Het Openbaar Ministerie (OM) heeft tegen een 35-jarige man uit Heerenveen een gevangenisstraf van 3 jaar geëist en het terugbetalen van het wederrechtelijk voordeel van €318.050,63. Hem wordt verweten dat hij door het handelen in digitale lijsten met persoonsgegevens, zogenaamde leads, een grote bijdrage heeft geleverd aan bankhelpdeskfraude met mogelijke vele gedupeerden wereldwijd.
Dit is één van de vele vormen van cybercriminaliteit, waarbij het beschikken over lijsten met telefoonnummers en andere persoonlijke gegevens wezenlijk is. Cybercriminelen als verdachte zijn daarbij van essentieel belang.
Onderzoek Smishing
In 2020 werd in Friesland onderzoek gedaan naar een groep verdachten die zich schuldig zouden maken aan een vorm van phishing, waarbij slachtoffers een sms bericht ontvangen met daarin een link. Als daarop geklikt wordt, word je naar een valse internetpagina geleid, die sterk lijkt op de echte site van bijvoorbeeld een bank.
De inloggegevens die de slachtoffers op die website invoeren, komen terecht bij fraudeurs. Om die feiten te kunnen plegen, moeten zij de beschikking hebben over grote hoeveelheden persoonsgegevens zoals lijsten met telefoonnummers, e-mailadressen, woonplaatsen, inkomens en interesses. Deze "leads" worden via internet verhandeld. In het onderzoek duikt de naam van ‘Han Solo’ op, die leads verkoopt via Telegram. Op 25 februari 2021 start het Cybercrimeteam Noord-Nederland een onderzoek naar deze Han Solo, ook wel 'jedihans'. Een naam die in diverse onderzoeken naar cybercriminaliteit naar voren komt. De indruk is dat Han Solo op grote schaal in heel Nederland leads levert; een indruk die in de loop van het onderzoek meer en meer bevestigd wordt.
“Zijn enige drijfveer is geldelijk gewin en wie wat met de door hem verstrekte gegevens doet: hij lijkt er niets om te geven."
Drijfveer
Sterker nog, deze Han Solo blijkt op nationale schaal een grote, misschien wel de grootste speler in de online markt van leads te zijn. Uit het onderzoek blijkt dat een 35-jarige Heerenvener schuilgaat achter de naam. Hij wordt op 29 juni 2021 aangehouden. De Officier van Justitie: “Zijn enige drijfveer is geldelijk gewin en wie wat met de door hem verstrekte gegevens doet: hij lijkt er niets om te geven. Ouderen die het slachtoffer worden van bankhelpdeskfraude, mensen die in een WhatsApp-fraude trappen en veel geld kwijtraken? Het deert hem niet. Het door verdachte mede veroorzaakte leed dat door zijn handelen mogelijk is gemaakt kan en mag niet worden onderschat. Geconstateerd moet worden dat hij voor zijn handelen geen enkele verantwoordelijkheid neemt.”
Uit het onderzoek volgt dat verdachte zich o.a. in cadeaukaarten van bol.com en Bitcoin liet betalen. De waarde in zijn wallet is op het moment van inbeslagname op 21 november 2021 €190.000,-.
"Voor €100 krijg je tienduizend telefoonnummers; uw en mijn nummer zijn dus een eurocent waard. Dat betekent ook dat de handel in leads alleen echt lucratief is voor de grote spelers, voor spelers als verdachte."
Schade
Deze zaak staat niet op zich. De totale schade van online fraude in Nederland bedroeg in 2021 een slordige €62,5 miljoen, een stijging van ruim 20% ten opzichte van het jaar ervoor. De belangrijkste boosdoener: bankhelpdeskfraude, waarvoor lijsten met telefoonnummers en andere persoonlijke gegevens nodig zijn. Wat opvalt is de hoeveelheid gegevens die verhandeld wordt. Vooral het bij verdachte aangetroffen bestand met een kwart miljard aan gebruikersgegevens uit de Verenigde Staten springt in het oog, evenals welke soort gegevens het betreft.
De Officier van Justitie hierover: ”Er worden ‘persoonlijke interesses’ verhandeld, en dat maakt maar weer eens duidelijk hoe kwetsbaar ieder van ons is. Het kan immers gaan om ideologische interesses, geloofsovertuigingen of seksuele voorkeur. Het belang om dergelijke gegevens privé te houden is natuurlijk groot en staat in schril contrast tot de handelswaarde ervan. Voor €100 krijg je tienduizend telefoonnummers; uw en mijn nummer zijn dus een eurocent waard. Dat betekent ook dat de handel in leads alleen echt lucratief is voor de grote spelers, voor spelers als verdachte. De bewezen feiten moeten dan ook worden bestraft met een forse gevangenisstraf.”
