De 'Cyber Security Raad (CSR)' wil versneld incidentinformatie met het bedrijfsleven en burgers delen. In de ogen van de raad is dit ‘een van de belangrijkste instrumenten’ om de cyberweerbaarheid van de samenleving te verhogen. De CSR adviseert minister Grapperhaus om te onderzoeken of het Landelijk Dekkend Stelsel (LDS) van informatieknooppunten via een ‘spoedreparatie’ sneller kan worden doorgevoerd.
Delen informatie cyberdreigingen
Begin februari schreef minister Grapperhaus een brief aan de Tweede Kamer (bijlage 2) over het delen van informatie bij cyberdreigingen. Daarin schreef hij dat een optimale uitwisseling van informatie over digitale dreigingen, kwetsbaarheden en incidenten tussen de overheid, vitale en niet-vitale organisaties van groot belang is.
Om dit doel te bereiken, werkt de minister aan een Landelijk Dekkend Stelsel (LDS). Dit is een platform waar informatie over cyberdreigingen kan worden uitgewisseld tussen de Rijksoverheid, commerciële bedrijven en organisaties die in de vitale infrastructuur werkzaam zijn. Omdat het LDS een relatief jong onderdeel van de Nederlandse cybersecurityaanpak is, is het stelsel nog volop in aanbouw.
Minister Grapperhaus heeft de Tweede Kamer toegezegd te onderzoeken of ‘de ingezette koers’ de juiste is, of dat er ‘gerichte aanpassingen’ nodig zijn.
Actie ondernemen op korte termijn
De Cyber Security Raad ondersteunt het voorstel van de minister, maar vindt dat er ook op korte termijn actie ondernomen moet worden. De raad vermoedt dat het zeker twee jaar duurt voordat de wetswijziging die de bewindsman voor ogen heeft geïmplementeerd kan worden. Dat vindt de CSR te lang duren.
In plaats van enkele jaren te wachten totdat het wetgevingsproces helemaal doorlopen is, verstrekt de CSR een advies aan minister Grapperhaus. De raad komt met het voorstel om te onderzoeken of de beoogde wetswijziging via een ‘spoedreparatie’ sneller kan worden ingevoerd. “Gezien de urgentie van de vorming van het LDS is de raad verder van oordeel dat niet kan worden gewacht met het delen van de incident informatie met de OKTT’s totdat de gehele wetswijzigingsprocedure doorlopen is. Er is alle aanleiding de Wbni [Wet beveiliging netwerk- en informatiesystemen, red.] toe te passen zoals deze is bedoeld.”
‘OKTT’ staat voor Organisaties die Kenbaar Tot Taak. Dat zijn schakelorganisaties die andere partijen kunnen waarschuwen als er sprake is van een cyberdreiging of -incident. Je kunt OKTT’s beschouwen als een soort van tussenpersoon of stapping stone.
De CSR wil dat minister Grapperhaus nu al toestemming verleent om incidentinformatie met deze instanties te delen. “Dit komt ten goede aan de bescherming van de belangen van de duizenden bedrijven, organisaties en burgers die nu niet geïnformeerd worden, terwijl de overheid wel informatie heeft dat zij slachtoffer of kwetsbaar zijn”, aldus de raad.
Bug VPN-software
De inspanningen van minister Grapperhaus om de cyberweerbaarheid en informatiepositie van de Rijksoverheid, de markt en het maatschappelijk middenveld te vergroten, begonnen afgelopen jaar. Door een bug in de VPN-software van Pulse Secure wist een hacker de gebruikersnamen en wachtwoorden van meer dan 900 Nederlandse bedrijven te achterhalen. Deze plaatste hij online, waardoor cybercriminelen volledige toegang kregen tot servers en bedrijfsnetwerken.
Beveiligingsdeskundige Matthijs Koot ontdekte dit en meldde het bij het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC). Die kon op zijn beurt niets doen vanwege de Wet beveiliging netwerk- en informatiesystemen, of kortweg Wbni. Deze wet bepaalt dat het NCSC alleen de Rijksoverheid en bedrijven uit de vitale sector (zoals financiële instellingen en telecombedrijven) over ransomware-aanvallen en andere cyberdreigingen mag informeren.
“Er liggen nu allerlei wachtwoorden van medewerkers op straat, terwijl dat voorkomen had kunnen worden”, aldus Koot vorig jaar augustus. “Als hackers bijvoorbeeld gijzelsoftware installeren, kan dat ook een niet-vitaal bedrijf grote schade toebrengen. Niet-vitale bedrijven leveren geregeld diensten aan de vitale sector en kunnen zo alsnog vitale bedrijven besmetten.”
Bijlage 2
Bron: tweedekamer.nl, cybersecurityraad.nl, vpngids.nl
Meer info over ‘cybercriminaliteit’?
Tips of verdachte activiteiten gezien? Meld het hier of anoniem.
Cybercriminaliteit gerelateerde berichten
Cybercriminelen zien kans schoon rond thuiswerken
Nu steeds meer mensen vanwege de corona-maatregelen vanuit huis werken, lijken cybercriminelen extra hun best te doen om daar misbruik van te maken. Cyberbeveiliger Tesorion zegt tegen het FD dat het aantal valse e-mailberichten de afgelopen dagen is vervijfvoudigd.
Advies op afstand werken. Want cybercriminelen leven van chaos!
Nu er besloten is dat alle scholen en horeca dicht gaan tot 6 april, zijn er veel mensen die genoodzaakt zijn om werkzaamheden op afstand te verrichten. Het aantal mensen dat nu verbinding zal maken met het bedrijfsnetwerk zal ongekend stijgen. De toch al gespannen IT- en beveiligingsinfrastructuur staat hiermee extra onder druk. Veel organisaties zijn niet voorbereid op het massaal thuiswerken van hun werknemers en proberen de uitdagingen in real time te begrijpen, onder uitzonderlijke omstandigheden.
Cyberaanvallen verschuiven van IT naar OT
Cybercriminelen richten steeds vaker hun pijlen op de operationele infrastructuur van een bedrijf, naarmate die meer en meer verbonden raakt. Dat vraagt om een nieuwe security-aanpak, die zoekt naar convergentie tussen IT aan de ene kant en OT aan de andere kant, om zo het gehele bedrijfsnetwerk beter en efficiënter te beveiligen.
CBS: Meer slachtoffers cybercrime in Nederland (2019)
Steeds minder Nederlanders geven aan dat zij slachtoffer zijn geweest van traditionele vormen van criminaliteit zoals geweld, inbraak, diefstal en vernieling. De politie registreerde ook minder van deze misdrijven. Iets meer burgers zijn daarentegen slachtoffer geworden van cybercrime. Dat meldt het CBS op basis van de Veiligheidsmonitor en registratiecijfers van de politie.
Cyberaanvallen: Nederland nummer 1 van Europa
Nederland loopt het hoogste risico op cybercrime in Europa. Dat blijkt uit onderzoek van beveiligingsexperts van Specops Software. Bijna 18% van alle computers kreeg de afgelopen jaren te maken met aanvallen door internetcriminelen. De hoge score van Nederland komt vooral door de aanvallen van hackers op aanbieders van clouddiensten.
Ondernemers vaak slachtoffer van cybercrime in 2019 stijging met 66%
Het lijkt wel of het ene na het andere bedrijf de afgelopen tijd werd gegijzeld door ransomware. Volgens de Politie is het afgelopen jaar 4.690 keer aangifte gedaan van cybercrime en was er met name een stijging te zien in de hoeveelheid ransomware aanvallen. Dat is een stijging van 64 procent vergeleken met 2018.