Uit het gisteren gepubliceerde Veiligheidsmonitor van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat bijna 2,5 miljoen Nederlanders van 15 jaar en ouder het afgelopen jaar slachtoffer zijn geworden van online oplichting. Het gaat om zaken als aankoopfraude, hacken, phishing en cyberpesten. Wat is eigenlijk de psychologische impact van online criminaliteit voor de slachtoffers?
Criminelen gaan steeds slimmer te werk en verleggen hun werkterrein van de fysieke wereld naar internet. Uit cijfers van het CBS blijkt dat steeds minder Nederlanders slachtoffer zijn geweest van traditionele vormen van criminaliteit, zoals inbraak en diefstal, geweld en vernieling. Het aantal gevallen van oplichting, hacken en andere online criminaliteit neemt daarentegen toe.
Slachtoffers online criminaliteit
Wat is de psychologische impact van online criminaliteit voor gedupeerden, vraagt senior cybercrime-analist Jildau Borwell zich af in haar promotieonderzoek in opdracht van de politie. ‘Er is nog weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar slachtofferschap van online criminaliteit. In tegenstelling tot traditionele criminaliteit is bijvoorbeeld nog niet veel bekend over hoe slachtoffers van online criminaliteit zich daaronder voelen. En dat terwijl online criminaliteit inmiddels net zo vaak voorkomt als traditionele vormen van criminaliteit. Misschien zou je de online delicten in sommige gevallen zelfs moeten scharen onder de high impact crimes, zoals berovingen en woninginbraken. Want slachtoffers van online criminaliteit raken bijvoorbeeld soms in een klap hun complete spaartegoed kwijt. Bij traditionele criminaliteit zal je dit niet snel tegenkomen.’
Psychologische impact delicten
Op basis van de eerste uitkomsten adviseert zij de politie om in de prioritering van online criminaliteit rekening te houden met de delicten die de meeste psychologische impact veroorzaken. Bij slachtoffers van persoonsgerichte online criminaliteit, zoals bedreiging en stalking, is het zinvol om meer te focussen op emotionele steun. Terwijl bij financiële online criminaliteit, waaronder fraude en hacken de noodzaak meer ligt bij het vergroten van de kennis van slachtoffers over online veiligheid en preventie van herhaald slachtofferschap. Het onderzoek krijgt ook een vervolg: In de volgende stap zet Borwell de impact van online criminaliteit af tegen traditionele criminaliteit, en kijkt zij naar de behoeften van slachtoffers en hun ervaring met de politie.
Schaamte bij slachtoffers
Opvallend is dat minder dan de helft van de gedupeerden melding maakt van online criminaliteit en slechts twintig procent aangifte doet. De gevolgen, verslagenheid, het verdriet en de schaamte bij de slachtoffers zijn groot. Van alle slachtoffers van online criminaliteit heeft 47 procent bij een instantie of in hun eigen kring gemeld wat hen overkomen is, 19 procent heeft aangifte gedaan bij de politie.
Wat doet de politie tegen online criminaliteit?
De politie werkt bij de aanpak samen met veel partijen in binnen- en buitenland. In Nederland wordt ingezet op vier sporen. De overheid investeert in opsporing en wetenschappelijk onderzoek. Naast de opsporing, zetten politie en justitie steeds meer in op het voorkomen en verstoren van cybercrime. Dit gebeurt samen met (internationale) partners. Een ander onderdeel is dat de opsporing wordt versterkt en de overheid slachtoffers ondersteunt om te voorkomen dat zij herhaald slachtoffer van cybercrime worden. Er zijn speciale teams tegen bankenfraude (Electronic Crimes Taskforce), kinderporno (Team ter Bestrijding van Kinderpornografie en Kindersekstoerisme) en high tech crime, ofwel de meest geavanceerde vormen van cybercrime (Team High Tech Crime). Internationaal werkt de Nederlandse politie in de opsporing samen met onder meer Europol, Interpol en de FBI.