Wat kan men zelf doen?
Veel vormen van cybercriminaliteit zijn te voorkomen. Scherm je identiteit goed af op social media, verspreid op foto’s geen gegevens (adres, BSN nummer, bankrekening) die handig zijn voor criminelen, klik niet (zomaar) op links. Ga niet in op verzoeken van relatief onbekenden, ook niet digitaal. Als iets te mooi is om waar te zijn, dan is dat meestal ook zo.
Bron: om.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer info over ABC en downloads
Meer actueel nieuws
Cybercrime nieuwsbrief 204 week 14-2022
Cybercriminelen eisen 15 miljoen euro van woningcorporaties, cyberaanvallen op Nederlandse bedrijven met 45% toegenomen en Russisch darkweb marktplaats "Hydra Market" offline. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 204.
Online archief met oorlogsmisdaden van het Russisch regime in Oekraïne
First click here and then choose your language with the Google translate bar at the top of this page ↑
Zo voorkom je bankhelpdeskfraude
Fraude door nepbankmedewerkers is de afgelopen jaren explosief gestegen. Het aantal slachtoffers is van 2020 tot 2021 bijna verdubbeld, zo blijkt uit cijfers van de banken. De politie, banken en telecombedrijven doen er alles aan om bankhelpdeskfraude aan te pakken. Maar hoe kun jij het zelf herkennen en wat moet je dan doen?
Cyberaanvallen op Nederlandse bedrijven fors toegenomen
ABN Amro ziet een sterke stijging in het aantal bedrijven dat te maken heeft gehad met een cyberaanval. Dat wordt duidelijk uit onderzoek van de bank onder 233 bedrijven.
"We sloten de deur die de Russen gebruikten om er binnen te komen"
De Amerikaanse geheime dienst FBI zegt vorige maand een grootschalige Russische hackoperatie te hebben tegengehouden. Die aanval had mogelijk duizenden bedrijven wereldwijd kunnen raken. De groep die er achter zou zitten, viel eerder Oekraïne aan.
Gazprom onder vuur
De website van Gazprom Neft, de olietak van het Russische staatsgasbedrijf Gazprom, is momenteel uit de lucht. Op de site was enige tijd een kritische boodschap over de Russische invasie in Oekraïne te lezen. Een woordvoerder van het bedrijf doet de inhoud van de boodschap af als ‘onzin’.
Cyberciminelen eisen 15 miljoen euro van woningcorporaties
Eind maart vielen hackers negen woningcorporaties aan. De daders eisen losgeld, in totaal 15 miljoen euro, om de buitgemaakte gegevens niet openbaar te maken. De verhuurders zeggen contact te hebben gehad met de daders en dat ze geen losgeld gaan betalen.
Russisch darkweb marktplaats "Hydra Market" offline
De Duitse politie heeft gisteren mogelijk de grootste illegale marktplaats op het web uit de lucht gehaald. Het gaat om 'Hydra Market', een Russisch platform dat miljoenen actieve leden kende. Wie de beheerders zijn, is onbekend.
“Rebound”-aanvallen en de opkomst van een nieuw bedrijfsmodel zorgt voor een zeer sterke toename van ransomware-aanvallen
Ransomware-aanvallen zijn de afgelopen jaren qua aantallen en intensiteit toegenomen. In 2021 werden steeds meer bedrijven doelwit en de verwachting is dat dit in 2022 alleen nog maar verder zal oplopen.
Overzicht cyberaanvallen week 13-2022
In Belarus wordt een "spooroorlog" gevoerd, hoeveelheid cyberaanvallen op EU-organen in vier jaar tijd vertienvoudigd en cyberaanval op 3 woningcorporaties in Nederland. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.
Cybercrime nieuwsbrief 203 week 13-2022
De onzichtbare oorlog in het conflict Oekraïne en Rusland, jongeren vaker slachtoffer dan ouderen en met cyberambassadeurs bereiken we meer mensen. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 203.
Online opgelicht? Tóch je geld terug!
Een proef waarbij zoveel mogelijk wordt gedaan voor slachtoffers van online oplichting, is volgens de deelnemers zinvol. Tijdens de proef is geprobeerd om de slachtoffers in elk geval hun geld terug te laten krijgen. Dit lukte in meer dan een kwart van de gevallen geheel. In nog eens een kwart van de gevallen kregen de slachtoffers hun schade gedeeltelijk vergoed.