Nederland wordt steeds afhankelijker van het internet, maar is ook steeds vaker doelwit van hacks en andere cyberaanvallen. Die ondermijnen de rechtsstaat, schrijft het demissionaire kabinet in de Miljoenennota. Toch blijven noemenswaardige investeringen in de cyberveiligheid uit, tot grote frustratie van experts uit de cyberbeveiligingsbranche.
De aangekondigde investeringen zijn 'niet realistisch', zeggen de experts. "Het staat niet in verhouding tot de urgentie die uit de Miljoenennota en de troonrede naar voren komen."
De aanval met gijzelsoftware die de gemeente Hof van Twente platlegde, kostte de gemeente zeker 3,9 miljoen euro. "Dat was een hack bij 1 gemeente. Dat is al meer dan de 2,5 miljoen euro die het DTC erbij krijgt", zegt Dave Maasland van cyberbeveiliger ESET Nederland.
Digital Trust Centre (DTC)
Het Digital Trust Centre (DTC) is onderdeel van het ministerie van Economische Zaken en informeert 'niet-vitale' bedrijven proactief over het risico op een cyberaanval of beveiligingslekken in softwarepakketten.
"Deze en andere budgetten staan in schril contrast tot de kosten die gemaakt worden door individuele organisaties om de boel weer up en running te krijgen na een succesvolle cyberaanval", zegt Liesbeth Holterman, van brancheorganisatie Cyberveilig Nederland.
Nationaal Cyber Security Center (NCSC)
De spil in de bestrijding van cybercriminaliteit, het Nationaal Cyber Security Center (NCSC) krijgt er maar 700.000 euro bij. Terwijl de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) ieder jaar in steeds heftigere bewoordingen waarschuwt voor de digitale dreigingen en het feit dat de digitale veiligheid onlosmakelijk verbonden is met de nationale veiligheid.
Het NCSC wordt onder andere geïnformeerd door de inlichtingendiensten over digitale dreigingen voor organisaties die worden aangemerkt als vitale infrastructuur, zoals bedrijven die water en elektriciteit leveren. "Maar dat het zenuwstelsel van de maatschappij wordt aangetast, zie je niet terug in de begrotingen", zegt Maasland van ESET Nederland. Hij noemt de budgetten teleurstellend.
Het NCSC mag zijn informatie nu alleen delen met organisaties die tot die vitale infrastructuur wordt gerekend of die speciaal zijn aangewezen door het ministerie. Dat worden er wel steeds meer. "Dus er komen extra taken bij. Maar die 7 ton is maar 3,5 FTE erbij omgerekend in ambtenarensalarissen", aldus Holterman van Cyberveilig Nederland.
Dat is schrijnend, zegt ze. Want: "Een gemiddelde multinational heeft meer specialisten aan het werk dan de overheid, als je kijkt naar de begroting van het DTC en het NCSC."
Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD)
Het is niet zo dat er helemaal geen geld naar cybersecurity gaat. De AIVD, de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst krijgt er structureel 15 miljoen euro extra per jaar bij - onder het kopje 'ondermijning'. Dat komt, zo schrijft het ministerie van Binnenlandse Zaken, doordat de aandacht voor digitale veiligheid meer "inspanningen vraagt van de AIVD."
Met dat bedrag worden noodzakelijke investeringen gedaan in "technologische innovatie om de slagkracht van de dienst te verbeteren". En er wordt meer onderzoek gedaan naar de versterking van cybercapaciteiten.
En ook het budget van de MIVD wordt verhoogd met 15 miljoen euro. Maar daar schiet de totale digitale weerbaarheid niet veel mee op, zegt Maasland van ESET Nederland.
"De AIVD focust zich meer op statelijke actoren die ons land bestoken. Zij kunnen informatie delen met het NCSC. Maar een investering in de AIVD is geen investering in het NCSC. Er moet meer regie komen. Die taak kan de AIVD niet op zich nemen, maar moet bij het NCSC liggen. Zij moeten die cyberbeweging leiden."
Politie
De politie krijgt komend jaar een bijzondere bijdrage van 14 miljoen euro. De politie moet namelijk "meer datagedreven kunnen werken". Dan kan de politie, schrijft het ministerie van Justitie, steviger criminaliteit "in het digitale domein" opsporen en bestrijden.
