Het Openbaar Ministerie (OM) heeft tegen een 35-jarige man uit Heerenveen een gevangenisstraf van 3 jaar geëist en het terugbetalen van het wederrechtelijk voordeel van €318.050,63. Hem wordt verweten dat hij door het handelen in digitale lijsten met persoonsgegevens, zogenaamde leads, een grote bijdrage heeft geleverd aan bankhelpdeskfraude met mogelijke vele gedupeerden wereldwijd.
Dit is één van de vele vormen van cybercriminaliteit, waarbij het beschikken over lijsten met telefoonnummers en andere persoonlijke gegevens wezenlijk is. Cybercriminelen als verdachte zijn daarbij van essentieel belang.
Onderzoek Smishing
In 2020 werd in Friesland onderzoek gedaan naar een groep verdachten die zich schuldig zouden maken aan een vorm van phishing, waarbij slachtoffers een sms bericht ontvangen met daarin een link. Als daarop geklikt wordt, word je naar een valse internetpagina geleid, die sterk lijkt op de echte site van bijvoorbeeld een bank.
De inloggegevens die de slachtoffers op die website invoeren, komen terecht bij fraudeurs. Om die feiten te kunnen plegen, moeten zij de beschikking hebben over grote hoeveelheden persoonsgegevens zoals lijsten met telefoonnummers, e-mailadressen, woonplaatsen, inkomens en interesses. Deze "leads" worden via internet verhandeld. In het onderzoek duikt de naam van ‘Han Solo’ op, die leads verkoopt via Telegram. Op 25 februari 2021 start het Cybercrimeteam Noord-Nederland een onderzoek naar deze Han Solo, ook wel 'jedihans'. Een naam die in diverse onderzoeken naar cybercriminaliteit naar voren komt. De indruk is dat Han Solo op grote schaal in heel Nederland leads levert; een indruk die in de loop van het onderzoek meer en meer bevestigd wordt.
“Zijn enige drijfveer is geldelijk gewin en wie wat met de door hem verstrekte gegevens doet: hij lijkt er niets om te geven."
Drijfveer
Sterker nog, deze Han Solo blijkt op nationale schaal een grote, misschien wel de grootste speler in de online markt van leads te zijn. Uit het onderzoek blijkt dat een 35-jarige Heerenvener schuilgaat achter de naam. Hij wordt op 29 juni 2021 aangehouden. De Officier van Justitie: “Zijn enige drijfveer is geldelijk gewin en wie wat met de door hem verstrekte gegevens doet: hij lijkt er niets om te geven. Ouderen die het slachtoffer worden van bankhelpdeskfraude, mensen die in een WhatsApp-fraude trappen en veel geld kwijtraken? Het deert hem niet. Het door verdachte mede veroorzaakte leed dat door zijn handelen mogelijk is gemaakt kan en mag niet worden onderschat. Geconstateerd moet worden dat hij voor zijn handelen geen enkele verantwoordelijkheid neemt.”
Uit het onderzoek volgt dat verdachte zich o.a. in cadeaukaarten van bol.com en Bitcoin liet betalen. De waarde in zijn wallet is op het moment van inbeslagname op 21 november 2021 €190.000,-.
"Voor €100 krijg je tienduizend telefoonnummers; uw en mijn nummer zijn dus een eurocent waard. Dat betekent ook dat de handel in leads alleen echt lucratief is voor de grote spelers, voor spelers als verdachte."
Schade
Deze zaak staat niet op zich. De totale schade van online fraude in Nederland bedroeg in 2021 een slordige €62,5 miljoen, een stijging van ruim 20% ten opzichte van het jaar ervoor. De belangrijkste boosdoener: bankhelpdeskfraude, waarvoor lijsten met telefoonnummers en andere persoonlijke gegevens nodig zijn. Wat opvalt is de hoeveelheid gegevens die verhandeld wordt. Vooral het bij verdachte aangetroffen bestand met een kwart miljard aan gebruikersgegevens uit de Verenigde Staten springt in het oog, evenals welke soort gegevens het betreft.
De Officier van Justitie hierover: ”Er worden ‘persoonlijke interesses’ verhandeld, en dat maakt maar weer eens duidelijk hoe kwetsbaar ieder van ons is. Het kan immers gaan om ideologische interesses, geloofsovertuigingen of seksuele voorkeur. Het belang om dergelijke gegevens privé te houden is natuurlijk groot en staat in schril contrast tot de handelswaarde ervan. Voor €100 krijg je tienduizend telefoonnummers; uw en mijn nummer zijn dus een eurocent waard. Dat betekent ook dat de handel in leads alleen echt lucratief is voor de grote spelers, voor spelers als verdachte. De bewezen feiten moeten dan ook worden bestraft met een forse gevangenisstraf.”
Wat kan men zelf doen?
Veel vormen van cybercriminaliteit zijn te voorkomen. Scherm je identiteit goed af op social media, verspreid op foto’s geen gegevens (adres, BSN nummer, bankrekening) die handig zijn voor criminelen, klik niet (zomaar) op links. Ga niet in op verzoeken van relatief onbekenden, ook niet digitaal. Als iets te mooi is om waar te zijn, dan is dat meestal ook zo.
