Cybercriminelen richten zich vaker op supermarkten en groothandels

Gepubliceerd op 6 september 2022 om 15:00

Het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) ziet dat cybercriminelen zich vaker richten op supermarkten en groothandels. De brancheorganisatie neemt deze dreiging serieus en investeert volop in preventieve en detective maatregelen. Maar het tekort aan gekwalificeerd IT-personeel is wel een groot probleem. Dat schrijft het CBL in een 'position paper' (pdf) aan de Tweede Kamer. Dinsdag vinden er rondetafelgesprekken plaats over de digitale weerbaarheid van Nederland.

Voedselvoorziening

De koepelorganisatie voor supermarkten en groothandels in Nederland benadrukt dat velen bij het horen van de term ‘digitale weerbaarheid’ als eerste denken aan het beschermen van werknemer- en klantgegevens. Volgens het CBL is het logistieke proces minstens net zo belangrijk. “De supermarkten en groothandels zijn geen vitale voorziening, maar zijn uiteraard wel van maatschappelijk belang gezien hun rol in de voedselvoorziening van Nederland”, zo schrijft de organisatie aan de Tweede Kamer.

De levensmiddelenbranche is volgens het CBL een complex logistiek proces. De sector telt meer dan vijftig distributiecentra van waaruit honderden vrachtwagens naar de supermarkten, groothandels of online hubs vertrekken. Om deze infrastructuur op elkaar af te stemmen, zijn de processen en informatiestromen van verschillende bedrijven in de keten met elkaar verbonden. “Het is dus van groot belang dat deze informatiestromen voldoende beveiligd zijn”, zo benadrukt de brancheorganisatie. Hetzelfde geldt voor het wegennet en het betalingsverkeer.

Preventieve en detective

Sinds het uitbreken van de coronapandemie is het aantal cyberaanvallen vervijfvoudigd. Niet alleen ziekenhuizen, onderzoekslaboratoria en farmaceutische bedrijven zijn daar de dupe van: ook de levensmiddelensector heeft steeds vaker last van hackers en cybercriminelen. De ransomware-aanval op transportbedrijf Bakker Logistiek bewijst hoe kwetsbaar deze branche is. Door deze aanval stonden 250 vrachtwagens van het bedrijf stil en had de Albert Heijn enkele dagen lege kaasschappen.

De branche ziet dat het dreigingsniveau door cybercriminelen is toegenomen. Het CBL zegt dat ze deze ontwikkeling serieus neemt door te investeren in preventieve en detective maatregelen en cyberoefeningen te houden. Hierdoor tracht de brancheorganisatie de continuïteit van bedrijfsprocessen te waarborgen.

Vier aandachtspunten

Toch maakt de instantie zich zorgen over de digitale weerbaarheid van Nederland. In de position paper somt het CBL vier aandachtspunten op die, in haar ogen, extra aandacht verdienen van de regering.

  • Om te beginnen is het niet duidelijk wie de coördinatie op zich neemt als er zich een grootschalig beveiligingsincident voordoet. “Heeft de overheid voldoende capaciteit (en specialiteit) in huis om een grote landelijke crisisstructuur op te zetten in tijden van crisis?”, zo vraagt de branchevertegenwoordiger zich hardop af.
  • Verder vraagt de brancheorganisatie of het mogelijk is om een structuur te ontwikkelen waarbij bedrijven van elkaar kunnen leren door lessen uit het verleden met elkaar te delen.
  • Tot slot is er volgens het CBL “een aanhoudend tekort aan gekwalificeerd IT-personeel” en dat blijft een groot probleem.

Implementatie van de NIS2-richtlijn

Het levensmiddelenbureau hoopt dat de Tweede Kamer bij de implementatie van de NIS2-richtlijn gebruikmaakt van de kennis en expertise die aanwezig is in het bedrijfsleven. ‘NIS’ staat voor netwerk- en informatiesystemen. De Europese Commissie nam vorig jaar een herziene versie van de oorspronkelijke richtlijn aan. Het doel van deze richtlijn is om de digitale weerbaarheid van het Europese bedrijfsleven te vergroten. De vernieuwde richtlijn geldt niet alleen voor de vitale infrastructuur, maar ook bedrijven in bijvoorbeeld het afvalbeheer, ruimtevaart, chemie en voedingsindustrie.

De gesprekken over de digitale weerbaarheid van Nederland met de Tweede Kamer, vinden dinsdag 6 september plaats.