Dat is een directe investering in digitale opsporingscapaciteiten. "Maar ook dat verhoogt de cyberweerbaarheid niet", zegt Maasland. "Die preventiekant zit daar helemaal niet in."
Advies Cyber Security Raad
Er gaat dus wel geld naar cyberveiligheid, maar het komt niet in de buurt van de investering die de Cyber Security Raad aan het nieuwe kabinet adviseerde om de digitale veiligheid in Nederland structureel te vergroten. Het adviesorgaan kwam tot de rekensom van 833 miljoen euro. Dat bedrag zou nodig zijn bovenop wat er nu al naar cyberveiligheid gaat.
"Put your money where your mouth is. Er wordt met grote woorden gezegd dat we het moeten aanpakken. Maar je ziet het gewoon niet terug in de bestedingen voor de overheidsinstellingen die er een rol in gaan spelen", zegt Holterman.
Digitale weerbaarheid
Als er meer geld beschikbaar wordt gemaakt, moet het wat haar betreft breder ingezet worden. "Het volwassenheidsniveau moet over de volle breedte. Ja het moet naar het NCSC en de veiligheidsdiensten. Maar je moet ook meer doen aan kennisontwikkeling. Want leerlingen krijgen niets rondom digitale weerbaarheid op school."
Bron: rijksoverheid.nl, rtlz.nl, rtlnieuws.nl
Tips of verdachte activiteiten gezien? Meld het hier.
Cybercrime gerelateerde berichten
Autoriteit Persoonsgegevens luidt de noodklok
De Autoriteit Persoonsgegevens luidt de noodklok. In 2020 steeg het aantal hackaanvallen met 30 procent ten opzichte van 2019. Het aantal meldingen van datalekken kwam afgelopen jaar uit op 1.173. Een groot deel van dit soort cyberincidenten is eenvoudig te voorkomen door de beveiliging op te schroeven.
We verwachten in de toekomst meer van 'ThreatNeedle' te zien
Cybersecurity onderzoekers hebben een nieuwe campagne geïdentificeerd van Lazarus, een zeer productieve geavanceerde dreigingsactor. Lazarus is actief vanaf ten minste 2009 en is betrokken geweest bij grootschalige cyberspionage campagnes, ransomware-campagnes en zelfs aanvallen op de cryptocurrency-markt. Waar het zich de afgelopen jaren op financiële instellingen richtte, valt Lazarus sinds begin 2020 de defensie-industrie aan via een aangepaste backdoor genaamd 'ThreatNeedle'.
"Er kan niet worden gewacht met het delen van incident informatie"
De 'Cyber Security Raad (CSR)' wil versneld incidentinformatie met het bedrijfsleven en burgers delen. In de ogen van de raad is dit ‘een van de belangrijkste instrumenten’ om de cyberweerbaarheid van de samenleving te verhogen. De CSR adviseert minister Grapperhaus om te onderzoeken of het Landelijk Dekkend Stelsel (LDS) van informatieknooppunten via een ‘spoedreparatie’ sneller kan worden doorgevoerd.
Geruchten WhatsApp, hoe zit dat nu?
WhatsApp gebruikers, dit moet je weten. De app is na 15 mei 2021 nauwelijks meer te gebruiken als je de nieuwe gebruiksvoorwaarden niet hebt geaccepteerd. Nieuwe berichten lezen of versturen is dan niet langer mogelijk: het beleid voor inactieve accounts treedt vanaf die datum in werking.
‘Iedereen maakt fouten. Wij wachten op die van jullie’
De Nederlandse politie neemt een opvallende stap in de bestrijding van cybercriminaliteit. Op een forum waar veel hackers actief zijn, hebben agenten een waarschuwing geplaatst. Daarin adviseert de politie hen dat ze beter geen gebruik kunnen maken van onze IT-infrastructuur, omdat ze deze goed in de gaten houdt.
Cyberaanval treft Hogeschool en Universiteit van Amsterdam
De Hogeschool en Universiteit van Amsterdam (HvA en UvA) zijn allebei het slachtoffer van een cyberaanval. Het Security and Operations Centre (SOC) heeft geconstateerd dat ‘onbekende derden’ zichzelf toegang hebben verschaft tot de ICT-omgevingen. Maatregelen zijn en worden genomen om de gevolgen van de aanval te beperken.