De impact van digitale criminaliteit wordt vaak nog onderschat

Gepubliceerd op 4 januari 2022 om 15:00

Mensen die de dupe zijn van online criminaliteit, voelen zich vaak in de kou staan. Ze zijn al het slachtoffer van oplichting en worden vaak ook door hun omgeving veroordeeld dat ze zich in de maling hebben laten nemen. De impact van deze vorm van criminaliteit wordt vaak nog onderschat.

Criminelen hebben hun werkterrein verlegd

Het aandeel cybercriminaliteit wordt met de dag groter. Maatschappelijke ontwikkelingen zoals de toenemende digitalisering van de samenleving, het feit dat mensen steeds vaker van thuis uit werken en we vaker online onze aankopen doen, heeft ervoor gezorgd dat criminelen hun werkterrein hebben verlegd. Traditionele vormen van criminaliteit zoals inbraak, straatroof, beroving en diefstal raken steeds verder op de achtergrond. In de plaats daarvan worden mensen steeds vaker online opgelicht.

Nieuwe cijfers laten dit goed zien. Tot en met november ontving de politie 13.000 aangiften van cybercrime. Dat is een toename van bijna 20 procent ten opzichte van 2020, toen er in heel 2020 bijna 11.000 aangiften binnenstroomden. Het aantal (online) fraudezaken neemt naar verwachting nog verder toe.

VIN fraude

Een bekende vorm van cybercriminaliteit is WhatsApp-fraude. Hoewel het aandeel van deze vriend-in-noodfraude of hulpvraag fraude het afgelopen jaar iets afnam, ontving de politie gemiddeld bijna honderd aangiften per dag. De totale schade als gevolg van WhatsApp-fraude in 2021, wordt door experts geschat op 13 miljoen euro.

Impact cybercrime wordt onderschat

De impact van cybercrime wordt te vaak onderschat. Slachtofferhulp Nederland benadrukt dat de gevolgen zowel financieel als emotioneel groot kunnen zijn. Sommige slachtoffers zijn tienduizenden euro’s lichter nadat ze door cybercriminelen zijn benaderd. Gedupeerden schamen zich vaak voor wat hen is overkomen en verliezen het vertrouwen in de medemens.

Uit schaamte en schuldgevoel melden lang niet alle slachtoffers van internetoplichting zich bij de politie. De cijfers van de politie zijn volgens Jolise Stol, cybercrime-expert bij Slachtofferhulp Nederland, waarschijnlijk slechts het topje van de ijsberg.

Slachtoffers van cybercrime worden volgens Stol vaak door hun omgeving veroordeeld als ze erover vertellen. Gedupeerden zijn zodoende twee keer het slachtoffer. “Mensen zeggen vaak: ‘Hoe kun je nou zo stom zijn? Je snapt toch dat zoiets niet pluis is?’ Je bent al opgelicht en veel geld kwijtgeraakt, en als je dan ook nog eens wordt veroordeeld door je omgeving, ben je nog een keer slachtoffer”, aldus Stol.

Pakkans klein

Wat het nog eens extra wrang maakt, is dat de pakkans van cybercriminelen laag is. Omdat cybercrime zich op grote schaal plaatsvindt en onderzoek veel tijd en energie kost, is het voor de politie nagenoeg onmogelijk om de daders te achterhalen.

De politie doet er weliswaar alles aan om het cybercriminelen zo lastig mogelijk te maken, maar het lijkt een druppel op een gloeiende plaat. De nadruk ligt momenteel op het verstoren van de werkwijze van internetcriminelen. In september vorig jaar startte de politie de campagne ‘Mijn scam, jouw probleem!’ om het aantal geldezels terug te dringen.

Aankomend jaar

Voor aankomend jaar wil de politie de samenwerking met banken en het bedrijfsleven opschroeven. Daarnaast wordt er meer tijd en aandacht geschonken aan het verbeteren van de digitale vaardigheden van agenten. Tot slot gaat de politie meer preventieve maatregelen treffen om de aanwas van nieuwe, jonge daders tegen te gaan.

Bron: nos.nl, vpngids.nl

Bekijk alle vormen en begrippen

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.

Meer nieuws

Cyberaanvallen het meest gericht op telecomsector

Van alle organisaties in Nederland die aangevallen zijn door cybercriminelen behoort 21 procent tot de technologie-, media- en telecomsector. Dit is 60 procent meer dan financiële dienstverlening, die met dertien procent de tweede plaats bezet. De telecomsector besteedt weliswaar het meeste aan cybersecurity (gemiddeld dertien miljoen euro per bedrijf), maar wordt desondanks het hardst getroffen.

Lees meer »

Ransomware weekoverzicht 16-2021

Helmonds werkbedrijf Senzer via Citrix-server besmet met ransomware, ransomware versleutelde systemen ict-leverancier notariskantoren en Darkside ransomware bende breiden hun afpersingstactieken verder uit. Hier het overzicht van de nieuwste ransomware vormen en het nieuws van dag tot dag.

Lees meer »

Cybercrime nieuwsbrief 155 (week 16-2021)

Cyberaanval raakt 96 notariskantoren in Nederland, zombies (botnets) rukken op in Nederland en Apple heeft tot 1 mei de tijd om de gestolen blauwdrukken terug te kopen van ransomware groep REvil. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 155.

Lees meer »

Digitale fraude, oplichting meldingen week 16-2021

Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Ben je slachtoffer geworden van oplichting doe dan 'altijd' aangifte bij de politie.

Lees meer »

Beruchte gebeurtenissen op het darkweb

Het darkweb wordt vaak als een duistere plaats gezien, waar volop illegale en gruwelijke activiteiten plaatsvinden. Maar dit is echter niet het enige dat je op het darkweb tegenkomt. Het Tor netwerk van websites bevat namelijk ook platforms waar klokkenluiders ondersteund worden, open discussieforums en zelfs een aantal grappige websites.

Lees meer »

“De effectiviteitswinst die het nieuwe inlichtingenmiddel moest opleveren, is nog niet verzilverd”

Bij de voorbereiding en uitvoering van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017 (Wiv 2017), was er te weinig oog voor de uitvoering van de wet door de Algemene en Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD en MIVD). De extra waarborgen om de privacy van burgers te beschermen hebben de werkwijze en aanvraagprocedures complexer gemaakt. Dat gaat ten koste van hun primaire taak: onderzoek doen in het belang van de nationale veiligheid. Tevens staan hierdoor de operationele slagkracht en toekomstbestendigheid van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten onder druk.

Lees meer »

Criminelen zijn creatief: Verificatieverzoek via Marktplaats

Er is een nieuwe variant opgedoken van de oplichtingstruc waarbij je via WhatsApp een Marktplaats-verificatieverzoek moet voltooien. De layout van de nagemaakte 'Marktplaats'-website is anders dan gebruikelijk, maar wel levensecht wat betreft zaken als huisstijl. Dit keer hopen oplichters klanten van maar liefst elf banken ertoe te verleiden om inloggegevens voor internetbankieren af te staan, met alle schadelijke gevolgen van dien. Zo herken je deze site.

Lees meer »