Bron: om.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer info over ABC en downloads
Meer actueel nieuws
‘Mijn scam, jouw probleem!’
In samenwerking met Veilig Bankieren lanceerde de politie gisteren de preventiecampagne ‘Mijn scam, jouw probleem!’. Het doel van de campagne is om iets te doen aan het stijgend aantal geldezels. Jongeren zijn zich vaak niet bewust van de gevolgen van hun actie. De voorlichtingscampagne moet ervoor zorgen dat jongeren zich niet laten verleiden om hun bankrekening of betaalpas aan cybercriminelen beschikbaar te stellen.
Overzicht cyberaanvallen week 37-2021
Verzekeraar ziet claims door ransomware aanvallen sterk toenemen, ransomware bende dreigt de decoderingssleutel te wissen als onderhandelaar wordt ingehuurd en nieuwe ransomware ontdekt ‘JamesBond'. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.
Cybercrime nieuwsbrief 176 week 37-2021
Cybercriminelen van Vice Society publiceren gestolen data op het darkweb van ROC Mondriaan, 74% van de ondervraagde organisaties is de afgelopen 12 maanden slachtoffer geworden van ten minste één ransomware aanval en zwarte markt voor valse vaccinatie certificaten vertienvoudigd. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 176.
Datalek nieuws en overzicht week 37-2021
Een datalek kan ernstige gevolgen hebben, soms worden levens totaal verwoest door dat er identiteit fraude mee gepleegd wordt.
Phishing, nepshop en fraude meldingen week 37-2021
Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Ben je slachtoffer geworden van oplichting doe dan 'altijd' aangifte bij de politie.
Zwarte markt voor valse vaccinatie certificaten vertienvoudigd
Op de zwarte markt voor valse vaccinatiecertificaten op Telegram is een hausse gaande, na de aankondigingen van het vaccin mandaat van de Amerikaanse president Biden afgelopen donderdag. Ook Nederlandse valse vaccinatiebewijzen worden aangeboden.
Waarom je apparaten moet updaten om cybercriminelen buiten de deur te houden
Houd je aan simpele basismaatregelen en het gros van de hackers vormt geen gevaar meer, schrijven twee beveiligingsmedewerkers van computergigant Microsoft. Eén van die maatregelen is simpel: update je programma's zo snel mogelijk, in ieder geval binnen 48 uur.
Universele decryptor voor slachtoffers 'REvil cybercriminelen' beschikbaar
Cybersecuritybedrijf Bitdefender heeft een universele decoderingssleutel ontwikkeld voor iedereen die in het verleden slachtoffer is geworden van REvil. Deze decryptor werkt niet alleen voor de supply chain attack op Kaseya: bedrijven en organisaties die vóór 13 juli slachtoffer waren van de Russische hackersgroep, kunnen de sleutel gebruiken om hun bestanden te ontgrendelen. Ondanks dat de decryptor gratis en voor niets beschikbaar is, waarschuwen securityexperts om voorzichtig te zijn.
81% van de Nederlandse zorginstellingen lopen risico op e-mailfraude
Het is inmiddels de norm dat afspraken voor de huisarts, het ziekenhuis en een vaccinatie online worden geboekt. En nu het digitale coronapaspoort definitief wordt ingevoerd als toegangsbewijs voor allerlei diensten, is cybersecurity nog nooit een belangrijker thema geweest voor de zorgsector.
Apple: “Installeer per direct de beveiligingsupdate”
Software- en elektronicagigant Apple roept gebruikers van iPhones, MacBooks, iPads en horloges op om zo spoedig mogelijk een beveiligingsupdate te installeren. Dat heeft alles te maken met een ernstig beveiligingslek in de iMessage-app: het was mogelijk om zonder enige interactie van de gebruiker de zogenaamde Pegasus-spyware te installeren. Daarmee kunnen foto's en e-mails worden gestolen, maar ook de microfoon en camera kunnen op afstand worden ingeschakeld.
Cybercriminelen van Vice Society publiceren gestolen data op het darkweb van ROC Mondriaan
De cybercriminelen van 'Vice Society' die verantwoordelijk zijn voor de cyberaanval op ROC Mondriaan, hebben de gegevens die zij hebben gestolen op het darkweb geplaatst. De aanvallers vroegen om losgeld, maar de scholengemeenschap weigerde deze te betalen.
74% van de ondervraagde organisaties is de afgelopen 12 maanden slachtoffer geworden van ten minste één ransomware aanval
Barracuda heeft het rapport ‘The state of network security in 2021’ gepubliceerd. Voor dit rapport zijn 750 IT-beslissers over de hele wereld ondervraagd die verantwoordelijk zijn voor de netwerken, de publieke clouds en de security van hun organisatie. Dit heeft inzichten opgeleverd in cloudadoptie, thuiswerken, securityproblemen en andere uitdagingen rond securityrisico's.