Mensen die de dupe zijn van online criminaliteit, voelen zich vaak in de kou staan. Ze zijn al het slachtoffer van oplichting en worden vaak ook door hun omgeving veroordeeld dat ze zich in de maling hebben laten nemen. De impact van deze vorm van criminaliteit wordt vaak nog onderschat.
Criminelen hebben hun werkterrein verlegd
Het aandeel cybercriminaliteit wordt met de dag groter. Maatschappelijke ontwikkelingen zoals de toenemende digitalisering van de samenleving, het feit dat mensen steeds vaker van thuis uit werken en we vaker online onze aankopen doen, heeft ervoor gezorgd dat criminelen hun werkterrein hebben verlegd. Traditionele vormen van criminaliteit zoals inbraak, straatroof, beroving en diefstal raken steeds verder op de achtergrond. In de plaats daarvan worden mensen steeds vaker online opgelicht.
Nieuwe cijfers laten dit goed zien. Tot en met november ontving de politie 13.000 aangiften van cybercrime. Dat is een toename van bijna 20 procent ten opzichte van 2020, toen er in heel 2020 bijna 11.000 aangiften binnenstroomden. Het aantal (online) fraudezaken neemt naar verwachting nog verder toe.
VIN fraude
Een bekende vorm van cybercriminaliteit is WhatsApp-fraude. Hoewel het aandeel van deze vriend-in-noodfraude of hulpvraag fraude het afgelopen jaar iets afnam, ontving de politie gemiddeld bijna honderd aangiften per dag. De totale schade als gevolg van WhatsApp-fraude in 2021, wordt door experts geschat op 13 miljoen euro.
Impact cybercrime wordt onderschat
De impact van cybercrime wordt te vaak onderschat. Slachtofferhulp Nederland benadrukt dat de gevolgen zowel financieel als emotioneel groot kunnen zijn. Sommige slachtoffers zijn tienduizenden euro’s lichter nadat ze door cybercriminelen zijn benaderd. Gedupeerden schamen zich vaak voor wat hen is overkomen en verliezen het vertrouwen in de medemens.
Uit schaamte en schuldgevoel melden lang niet alle slachtoffers van internetoplichting zich bij de politie. De cijfers van de politie zijn volgens Jolise Stol, cybercrime-expert bij Slachtofferhulp Nederland, waarschijnlijk slechts het topje van de ijsberg.
Slachtoffers van cybercrime worden volgens Stol vaak door hun omgeving veroordeeld als ze erover vertellen. Gedupeerden zijn zodoende twee keer het slachtoffer. “Mensen zeggen vaak: ‘Hoe kun je nou zo stom zijn? Je snapt toch dat zoiets niet pluis is?’ Je bent al opgelicht en veel geld kwijtgeraakt, en als je dan ook nog eens wordt veroordeeld door je omgeving, ben je nog een keer slachtoffer”, aldus Stol.
Pakkans klein
Wat het nog eens extra wrang maakt, is dat de pakkans van cybercriminelen laag is. Omdat cybercrime zich op grote schaal plaatsvindt en onderzoek veel tijd en energie kost, is het voor de politie nagenoeg onmogelijk om de daders te achterhalen.
De politie doet er weliswaar alles aan om het cybercriminelen zo lastig mogelijk te maken, maar het lijkt een druppel op een gloeiende plaat. De nadruk ligt momenteel op het verstoren van de werkwijze van internetcriminelen. In september vorig jaar startte de politie de campagne ‘Mijn scam, jouw probleem!’ om het aantal geldezels terug te dringen.
Aankomend jaar
Voor aankomend jaar wil de politie de samenwerking met banken en het bedrijfsleven opschroeven. Daarnaast wordt er meer tijd en aandacht geschonken aan het verbeteren van de digitale vaardigheden van agenten. Tot slot gaat de politie meer preventieve maatregelen treffen om de aanwas van nieuwe, jonge daders tegen te gaan.
