De oorlog in Oekraïne houdt de wereld al even in zijn greep. Er zijn een hoop hulpacties opgezet om de slachtoffers te hulp te schieten, al blijkt niet elk initiatief even betrouwbaar te zijn.
Oplichters springen graag in op de actualiteit en ook in deze situatie zijn er criminelen die misbruik proberen te maken van goede intenties. Met name online, bijvoorbeeld op social media, moet je even opletten voordat je geld overmaakt. We leggen je uit waar je op moet letten.
Meer malafide domeinen gerelateerd aan Oekraïne
Na de Russische aanval schoten de domeinnamen gerelateerd aan Oekraïne als paddestoelen uit de grond, blijkt uit een analyse van beveiligingsbedrijf Infoblox. Het aantal domeinen blijkt namelijk te zijn verdubbeld. Deze nieuwe websites zijn natuurlijk niet allemaal malafide, maar Infoblox stelt een hoop frauduleuze initiatieven te hebben gevonden.
Zo zijn er malafide websites gevonden die doen alsof ze geld inzamelen, zogenaamd om slachtoffers te voorzien van bijvoorbeeld eerste levensbehoeften als voedsel en medische zorg. De websites bieden mensen de mogelijkheid om te betalen via cryptocurrency, al is de kans nihil dat dit geld daadwerkelijk bij de slachtoffers terecht komt. Ook zouden oplichters de situatie in Oekraïne misbruiken om malware te verspreiden, bijvoorbeeld door via mails te vissen naar betaalgegevens.
De websites en mails zijn overtuigend in elkaar gezet en blijken voor de gemiddelde consument moeilijk te onderscheiden van betrouwbare goede doelen. Infoblox geeft op zijn website een aantal voorbeelden van onbetrouwbare websites. Ook vind je hier een lijst van alle geanalyseerde websites, waar je zowel de malafide als bonafide domeinen kunt vinden. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Waar moet je opletten
'Geven blijft een kwestie van vertrouwen, maar het is goed om even wat onderzoek te doen voor je op sociale media ingaat op een geefverzoek', zegt Map van der Wilden van het CBF, de toezichthouder op goede doelen. 'Is het een bekende, dan weet je aan wie je geeft. Is het een onbekende, die zijn of haar eigen rekeningnummer gebruikt, dan is daar verder geen controle op.'
Het CBF keurt goede doelen, dus je weet dat je goed zit als je aan een CBF-Erkende organisatie doneert (deze organisaties dragen het logo van het CBF). 'Maar er zijn natuurlijk ook niet-erkende goede doelen of kerkgemeenschappen die al jarenlang contacten onderhouden met gemeenschappen in Oekraïne. Ook deze mensen hebben ervaring, en banden op lokaal niveau, zowel in Nederland als in Oekraïne.' Het is dus handig om voordat je doneert even (online) te zoeken wat je kunt vinden over desbetreffende organisatie.
Als je iemand aan de deur krijgt, is het goed om even om legitimatie of een vergunning te vragen. 'In de meeste Nederlandse gemeenten is een collectevergunning nodig en die wordt niet afgegeven aan particulieren.'
Hier kun je veilig doneren aan Oekraïne
Oplichting door valse goede doelen voor Oekraïne lijkt volgens Van der Wilden op dit moment geen grootschalige vormen aan te nemen, al is het natuurlijk wel goed om even op te letten als iemand je om geld vraagt. Wil jij wat schenken? Op de website van het CBF vind je een lijst van Erkende Goede Doelen die geld inzamelen voor Oekraïne.
Bron: cbf.nl, infoblox.com, opgelicht.avrotros.nl
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer actueel nieuws
Verdachte aangehouden na installeren keyloggers
De politie heeft woensdagmorgen een 29-jarige man uit Zuidhorn aangehouden op verdenking van cybercrime. Hij wordt er van verdacht dat hij 'keyloggers' heeft geïnstalleerd op computers van mensen met wie hij samenwerkte.
"Vannacht, 30 september, vond een cyberaanval plaats op onze hogeschool"
De AP Hogeschool is getroffen door een cyberaanval. Diverse online diensten en tools zijn hierdoor tijdelijk niet beschikbaar vanaf de hogeschool. De Belgische onderwijsinstelling roept studenten op om thuis te blijven en niet naar de campus te komen.
Zeroday malware die traditionele antivirus handtekeningen omzeilt in de lift
Maar liefst 70 procent van alle cyberaanvallen tijdens het tweede kwartaal van 2020 zetten zero-day malware in. Dat is een stijging van 12 procent ten opzichte van het eerste kwartaal, zo blijkt uit het nieuwe Internet Security Rapport over Q2 van 2020 van securityleverancier 'WatchGuard Technologies'. Deze malware omzeilt traditionele antivirus-handtekeningen en zijn hierdoor moeilijker detecteerbaar.
Darkweb kiezersdatabase-rapport werpt nieuwe twijfels op over het Russische verkiezingshack verhaal
Een nieuw rapport dat aantoont dat kiezersdatabases van Amerikaanse staten openbaar beschikbaar waren, doet twijfels rijzen over het verhaal dat de Russische inlichtingendienst in 2016 ‘hun pijlen gericht hadden’ op verkiezingswebsites van staten in Amerika.
Ransomware weekoverzicht week 39 - 2020
Afgelopen week zagen we aanhoudende aanvallen op grote organisaties, terwijl nieuwe ransomware-operaties zich haasten om deel te nemen aan een moderne ransomware-goudkoorts.
Cybercrime nieuwsbrief 125 (week 39-2020)
Alle het nieuws »
Datalek nieuws en overzicht week 39-2020
Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.
Gedigitaliseerde oplichting / misdaad overzicht week 39-2020
Het melden van digitale oplichting pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?! of Fraudehelpdesk dan weten want Samen bestrijden we cybercrime. Liever anoniem? Klik dan hier.
De gaming-industrie behoort tot een van de zwaarst getroffen sectoren als het gaat om cyberaanvallen
Of het nu gaat om diamanten graven in een virtuele zandbak of de rol van een held spelen in een 'massively multiplayer online role-playing game' (MMORPG), of het zoeken naar de perfecte plek om een hinderlaag op te zetten in een 'first-person shooter (FPS)', gamen is voor velen aan het eind van de dag een beetje stoom afblazen. Of misschien midden op de dag wanneer er een lege ruimte in de agenda is, nu we allemaal vanuit huis werken. Vertel het maar niet aan mijn baas. ;-)
Phishing, Smishing en Vishing populair als aanvalstechniek
De covid19 pandemie heeft wereldwijd honderdduizenden levens geëist, massale werkloosheid veroorzaakt en de manier waarop veel mensen hun leven leiden veranderd. Zelfs de economisch meest welvarende en stabiele economieën maken zich zorgen.
Malware golf met varianten van Remote Access Trojan (RAT) verwacht
De volledige 'Cerberus-broncode' is gelekt op het darkweb en nu gratis beschikbaar voor cybercriminelen. Cerberus is een geavanceerde malware, gericht op online bankieren van Android.
'Veilige kluisrekening', daar trapt de Cybersecurity specialist niet in
Met gebruik van zogeheten 'spoofing'-techniek konden criminelen de afgelopen maanden het telefoonnummer van de bank gebruiken om tientallen klanten te bellen en hen met een babbeltruc overhalen om geld naar een andere rekening over te maken. Zo konden in totaal miljoenen euro’s worden buitgemaakt. Nu blijkt dat de Rabobank deze fraude vergoedt, terwijl klanten van ING en ABN AMRO zelf opdraaien voor de schade.