Zestien procent van de Nederlandse bevolking kwam in 2020 in aanraking met fraude. Dit blijkt uit een eerste, uitgebreide slachtofferstudie naar fraude in Nederland, uitgevoerd onder leiding van prof. dr. Marianne Junger van de Universiteit Twente. ‘Op basis van de gemelde schade in het onderzoek schatten we de totale schade jaarlijks op € 2,75 miljard’, aldus Junger.
In 2020 maakte 42% van alle Nederlanders ouder dan zestien jaar een fraudepoging mee. Dit blijkt uit een onderzoek van Stichting Achmea Slachtoffer & Samenleving, International Card Services, de politie en de Nederlandse Vereniging van Banken. De resultaten zijn gisteren aangeboden in de Tweede Kamer aan Kamerlid Anne Kuik, lid van de Vaste commissie voor Justitie en Veiligheid.
Schatting totale fraudeschade € 2,75 miljard
Op basis van de resultaten in het onderzoek wordt de totale schade voor fraude door de onderzoekers geschat op € 2,75 miljard. Verliezen van slachtoffers zijn vaak klein, maar soms extreem groot. Hetzelfde geldt voor de psychologische impact op slachtoffers: een minderheid van de slachtoffers ervaart veel last.
Aankoopfraude is de meest voorkomende fraudevorm met 11% slachtofferschap. Van andere fraudevormen, zoals bijvoorbeeld vriend-in-noodfraude (waaronder Whatsapp-fraude), datingfraude en spoofing (het aannemen van een andere identiteit, waaronder helpdeskfraude) wordt grofweg 1% slachtoffer.
Contact met de politie gering
Opvallend is dat slachtoffers bij slechts 12% van de incidenten achteraf contact opnemen met de politie. Ook bij andere partijen, zoals banken, creditcardmaatschappijen en betaaldiensten, wordt fraude niet heel vaak gemeld. Dit verschilt echter per type fraude en hangt af van de gebruikte betaalmethode. Bij spoofing (waaronder bankhelpdeskfraude) neemt bijvoorbeeld ruim de helft van de slachtoffers contact op met hun bank.
Jongeren vaker slachtoffer dan ouderen
Iedereen kan slachtoffer worden van fraude, blijkt uit het onderzoek. Socio-demografische variabelen als leeftijd en geslacht spelen maar een beperkte rol. Wel worden jongeren vaker slachtoffer dan ouderen, in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt (jongeren t/m 35 jaar oud: 21,5% slachtoffers; ouderen: 13,1% slachtoffers). Dit kan komen omdat jongeren meer online zijn.
Fraudepreventie
Impulsiviteit en kennis over fraude blijken belangrijke voorspellers van slachtofferschap. Impulsieve personen worden vaker slachtoffer, vermoedelijk doordat ze (te) snel beslissingen nemen (niet impulsief: 14,7% slachtoffers; impulsief: 28,6% slachtoffers). Personen met meer kennis over fraude kunnen fraudepogingen beter weerstaan, waardoor zij minder vaak slachtoffer worden. Respondenten die een fraudepoging meemaakten met weinig kennis: 53,3% slachtoffers; veel kennis: 32,2% slachtoffers). Junger: 'Uit onze studie blijkt dat het aantal slachtoffers kan dalen als mensen beter op de hoogte zijn van de werkwijze van fraudeurs. Ook het tegengaan van snelle beslissingen kan helpen bij het verminderen van slachtoffers. Denk bijvoorbeeld aan een simpele dubbele check voordat een betaling gedaan wordt. Ook aanpassingen in het ontwerp van handelsplatforms zouden hierbij kunnen helpen.'
Eerste uitgebreide slachtofferstudie in Nederland
Over de hele wereld lijkt fraude steeds meer slachtoffers te maken. Terwijl de meeste vormen van criminaliteit afnemen, is er in fraudestatistieken een stijging zichtbaar. Het zicht op fraude is echter beperkt, omdat slachtoffers niet altijd aangifte doen. Een slachtofferstudie kan een completer beeld van het fraudeprobleem leveren. Prof. dr. Marianne Junger, prof. dr. Bernard Veldkamp en promovendus Luka Koning (MSc) van de UT voerden dit eerste uitgebreide onderzoek naar slachtofferschap van fraude in Nederland uit. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Meer informatie
Slachtoffers van fraude wordt aangeraden om contact op te nemen met de Fraudehelpdesk en de partij waarbij de schade heeft plaatsgenomen.