Havenbedrijf Rotterdam noemt cyberaanval ‘een reëel risico’

Het CBL is niet de enige instantie die een bijdrage levert aan de rondetafelgesprekken die morgen plaatsvinden. Het Havenbedrijf Rotterdam stuurde eveneens een document (pdf) met overwegingen naar de Tweede Kamer. Het havenbedrijf maakt zich zorgen over cyberaanvallen op en de digitale weerbaarheid van de Rotterdamse haven.

Zo’n 3.000 bedrijven wisselen onderling grote hoeveelheden informatie uit. Alleen zo kan het transport in de logistieke keten efficiënt op elkaar worden afgestemd. Tegelijkertijd is de Rotterdamse haven hierdoor een strategisch doelwit voor hackers en cybercriminelen. Havenbedrijf Rotterdam noemt een cyberaanval dan ook “een reëel risico”.

De organisatie pleit ervoor dat de overheid de regie op zich neemt als er zich een grootschalige calamiteit voordoet in de Rotterdamse haven.

Position Paper CBL T B V Rondetafelgesprek Digitale Weerbaarheid D D 6 September 2022
PDF – 125,7 KB 106 downloads
Position Paper Hb R T B V Rondetafelgesprek Digitale Weerbaarheid D D 6 September 2022
PDF – 82,3 KB 177 downloads

Bron: digitaltrustcenter.nl, portofrotterdam.com, cbl.nl, tweedekamer.nl, vpngids.nl

Digiweerbaar met de Cyber Sessies: Aflevering 4 'Het is niet de vraag óf, maar wanneer cyberaanvallen plaatsvinden'

Cyberaanvallen kosten de economie ruim €10 miljard per jaar en dit bedrag zal alleen maar stijgen naarmate meer en meer bedrijven dagelijks slachtoffer van online criminelen worden. In deze vierde aflevering wordt onze digitale veiligheid door de ogen van de politiek besproken. Presentator Remy Gieling spreekt met drie kopstukken uit de wereld van online veiligheid; Queeny Rajkowski (Kamerlid VVD), Inge Bryan (directeur FOX-IT) en Harm Teunis (tech-verslaggever RTL Z). 

Lees meer »

‘De oorlog in Oekraïne laat zien dat cyberspace een volwaardig oorlogsdomein is geworden’

De oorlog in Oekraïne bewijst dat oorlogsvoering verandert. De digitale ruimte wordt steeds belangrijker: als vehikel voor beïnvloedingsstrategieën en als strijdtoneel van cyberaanvallen. Die ontwikkeling vraagt volgens brigadegeneraal en hoogleraar cyber warfare Paul Ducheine om nieuwe manieren van aanvallen en verdedigen. ‘De oorlog in Oekraïne laat zien dat cyberspace een volwaardig oorlogsdomein is geworden.’

Lees meer »

Spoofcalls en robocalls vaak gebruikte ingrediënten bij cybercriminelen

Cybercrime komt steeds vaker voor. In plaats van ouderwets een bank te overvallen, hebben criminelen tegenwoordig allerlei manieren om online je geld af te troggelen. Je kent phishing en WhatsApp-fraude waarschijnlijk al. Maar je moet tegenwoordig ook goed opletten wie jou precies belt. Is het echt de Belastingdienst of jouw telecomprovider? Of probeert iemand je via de telefoon op te lichten? In dit artikel leggen we je uit wat 'spoofcalls' en 'robocalls' zijn, waarom ze veel schade kunnen opleveren en hoe je je er tegen kunt wapenen.

Lees meer »

Cybercriminelen misbruiken slimme apparaten in cyberoorlog

DDoS-aanvallen, waarbij hackers websites uit de lucht halen, zijn een belangrijk Russisch wapen in de oorlog tegen Oekraïne. Deze aanvallen verlopen vaak via een verzameling van honderdduizenden tot miljoenen kwetsbare slimme apparaten die met het internet verbonden zijn, zoals beveiligingscamera’s, slimme deurbellen en netwerk harde schijven. En ook die van jou kunnen misbruikt worden voor dat soort doeleinden. “Dit zou genoeg moeten zijn voor consumenten om zich af te vragen: ‘wat kan ik doen?’ Dit moet je namelijk niet willen”, zegt Dave Maasland, CEO van cyberbeveiligingsbedrijf ESET-Nederland.

Lees meer »