De oorlog in Oekraïne houdt de wereld al even in zijn greep. Er zijn een hoop hulpacties opgezet om de slachtoffers te hulp te schieten, al blijkt niet elk initiatief even betrouwbaar te zijn.
Oplichters springen graag in op de actualiteit en ook in deze situatie zijn er criminelen die misbruik proberen te maken van goede intenties. Met name online, bijvoorbeeld op social media, moet je even opletten voordat je geld overmaakt. We leggen je uit waar je op moet letten.
Meer malafide domeinen gerelateerd aan Oekraïne
Na de Russische aanval schoten de domeinnamen gerelateerd aan Oekraïne als paddestoelen uit de grond, blijkt uit een analyse van beveiligingsbedrijf Infoblox. Het aantal domeinen blijkt namelijk te zijn verdubbeld. Deze nieuwe websites zijn natuurlijk niet allemaal malafide, maar Infoblox stelt een hoop frauduleuze initiatieven te hebben gevonden.
Zo zijn er malafide websites gevonden die doen alsof ze geld inzamelen, zogenaamd om slachtoffers te voorzien van bijvoorbeeld eerste levensbehoeften als voedsel en medische zorg. De websites bieden mensen de mogelijkheid om te betalen via cryptocurrency, al is de kans nihil dat dit geld daadwerkelijk bij de slachtoffers terecht komt. Ook zouden oplichters de situatie in Oekraïne misbruiken om malware te verspreiden, bijvoorbeeld door via mails te vissen naar betaalgegevens.
De websites en mails zijn overtuigend in elkaar gezet en blijken voor de gemiddelde consument moeilijk te onderscheiden van betrouwbare goede doelen. Infoblox geeft op zijn website een aantal voorbeelden van onbetrouwbare websites. Ook vind je hier een lijst van alle geanalyseerde websites, waar je zowel de malafide als bonafide domeinen kunt vinden. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Waar moet je opletten
'Geven blijft een kwestie van vertrouwen, maar het is goed om even wat onderzoek te doen voor je op sociale media ingaat op een geefverzoek', zegt Map van der Wilden van het CBF, de toezichthouder op goede doelen. 'Is het een bekende, dan weet je aan wie je geeft. Is het een onbekende, die zijn of haar eigen rekeningnummer gebruikt, dan is daar verder geen controle op.'
Het CBF keurt goede doelen, dus je weet dat je goed zit als je aan een CBF-Erkende organisatie doneert (deze organisaties dragen het logo van het CBF). 'Maar er zijn natuurlijk ook niet-erkende goede doelen of kerkgemeenschappen die al jarenlang contacten onderhouden met gemeenschappen in Oekraïne. Ook deze mensen hebben ervaring, en banden op lokaal niveau, zowel in Nederland als in Oekraïne.' Het is dus handig om voordat je doneert even (online) te zoeken wat je kunt vinden over desbetreffende organisatie.
Als je iemand aan de deur krijgt, is het goed om even om legitimatie of een vergunning te vragen. 'In de meeste Nederlandse gemeenten is een collectevergunning nodig en die wordt niet afgegeven aan particulieren.'
Hier kun je veilig doneren aan Oekraïne
Oplichting door valse goede doelen voor Oekraïne lijkt volgens Van der Wilden op dit moment geen grootschalige vormen aan te nemen, al is het natuurlijk wel goed om even op te letten als iemand je om geld vraagt. Wil jij wat schenken? Op de website van het CBF vind je een lijst van Erkende Goede Doelen die geld inzamelen voor Oekraïne.
Bron: cbf.nl, infoblox.com, opgelicht.avrotros.nl
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer actueel nieuws
Datalek nieuws en overzicht week 09-2020
Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.
Oplichting / Cybercrime overzicht week 09-2020
Phishing, Smishing is het vissen (hengelen) naar inloggegevens en persoonsgegevens van gebruikers. Dit gebeurt via (massaal verzonden) e-mails of SMS'jes, online handelsplaatsen of berichten op social media. Daarin wordt gevraagd in te loggen op een website die sprekend lijkt op die van bijvoorbeeld een bank of een nepsite. Als u inlogt, worden uw inloggegevens meteen doorgestuurd naar de fraudeur.
Doxing toenemend probleem voor samenleving
In het nieuws hebben we laatst kunnen lezen dat er een grote hack heeft plaats gevonden bij MGM hotels in de Verenigde Staten.
Ondernemers vaak slachtoffer van cybercrime in 2019 stijging met 66%
Het lijkt wel of het ene na het andere bedrijf de afgelopen tijd werd gegijzeld door ransomware. Volgens de Politie is het afgelopen jaar 4.690 keer aangifte gedaan van cybercrime en was er met name een stijging te zien in de hoeveelheid ransomware aanvallen. Dat is een stijging van 64 procent vergeleken met 2018.
"Hoe lang denk je dat Mark Rutte nodig heeft om 500 miljoen euro losgeld te betalen als 112 stilstaat?"
Een missionaris met bijzonder sterke zendingsdrang is de Lochemse burgemeester Sebastiaan van ’t Erve geworden sinds hij in de afgrond keek toen zijn gemeente werd gehackt. Hij reist stad en land af om het kabinet te doordringen van de gevaren.
AIVD en MIVD: VPN-gat misbruikt door staatshackers
De grote kwetsbaarheid in VPN-software van Pulse Secure, wat vorig jaar wereldwijde impact had, is niet alleen door cybercriminelen benut. Ook statelijke actoren hebben nuttig gebruik gemaakt van het beveiligignsgat. De Nederlandse inlichtingendiensten AIVD en MIVD hebben dit gesignaleerd, meldt minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid nu aan de Kamer.
Scholen kwetsbaar voor ransomware tijdens vakanties
De Stichting Limburgs Voortgezet Onderwijs (LVO), met 23 scholen verspreid over 31 locaties, is 19 februari getroffen door een nieuw soort ransomware dat nog niet door virusscanners werd herkend.
Cybercrime nieuwsbrief 94 (week 08-2020)
Oplichting / Cybercrime (Phishing Smishing Vishing) overzicht week 08-2020
Phishing, Smishing is het vissen (hengelen) naar inloggegevens en persoonsgegevens van gebruikers. Dit gebeurt via (massaal verzonden) e-mails of SMS'jes, online handelsplaatsen of berichten op social media. Daarin wordt gevraagd in te loggen op een website die sprekend lijkt op die van bijvoorbeeld een bank of een nepsite. Als u inlogt, worden uw inloggegevens meteen doorgestuurd naar de fraudeur.
Datalek nieuws en overzicht week 08-2020
Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.
Darkweb drugsdealers opgepakt
In een onderzoek waarin nauw met de Duitse justitie is samengewerkt heeft de Haagse politie afgelopen donderdagmorgen (13-2) twee verdachten aangehouden. De mannen worden verdacht van betrokkenheid bij grootschalige drugshandel via het darkweb.
Utrechtse Malware maker mogelijk 1,5 jaar achter tralies
Een 21-jarige student informatiekunde uit Utrecht is aangeklaagd voor het ontwikkelen en verkopen van macro-malware en het in bezit hebben van tientallen gestolen creditcardgegevens. Volgens het Openbaar Ministerie ontwikkelde de man de macrobuilders 'Rubella', 'Catan' en 'Dryad'.