Bron: utwente.nl, politie.nl
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer info over ABC en downloads
Meer actueel nieuws
Cyberaanval op grafische processor
De chip op je grafische kaart verwerkt extreem snel heel veel informatie. Speel een moderne game, kijk een actiefilm en de reden voor die snelheid zal duidelijk zijn. De GPU of grafische processor maakt hierbij gebruik van honderden zo niet duizenden kernen (cores). Een kern is dan weer een locatie op een chip die zelfstandig code verwerkt.
OM eist 6 jaar tegen drugskoerier én vendor op het Darkweb
Een ‘drugsdealer 2.0’. Zo bestempelde de officier van justitie van het Landelijk Parket vandaag in de rechtbank Rotterdam een 23-jarige verdachte uit Bodegraven tegen wie zij 6 jaar gevangenisstraf eiste met aftrek van het voorarrest. ‘Hij bood niet alleen het grootste deel van onderschepte met drugs gevulde postpakketten aan bij inleverpunten van een post- en pakketbedrijf, meneer handelde ook als vendor 611 bestellingen van verdovende middelen af via het darkweb. Bovendien is een flinke bedrijfsvoorraad in zijn woning aangetroffen’, zo motiveerde de officier haar strafeis.
Aanpak cybercrime preventie Breda werkt, bekijk de cijfers
BREDA - Afgelopen jaar zijn er 25 cybercrime-gevallen gemeld in de gemeente Breda. En dat is relatief weinig. Zo werden er ter vergelijking in Tilburg maar liefst 130 gevallen gemeld.
Aanpak cybercrime preventie Breda werkt, bekijk de cijfers
BREDA - Afgelopen jaar zijn er 25 cybercrime-gevallen gemeld in de gemeente Breda. En dat is relatief weinig. Zo werden er ter vergelijking in Tilburg maar liefst 130 gevallen gemeld.
Grooming ligt op de loer "Kinderen leren alert zijn"
AMBER Alert lanceert naar aanleiding van de 'Dag van het Vermiste Kind' een internationale preventiecampagne tegen digitaal kinderlokken oftewel online grooming. Dit doen ze in samenwerking met de Nederlandse politie en de Europese politiegroep voor vermiste personen (PEN-MP). Het doel van de campagne, die in meer dan twintig landen wordt verspreid, is om tieners ervan bewust te maken dat online interacties, hoe onschuldig ze ook lijken, soms nare gevolgen kunnen hebben. Hoewel online grooming zelden tot een vermissing leidt, werd er afgelopen juni nog een AMBER Alert uitgestuurd voor een twaalfjarig meisje dat slachtoffer werd van digitaal kinderlokken.
Grootste daler zakkenrollerij, grootste stijger cybercrime
Door de corona pandemie lijken de misdaad cijfers te zijn gedaald. In de maand april registreerde de politie 56.000 misdrijven. Dit is het laagste geregistreerde aantal misdrijven van afgelopen acht jaar. In 2019 waren er gemiddeld zo'n 66.000 misdrijven per maand.
Cybercrime nieuwsbrief 107 (week 21-2020)
Datalek nieuws en overzicht week 21-2020
Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.
Oplichting / Cybercrime overzicht week 21-2020
Wat is phishing »
"Misschien worden nu geen aanvallen gepleegd, maar zie je straks enorme piek als de rust een beetje terugkeert"
Ziekenhuizen in de regio hebben hun digitale beveiliging verscherpt vanwege corona. Dat gebeurt met extra analyses van mogelijke dreigingen, zoals misleidende e-mails. Internetcriminelen grijpen het virus (covid-19) op tal van manieren aan om geld te verdienen.
Drugsonderzoek darkweb leidt tot nieuwe aanhoudingen
In vervolg op een onderzoek naar drugshandel via het darkweb zijn opnieuw verdachten aangehouden. Een 33-jarige man uit Rotterdam werd op 22 april aangehouden, evenals een vader en zoon (59 en 30 jaar) uit Spijkenisse. Hun voorarrest is inmiddels door de rechtbank met 90 dagen verlengd. Meer aanhoudingen worden niet uitgesloten.
Verdachte Smishing die in één nacht 1,1 miljoen euro buitmaakte is aangehouden
Maandagmorgen heeft de Friese recherche een 21-jarige inwoner van Groningen aangehouden als verdachte van diverse cybercrime misdrijven, waaronder phishing.