Jongeren vaker slachtoffer dan ouderen

Gepubliceerd op 30 maart 2022 om 10:26

Zestien procent van de Nederlandse bevolking kwam in 2020 in aanraking met fraude. Dit blijkt uit een eerste, uitgebreide slachtofferstudie naar fraude in Nederland, uitgevoerd onder leiding van prof. dr. Marianne Junger van de Universiteit Twente. ‘Op basis van de gemelde schade in het onderzoek schatten we de totale schade jaarlijks op € 2,75 miljard’, aldus Junger.

In 2020 maakte 42% van alle Nederlanders ouder dan zestien jaar een fraudepoging mee. Dit blijkt uit een onderzoek van Stichting Achmea Slachtoffer & Samenleving, International Card Services, de politie en de Nederlandse Vereniging van Banken. De resultaten zijn gisteren aangeboden in de Tweede Kamer aan Kamerlid Anne Kuik, lid van de Vaste commissie voor Justitie en Veiligheid.

Schatting totale fraudeschade € 2,75 miljard

Op basis van de resultaten in het onderzoek wordt de totale schade voor fraude door de onderzoekers geschat op € 2,75 miljard. Verliezen van slachtoffers zijn vaak klein, maar soms extreem groot. Hetzelfde geldt voor de psychologische impact op slachtoffers: een minderheid van de slachtoffers ervaart veel last.
Aankoopfraude is de meest voorkomende fraudevorm met 11% slachtofferschap. Van andere fraudevormen, zoals bijvoorbeeld vriend-in-noodfraude (waaronder Whatsapp-fraude), datingfraude en spoofing (het aannemen van een andere identiteit, waaronder helpdeskfraude) wordt grofweg 1% slachtoffer.

Contact met de politie gering

Opvallend is dat slachtoffers bij slechts 12% van de incidenten achteraf contact opnemen met de politie. Ook bij andere partijen, zoals banken, creditcardmaatschappijen en betaaldiensten, wordt fraude niet heel vaak gemeld. Dit verschilt echter per type fraude en hangt af van de gebruikte betaalmethode. Bij spoofing (waaronder bankhelpdeskfraude) neemt bijvoorbeeld ruim de helft van de slachtoffers contact op met hun bank.

Jongeren vaker slachtoffer dan ouderen

Iedereen kan slachtoffer worden van fraude, blijkt uit het onderzoek. Socio-demografische variabelen als leeftijd en geslacht spelen maar een beperkte rol. Wel worden jongeren vaker slachtoffer dan ouderen, in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt (jongeren t/m 35 jaar oud: 21,5% slachtoffers; ouderen: 13,1% slachtoffers). Dit kan komen omdat jongeren meer online zijn.

Fraudepreventie

Impulsiviteit en kennis over fraude blijken belangrijke voorspellers van slachtofferschap. Impulsieve personen worden vaker slachtoffer, vermoedelijk doordat ze (te) snel beslissingen nemen (niet impulsief: 14,7% slachtoffers; impulsief: 28,6% slachtoffers). Personen met meer kennis over fraude kunnen fraudepogingen beter weerstaan, waardoor zij minder vaak slachtoffer worden. Respondenten die een fraudepoging meemaakten met weinig kennis: 53,3% slachtoffers; veel kennis: 32,2% slachtoffers). Junger: 'Uit onze studie blijkt dat het aantal slachtoffers kan dalen als mensen beter op de hoogte zijn van de werkwijze van fraudeurs. Ook het tegengaan van snelle beslissingen kan helpen bij het verminderen van slachtoffers. Denk bijvoorbeeld aan een simpele dubbele check voordat een betaling gedaan wordt. Ook aanpassingen in het ontwerp van handelsplatforms zouden hierbij kunnen helpen.'

Eerste uitgebreide slachtofferstudie in Nederland

Over de hele wereld lijkt fraude steeds meer slachtoffers te maken. Terwijl de meeste vormen van criminaliteit afnemen, is er in fraudestatistieken een stijging zichtbaar. Het zicht op fraude is echter beperkt, omdat slachtoffers niet altijd aangifte doen. Een slachtofferstudie kan een completer beeld van het fraudeprobleem leveren. Prof. dr. Marianne Junger, prof. dr. Bernard Veldkamp en promovendus Luka Koning (MSc) van de UT voerden dit eerste uitgebreide onderzoek naar slachtofferschap van fraude in Nederland uit. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.

Meer informatie

Slachtoffers van fraude wordt aangeraden om contact op te nemen met de Fraudehelpdesk en de partij waarbij de schade heeft plaatsgenomen.

Fraudevictimisatie In Nederland
PDF – 1,2 MB 303 downloads

Bron: utwente.nl, politie.nl

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.