Bron: nos.nl, vpngids.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer nieuws
Nieuwe Mac-ransomware 'EvilQuest' verspreidt zich via illegale software
Een Twitter-gebruiker die aan de slag ging @beatsballert stuurde gisteren een bericht naar Malwarebytes.com nadat hij hoorde van een ogenschijnlijk kwaadaardig Little Snitch-installatie programma.
Het Nederlands kenniscentrum watertechnologie en slachtoffer van Ransomware, heeft besloten niet te zeggen wat er betaald is aan cybercriminelen
Het Friese onderzoeksinstituut Wetsus heeft na overleg met de politie besloten om het bedrag dat aan een cybercrimineel werd betaald voor het ontsleutelen van bestanden niet bekend te maken. Begin februari raakte het netwerk van Wetsus via een "openstaande serverpoort" door niet nader genoemde ransomware besmet. Een dag na de infectie betaalde Wetsus het losgeld omdat dit goedkoper was dan het zelf herstellen van de systemen.
Klik en versleuteld is terug
In de afgelopen maand hebben onderzoekers van Proofpoint een toename van e-mail-gebaseerde ransomware-aanvallen waargenomen waarbij ransomware al in de eerste fase werd gebruikt. Dit is opmerkelijk omdat de afgelopen jaren aanvallers de voorkeur gaven aan downloaders (doxware) in de eerste fase van een aanval.
Betaal geen losgeld: "De kans is groot dat er bij de ontsleuteling tal van problemen opduiken"
Organisaties die door ransomware worden getroffen moeten het losgeld voor het ontsleutelen van hun bestanden niet betalen, zo adviseert het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Het NCSC heeft vandaag een factsheet gepubliceerd waarin advies wordt gegeven om infecties door ransomware te voorkomen en wat organisaties in het geval van een besmetting kunnen doen.
Gevaarlijke nieuwe Lucifer malware in omloop
Onderzoekers van Unit 42 hebben een nieuwe variant van hybride cryptojacking-malware ontdekt.
Steeds meer cybercriminelen op Instagram
Cybersecurity experts wijzen erop dat er steeds meer oplichters actief zijn op Instagram. Doordat bij het sociale medium de nadrukt ligt op levendige beelden en kwaliteit content hebben cybercriminelen het gemakkelijk om zich voor te doen als echte, goedbedoelende mensen.
Cyberincidenten kunnen onze maatschappij in het hart raken en verlammen
Cyberincidenten kunnen onze maatschappij in het hart raken en gedurende korte of langere tijd verlammen. Het afgelopen jaar zijn er verschillende incidenten geweest waarbij duidelijk werd wat de impact van een digitale storing of aanval kan zijn. De kwetsbaarheden in Citrix-producten, de onbereikbaarheid van 112 door een storing bij KPN en ransomware-aanvallen zoals op de Universiteit Maastricht zijn voorbeelden daarvan.
Cybercrime nieuwsbrief 112 (week 26-2020)
Datalek nieuws en overzicht week 26-2020
Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.
Oplichting / Cybercrime overzicht week 26-2020
Wat is phishing »
Kopstuk landelijk opererende phishing bende tot gevangenisstraf veroordeeld
Na ruim 1,5 jaar onderzoek door het regionale cyberteam van de politie-eenheid Zeeland-West-Brabant werd op vrijdag 26 juni een kopstuk van een landelijk opererende phishing bende tot een gevangenisstraf van drie jaar veroordeeld, waarvan een jaar voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaar.
"Hij zat altijd op het darkweb"
De voormalige beste vriend van Christian Brückner (43) is ervan overtuigd dat de Duitser achter de verdwijning zit van Madeleine McCann. Dat stelt hij in een interview met de Britse krant The Telegraph. Michael Tatschl (46) woonde begin deze eeuw samen met Brückner in het Portugese Praia da Luz en pleegde met hem enkele misdrijven. Hij heeft de politie inmiddels alles verteld over zijn voormalig kompaan.