De duistere kant van online dating: Een onderzoek naar dating fraude

Gepubliceerd op 14 september 2023 om 15:00

De foto's zijn gecreëerd met AI; de afgebeelde personen bestaan niet echt.

EN: Click here and choose your language using Google's translation bar at the top of this page ↑

In onze hedendaagse samenleving, waar digitale technologieën een steeds grotere rol spelen, is online daten voor velen een gangbare manier geworden om liefde of vriendschap te vinden. Echter, zoals met veel aspecten van het digitale leven, zijn er risico's verbonden aan deze vorm van sociale interactie. Een van onze lezers van Cybercrimeinfo, die we voor de privacy "Jan de Vries" zullen noemen, heeft ons een verontrustend verhaal toegestuurd over zijn ervaringen met dating fraude.

Jan de Vries, een man die onlangs gescheiden is, besloot om het datingplatform Lexa te gebruiken in de hoop een nieuwe relatie te vinden. Wat aanvankelijk een spannende nieuwe fase in zijn leven leek te zijn, veranderde al snel in een nachtmerrie. Hij kwam in contact met een profiel dat beweerde van een vrouw uit Kazachstan te zijn. Na een periode van intensieve communicatie, werd hij gevraagd om €1500,- over te maken om haar reis naar Nederland te financieren. Gelukkig was Jan alert genoeg om de situatie te herkennen voor wat het was: een poging tot fraude. Maar hoeveel anderen zijn er die wel in deze val trappen?
Deze uitgebreide analyse is bedoeld om licht te werpen op de verschillende facetten van dating fraude: van de modus operandi van de fraudeurs tot de tekortkomingen van dating platforms en de technische aspecten die deze vorm van fraude mogelijk maken.

Hoe Werkt Dating Fraude?

Dating fraude is een geraffineerde vorm van oplichting die vaak gebruik maakt van emotionele manipulatie. De fraudeurs creëren vervalste profielen op legitieme dating websites zoals Lexa. In het geval van Jan ging het om nep profielen van vrouwen uit Kazachstan, vaak Russen, die zich voordoen als potentiële partners. Deze profielen zijn vaak tot in de puntjes verzorgd: overtuigende foto's, geloofwaardige achtergrondverhalen en een communicatiestijl die gericht is op het opbouwen van een emotionele band.

Deze oplichters nemen de tijd. Ze haasten zich niet maar bouwen zorgvuldig een relatie op met hun doelwit. Ze sturen liefdevolle berichten, delen persoonlijke verhalen en tonen een diepe interesse in het leven van het slachtoffer. Dit alles met het doel om een emotionele band te creëren die later kan worden uitgebuit.

Na het opbouwen van een zekere mate van vertrouwen, komt het onvermijdelijke verzoek om financiële hulp. De redenen kunnen variëren: van medische noodgevallen tot, zoals in het geval van Jan, reiskosten. Wat opvalt, is de keuze voor anonieme en niet-terugvorderbare betaalmethoden zoals Bitcoin. Dit maakt het voor de slachtoffers bijna onmogelijk om hun geld terug te krijgen en bemoeilijkt het werk van de autoriteiten om de daders te traceren.

Verantwoordelijkheid en Tekortkomingen van Dating Platforms

Dating platforms zoals Lexa hebben een grote verantwoordelijkheid als het gaat om de veiligheid van hun gebruikers. Ze beweren vaak strenge veiligheidsmaatregelen te hebben, zoals identiteitsverificatie en algoritmes die frauduleuze activiteiten detecteren. Echter, het verhaal van Jan de Vries toont aan dat deze maatregelen niet altijd effectief zijn.

Het is verontrustend dat, ondanks meerdere meldingen, Lexa weinig lijkt te doen om deze vorm van fraude aan te pakken. Dit roept ernstige vragen op over de ethische verantwoordelijkheid van deze platforms. Zijn ze meer gericht op winst dan op de veiligheid van hun gebruikers? En in hoeverre kunnen ze aansprakelijk worden gesteld voor de financiële en emotionele schade die hun gebruikers lijden?

Het is belangrijk voor gebruikers om te beseffen dat, hoewel deze platforms enige vorm van verificatie en beveiliging bieden, dit geen garantie is dat alle profielen legitiem zijn. Fraudeurs zijn vaak zeer bedreven in het omzeilen van deze beveiligingsmaatregelen, en het is daarom van cruciaal belang dat gebruikers zelf ook waakzaam blijven.

Proxy Servers, VPN's en Anonimiteit

Jan de Vries merkte op dat de fraudeurs gebruik maken van een proxyserver in Amerika, wat het traceren van de daders aanzienlijk bemoeilijkt. Proxy servers en VPN-diensten maskeren het oorspronkelijke IP-adres van een gebruiker, waardoor het bijna onmogelijk wordt om hun exacte locatie of identiteit te achterhalen. Dit is een techniek die vaak wordt gebruikt in verschillende vormen van cybercriminaliteit, niet alleen in dating fraude.

Het gebruik van dergelijke technologieën om anonimiteit te waarborgen, maakt het voor de autoriteiten een uitdaging om deze criminelen op te sporen en te vervolgen. Dit benadrukt het belang van internationale samenwerking op het gebied van cyberveiligheid en rechtshandhaving.

Waar Kunnen Slachtoffers Terecht?

