransomware weekoverzicht 04-2021
Cybercriminelen presenteren nieuwe ransomware genaamd Egalyty, het Crisp Regional Health Services wordt het slachtoffer van een ransomware aanval en FBI neemt website NetWalker ransomware en 450.000 dollar losgeld in beslag. Hier het overzicht van de nieuwste ransomware vormen en het nieuws van dag tot dag.
Cybercrime nieuwsbrief 143 (week 04-2021)
Twee mannen aangehouden die persoonsgegevens aanboden op Telegram, waarom online surveillance anno 2021 een permanentere rol moet krijgen binnen de opsporingsdiensten en internationale politieoperatie 'LadyBird' geslaagd. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 143. Nog niet ingeschreven voor deze gratis nieuwsbrief over cybercrime en darkweb? Schrijf je dan hier in.