Bron: cbs.nl, politie.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Inschrijven voor wekelijkse nieuwsbrief
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer info over ABC en downloads
Meer actueel nieuws
Digitaal veilig op vakantie
De vakantie periode komt er aan, en dan gaan we hopelijk er weer lekker op uit, maar doen we dat ook digitaal veilig?
Overzicht cyberaanvallen week 22-2021
De Zweedse gezondheidsdienst sluit SmiNet af na hack pogingen, New York Pizza slachtoffer van doxwaring en VS gaat ransomware zelfde prioriteit als terrorisme geven. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.
Cybercrime nieuwsbrief 161 week 22-2021
Cybercrime kartels flink in opmars, ouders maken zich grote zorgen over online veiligheid van hun kinderen en over twee weken uitspraak in spraakmakende Darkweb zaak 'Playpen' voor een Nederlandse verdachte. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 161.
Datalek nieuws en overzicht week 22-2021
Een datalek kan ernstige gevolgen hebben, soms worden levens totaal verwoest door dat er identiteit fraude mee gepleegd wordt.
Digitale fraude, oplichting meldingen week 22-2021
Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Ben je slachtoffer geworden van oplichting doe dan 'altijd' aangifte bij de politie.
Over twee weken uitspraak in spraakmakende Darkweb zaak 'Playpen' voor een Nederlandse verdachte
Bij een verdachte uit Oss stonden maar liefst 1900 kinderpornografische afbeeldingen op een notebook, harde schijf, usb-stick, en telefoon. De eigenaar vertelde tegen de rechtbank in Den Bosch "ik weet niets van de beelden van misbruikte meisjes die de politie in 2018 op mijn apparatuur aantroffen".
Drie kwart van de Nederlandse respondenten zegt dat het aantal cyberaanvallen in de afgelopen twaalf maanden is toegenomen
VMware maakt gisteren de resultaten van zijn vierde Global Security Insights Report bekend. Deze zijn gebaseerd op wereldwijd online onderzoek in december 2020 onder 3.542 CIO’s, CTO’s en CISO’s, waarvan 251 Nederlanders. Het rapport onderzoekt de impact van cyberaanvallen en digitale inbraken bij bedrijven en beschrijft hoe security teams zich aanpassen aan deze uitdagingen.
OM: "Door cybercrime en de panels van de verdachte is het vertrouwen in het betalingsverkeer teruggelopen"
Het Openbaar Ministerie eist vier jaar cel en een boete van 50.000 euro tegen een 20-jarige man uit Almelo. Hij leverde phishing panels aan cybercriminelen waarop professioneel ogende nepsites van banken draaiden. De officier van justitie beschouwt hem als een ‘belangrijke facilitator’ van cybercrime.
New York Pizza slachtoffer van doxwaring
New York Pizza is het slachtoffer geworden van doxware. Een onbekende dader is er in geslaagd om een groot aantal klantgegevens te bemachtigen. Hij dreigt deze gegevens openbaar te maken of te verkopen. De pizza keten adviseert klanten om het wachtwoord van hun account te veranderen.
Cybercrime kartels flink in opmars
Een ransomware kartel wordt vaak gevormd om het bereik en de inkomsten te vergroten. De winst die wordt gemaakt met losgeld operaties wordt vaak gebruikt om zowel tactieken als malware te bevorderen om hun succes te vergroten.
Ouders maken zich grote zorgen over online veiligheid en grooming van hun kinderen
Ruim de helft van de ouders (56 procent) maakt zich zorgen over de online veiligheid van hun zoon of dochter. De grootste angst van de ouders is dat hun kroost benaderd wordt door vreemden, en dat ze het verschil niet zien tussen echte berichten en nepberichten. Verzorgers zijn eveneens bang dat hun zoon of dochter gevraagd wordt om een naaktfoto van zichzelf te versturen.
Hacktivisten achter cyberaanval op grootste slachterij van de wereld?
Update op 2 juni 2021 om 09:00