Als je vermoedt dat je het slachtoffer bent van dating fraude, is het belangrijk om zo snel mogelijk actie te ondernemen. In Nederland kunnen slachtoffers terecht bij Slachtofferhulp Nederland, een organisatie die zowel emotionele als juridische ondersteuning biedt. Zij kunnen je begeleiden bij het doen van aangifte en het nemen van verdere stappen.

Juridisch gezien is dating fraude een vorm van oplichting en dus strafbaar. Echter, zoals eerder besproken, is het vaak moeilijk om de daders te traceren en te vervolgen, vooral als ze opereren vanuit het buitenland. Dit maakt internationale samenwerking en informatie-uitwisseling tussen verschillende rechtshandhavingsinstanties cruciaal.

Bewijsverzameling

Het is van groot belang om alle communicatie met de vermeende fraudeur te bewaren als bewijsmateriaal. Dit omvat e-mails, chatgeschiedenis, en zelfs betalingsbewijzen. Deze documenten kunnen van onschatbare waarde zijn in een eventuele rechtszaak en kunnen ook helpen om andere potentiële slachtoffers te waarschuwen.

Hoe Kun Je Jezelf Beschermen?

  • Wees Kritisch: Wees altijd sceptisch als iemand die je nog nooit hebt ontmoet om geld vraagt, ongeacht hoe overtuigend het verhaal ook klinkt.
  • Verifieer Identiteit: Probeer de identiteit van de persoon te verifiëren door middel van een videochat of door het stellen van persoonlijke vragen die alleen zij zouden kunnen beantwoorden.
  • Gebruik Veilige Betaalmethoden: Vermijd het gebruik van anonieme betaalmethoden zoals Bitcoin. Gebruik in plaats daarvan methoden die traceerbaar zijn.
  • Raadpleeg Vrienden en Familie: Voordat je grote beslissingen neemt, zoals het overmaken van een groot geldbedrag, is het altijd goed om een tweede mening te vragen.
  • Melding Maken: Als je vermoedt dat je te maken hebt met een frauduleus profiel, meld dit dan onmiddellijk bij het dating platform en de autoriteiten.
  • Onderwijs en Bewustwording: Blijf op de hoogte van de nieuwste tactieken die fraudeurs gebruiken. Kennis is macht, en door jezelf en anderen te onderwijzen, kun je het risico op fraude verminderen.

Conclusie

Dating fraude is een complex en gelaagd probleem dat niet alleen individuele slachtoffers treft, maar ook de integriteit van online dating platforms en zelfs de effectiviteit van rechtshandhavingsinstanties in twijfel trekt. Het verhaal van "Jan de Vries" is slechts één voorbeeld van hoe geraffineerd en manipulatief deze vorm van cybercriminaliteit kan zijn.

  • Rol van Platforms

Het is duidelijk dat dating platforms zoals Lexa een grotere verantwoordelijkheid moeten nemen in het beschermen van hun gebruikers. Hoewel het onmogelijk is om elke vorm van fraude volledig uit te bannen, kunnen strengere verificatieprocessen en proactievere monitoring een aanzienlijk verschil maken.

  • Technologische Uitdagingen

De technologische aspecten, zoals het gebruik van proxy servers en VPN's door fraudeurs, maken het probleem nog complexer. Dit benadrukt het belang van technologische innovatie in cybersecurity en de noodzaak voor internationale samenwerking om deze grensoverschrijdende criminaliteit effectief aan te pakken.

  • Rol van Individuen

Ten slotte ligt er ook een aanzienlijke verantwoordelijkheid bij de gebruikers zelf. Door waakzaam te zijn, kritische vragen te stellen en veilige betaalmethoden te gebruiken, kunnen individuen zichzelf beter beschermen tegen deze en andere vormen van online fraude.

  • Samen Sterker

Het bestrijden van dating fraude vereist een gecoördineerde aanpak waarbij individuen, technologiebedrijven, en overheidsinstanties samenwerken. Alleen door deze gecombineerde inspanningen kunnen we hopen de impact van deze schadelijke activiteiten te minimaliseren en een veiligere online omgeving voor iedereen te creëren.

Meer info over dating fraude

Meer dating fraude nieuws

Cybercriminelen doen zich voor op datingapps als slachtoffer seksueel misbruik: 'Kun je alsjeblieft bewijzen dat jij niet ook een seksueel misbruiker bent?'

Een redelijk onsmakelijke fraudetruc is ons recent ter ore gekomen. Er blijken oplichters actief die zich op datingapps als Tinder en Grindr voordoen als slachtoffers van seksueel misbruik, het vertrouwen winnen van degene met wie ze praten en vervolgens aan die persoon vragen zich te identificeren om 'te verifiëren dat ze geen seksueel misbruiker zijn'. In werkelijkheid blijkt deze verificatie niet helemaal te zijn wat je wordt verteld.

Lees meer »

Hoe herken je nep advertenties op websites waar sekswerkers kunnen adverteren?

Op websites waar sekswerkers kunnen adverteren, staan minstens 300 advertenties waar klanten mee worden opgelicht. Achter deze advertenties gaan oplichters schuil, die via gestolen afbeeldingen mannen naar hun profiel lokken. Zodra zij een afspraak willen maken, moeten ze vooruit betalen en komt het nooit tot een ontmoeting. Dat blijkt uit onderzoek van Pointer (KRO-NCRV).

Lees meer »