 

‘Samen digitaal oké met het A B C’

Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:

= alert blijven

  • Te mooi om waar te zijn, is niet oké
  • Blijf op de hoogte
  • Klik nooit zomaar op een link

B = bescherm jezelf

  • Blijf up-to-date met updates
  • Gebruik sterke wachtwoorden
  • Gebruik actuele anti-virus programma’s
  • Maak offline back-up’s

C = check altijd

  • Vertrouw je het niet, verbreek het contact
  • Check de contactgegevens van de afzender

 

Meer info over ABC en downloads

Meer actueel nieuws

Criminal-to-criminal-model met een duidelijke rolverdeling neemt verder toe in 2022

Er zijn inmiddels al twee pandemie-jaren verstreken. Deze jaren hebben niet alleen veranderingen teweeggebracht in de werkcultuur, maar hebben ook gezorgd voor compleet nieuwe security-uitdagingen. Waar in het eerste coronajaar het verhuizen van medewerkers naar de thuisomgeving centraal stond, werden bedrijven het afgelopen jaar geconfronteerd met de veiligheidsrisico’s die deze, soms overhaaste, digitalisering met zich meebracht. Om de veiligheidsrisico’s het komende jaar te minimaliseren, zullen bedrijven hun IT-beveiligingsinfrastructuur moeten aanpassen aan de cloud. Nicolas Casimir, CISO EMEA bij Zscaler, gaat verder in op deze en andere trends voor het komende jaar.

Lees meer »

Hoe herken je nep advertenties op websites waar sekswerkers kunnen adverteren?

Op websites waar sekswerkers kunnen adverteren, staan minstens 300 advertenties waar klanten mee worden opgelicht. Achter deze advertenties gaan oplichters schuil, die via gestolen afbeeldingen mannen naar hun profiel lokken. Zodra zij een afspraak willen maken, moeten ze vooruit betalen en komt het nooit tot een ontmoeting. Dat blijkt uit onderzoek van Pointer (KRO-NCRV).

Lees meer »

Cybergevaren in 2022 de grootste zorg voor bedrijven in Belgie en Nederland voor COVID-19

Volgens de Allianz Risicobarometer vormen cybergevaren in 2022 de grootste zorg voor bedrijven wereldwijd. De dreiging van ransomware-aanvallen, datalekken of een grote IT-uitval baart bedrijven nog meer zorgen dan bedrijfsonderbrekingen en verstoring van de toeleveringsketen, natuurrampen of de coronapandemie, die bedrijven in het afgelopen jaar allemaal zwaar hebben getroffen.

Lees meer »

‘VPNLab’ offline gehaald door politie diensten

Handhavingsinstanties ondernamen deze week actie tegen het misbruik van VPN-diensten door criminelen. Dit deden ze door de infrastructuur en de gebruikers van VPNLab.net aan te pakken. De producten van de VPN-provider, bedoeld voor afgeschermde communicatie en internettoegang, werden ter ondersteuning van ernstige misdrijven gebruikt. Zoals de inzet van Ransomware en andere cybercriminaliteit.

Lees meer »

"Ik geloof sterk in preventie"

Breda gelooft in inzet van inwoners bij het veilig en leefbaar houden van de gemeente. Er is al tien jaar een groot buurtpreventienetwerk. Voor haar overstap naar het gerechtshof Den Bosch, waar ze raadsheer is geworden, blikte wethouder leefbaarheid en wijkveiligheid Greetje Bos (VVD) terug op de behaalde resultaten. ‘Na elke campagne gaat het aantal meldingen omhoog.’

Lees meer »

Overzicht cyberaanvallen week 02-2022

Russische geheime dienst houdt verdachten achter REvil-ransomware aan, Game Mania waarschuwt klanten na ransomware aanval voor datalek en een nieuwkomer in de ransomware markt benut het kritieke Log4j-gat om binnen te komen in VMware-omgevingen. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.

Lees meer »

Cybercrime nieuwsbrief 192 week 02-2022

Cryptogeld gelinkt aan criminelen bereikte een record bedrag van 12,3 miljard euro in 2021, aantal cyberaanvallen steeg in 2021 met 50% vergeleken met een jaar eerder en zware cyberaanval op overheidsinstellingen Oekraïne “Wees bang en bereid u voor op het ergste”. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 192.

Lees meer »

Phishing, nepshop en fraude meldingen week 02-2022

Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Ben je slachtoffer geworden van oplichting doe dan 'altijd' aangifte bij de politie.

Lees meer »

Zware cyberaanval op overheidsinstellingen Oekraïne - “Wees bang en bereid u voor op het ergste”

De websites van verschillende Oekraïense ministeries zijn gehackt, en dat net op het moment dat 100.000 Russische troepen klaarstaan aan de grens. Bezoekers van de sites van onder meer het ministerie van Onderwijs en van Buitenlandse Zaken kregen een boodschap in het Oekraïens, Russisch en Pools te zien. Daarin stond dat de persoonsgegevens van alle Oekraïense burgers zijn gewist op de computers van de instanties en dat ze openbaar zullen worden gemaakt. “Wees bang en bereid u voor op het ergste”, klonk het dreigend. Volgens de Oekraïense inlichtingendiensten (SBU) is er voorlopig echter nog geen lek ontdekt. De aanval is nog niet opgeëist.

Lees meer »