De cyberaanval op de windmolens op windpark Oude Maas vormde geen gevaar voor de energievoorziening van ons land. De aanval had betrekking op een IT-applicatie van Nordex, een toeleverancier van het windpark. Hij was niet gericht op de hardware waarmee de windmolens worden aangestuurd. Dat schrijft minister van Klimaat en Energie Rob Jetten in een brief aan de Tweede Kamer (pdf).
Europese windenergiesector
Afgelopen maart en april kreeg de Europese windenergiesector te maken met een reeks digitale aanvallen. Hackers slaagden erin om belangrijke IT-systemen inklaar te maken, waardoor windmolens niet op afstand konden worden bediend. Drie toeleveranciers van onderdelen voor windmolens in Duitsland werden door deze aanvallen getroffen.
Eén van die partijen was Nordex, een bedrijf dat meehelpt bij de ontwikkeling van windpark Oude Maas bij Heinenoord. Door de cyberaanval op de Duitse leverancier van windturbines, die weigerde losgeld te betalen aan de daders, stonden de windmolens op het windpark maandenlang noodgedwongen stil.
Projectleider Ronald Kloet betreurde dat. “Net toen we klaar waren om de molens te installeren kwam de hack. Jammer, want dat is toch gemiste groene energieopbrengst. En onzekerheid, want niemand wist wat er ging gebeuren”, zo zei hij over de kwestie.
Schriftelijk vragen aan minister
Voor Joost Eerdmans van JA21 was dit reden om schriftelijk vragen te stellen aan minister Jetten. Hij vroeg onder meer hoeveel pogingen er afgelopen jaar zijn ondernomen om systemen en netwerken van Nederlandse windmolens te saboteren. “In hoeveel gevallen waren deze cyberaanvallen succesvol en was er daadwerkelijk sprake van hacks door ransomware zoals bij het windpark Oude Maas?” Tot slot wilde het Kamerlid van de minister weten wat het kabinet eraan doet om herhaling in de toekomst te voorkomen.
De minister van Klimaat en Energie heeft de vragen van Eerdmans beantwoord. Allereerst corrigeert hij het Tweede Kamerlid. Van de vijf windmolens hadden er twee stormschade opgelopen. “Deze stormschade staat los van de digitale aanval op de windmolenleverancier Nordex van april dit jaar”, zo schrijft minister Jetten. De resterende drie windmolens konden niet proefdraaien vanwege de problemen die de Duitse toeleverancier ervoer als gevolg van de cyberaanval.
Ter geruststelling benadrukt de minister dat de aanval geen impact had op de hardware om de windmolens te besturen. “Er is dus geen sprake van een directe succesvolle cyberaanval op windpark Oude Maas, Nordex is slechts een toeleverancier van het windpark”, aldus minister Jetten.
De minister schrijft verder dat er geen overzicht bestaat van het aantal cyberaanvallen -of pogingen daartoe- op specifieke sectoren. Zodoende kan Jetten dus geen antwoord geven op de vraag hoeveel aanvallen er het afgelopen jaar hebben plaatsgevonden op Nederlandse windmolens.
Kans maatschappelijke ontwrichting groot
Verder citeert minister Jetten uit het begin juli gepubliceerde rapport Cybersecuritybeeld Nederland 2022. Daarin schreven de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) en het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) dat de kans op maatschappelijke ontwrichting groot is. Dat is te wijten aan de scheefgroei in veiligheidsmaatregelen om de digitale weerbaarheid van onze samenleving te vergroten. “De weerbaarheid in Nederland is nog niet voldoende op niveau. Digitale risico’s nemen nog geen structurele plaats in het bredere risicomanagement in en een samenhangende aanpak is nodig”, zo staat er in het rapport.
De minister benadrukt in zijn brief aan de Tweede Kamer dat Aanbieders van Essentiële Diensten (AED’s) wettelijk verplicht zijn om “incidenten met aanzienlijke gevolgen voor de dienstverlening” te melden bij het Agentschap Telecom (AT) of het NCSC. Zij kunnen AED’s informeren, adviseren en bijstand verlenen als er zich een digitale dreiging voordoet. “Het staat bedrijven echter altijd vrij om voor vragen op het gebied van cybersecurity contact op te nemen met de Rijksoverheid”, aldus Jetten.
Tot slot benadrukt de minister dat er in Brussel momenteel wordt gewerkt aan de Netcode on Cybersecurity, een aanvullend pakket aan maatregelen op de reeds bestaande Wet beveiliging netwerk- en informatiesystemen (Wbni).
Bron: tweedekamer.nl, vpngids.nl
Meer cybercrime nieuws
Hack op netwerk van Belgisch ministerie na twee jaar ontdekt
De zaak kwam aan het licht door de Hafnium-affaire, waarbij (Chinese) hackers computers binnendrongen via veiligheidslekken in Microsoft Exchange. “Omdat ze zo professioneel te werk gaan, wordt al snel gekeken naar grote mogendheden en wordt ook naar China verwezen. Maar dat kan op dit moment niet bevestigd worden", aldus VTM-journalist Julie Colpaert.
België pakt Cybercrime aan met 'cyberstrategie 2.0'
De opkomst van een steeds digitalere samenleving en het toenemend gebruik van nieuwe technologieën gaan wereldwijd gepaard met meer cyberaanvallen, maar ook, zoals de recente gebeurtenissen nogmaals hebben aangetoond, met steeds uitgebreidere en ernstigere aanvallen.
Aanhouding in onderzoek naar Remote Access Trojans (RAT’s)
De politie heeft in een onderzoek naar cybercrime een 28-jarige man in Lelystad aangehouden. De man wordt verdacht van het gebruiken van Remote Access Trojans (RAT’s), kwaadaardige software waarmee cybercriminelen computers van slachtoffers kunnen binnendringen en overnemen. Ook heeft de politie twee woningen en een bedrijfspand doorzocht, waarbij administratie, gegevensdragers en twee auto’s in beslag zijn genomen.
Moet er eerst een ramp gebeuren bij de Rijksoverheid?
Bij elf van de achttien onderzochte overheidsorganisaties is de informatiebeveiliging niet op orde. Over de gehele linie is de stand van informatiebeveiliging niet anders dan in 2019. Toch is er het afgelopen jaar vooruitgang geboekt en hebben organisatie waar de informatiebeveiliging niet op orde was daar werk van gemaakt. Dat heeft er echter niet toe geleid dat tekortkomingen en onvolkomenheden zijn opgelost.
Cybercrime complexe onderzoeken met 95 procent gegroeid
Afgelopen jaar zat cybercriminaliteit in de lift. Dat heeft ervoor gezorgd dat de politie meer verdachten van WhatsApp-fraude, identiteitsfraude en andere vormen van cybercrime heeft gearresteerd. Tegelijkertijd werden er minder verdachten veroordeeld voor online gerelateerde misdrijven.
Malware Moriya heeft controle over de Windows-kernel
Cybersecurity onderzoekers hebben TunnelSnake blootgelegd, een lopende advanced persistent threat (APT) campagne, die actief is sinds 2019. De APT richtte zich op regionale en diplomatieke organisaties in Azië en Afrika. De aanvallers hebben een voorheen onbekende rootkit ingezet, die de naam Moriya heeft gekregen. Dit stuk malware, met bijna volledige macht over het besturingssysteem, stelde bedreigingsactoren in staat om netwerkverkeer te onderscheppen en kwaadaardige instructies te verbergen die werden gegeven aan de geïnfecteerde organisaties. Dit leidde ertoe dat de aanvallers maandenlang stiekem de controle hadden over de netwerken van de beoogde instanties.