Het Openbaar Ministerie (OM) heeft tegen een 35-jarige man uit Heerenveen een gevangenisstraf van 3 jaar geëist en het terugbetalen van het wederrechtelijk voordeel van €318.050,63. Hem wordt verweten dat hij door het handelen in digitale lijsten met persoonsgegevens, zogenaamde leads, een grote bijdrage heeft geleverd aan bankhelpdeskfraude met mogelijke vele gedupeerden wereldwijd.
Dit is één van de vele vormen van cybercriminaliteit, waarbij het beschikken over lijsten met telefoonnummers en andere persoonlijke gegevens wezenlijk is. Cybercriminelen als verdachte zijn daarbij van essentieel belang.
Onderzoek Smishing
In 2020 werd in Friesland onderzoek gedaan naar een groep verdachten die zich schuldig zouden maken aan een vorm van phishing, waarbij slachtoffers een sms bericht ontvangen met daarin een link. Als daarop geklikt wordt, word je naar een valse internetpagina geleid, die sterk lijkt op de echte site van bijvoorbeeld een bank.
De inloggegevens die de slachtoffers op die website invoeren, komen terecht bij fraudeurs. Om die feiten te kunnen plegen, moeten zij de beschikking hebben over grote hoeveelheden persoonsgegevens zoals lijsten met telefoonnummers, e-mailadressen, woonplaatsen, inkomens en interesses. Deze "leads" worden via internet verhandeld. In het onderzoek duikt de naam van ‘Han Solo’ op, die leads verkoopt via Telegram. Op 25 februari 2021 start het Cybercrimeteam Noord-Nederland een onderzoek naar deze Han Solo, ook wel 'jedihans'. Een naam die in diverse onderzoeken naar cybercriminaliteit naar voren komt. De indruk is dat Han Solo op grote schaal in heel Nederland leads levert; een indruk die in de loop van het onderzoek meer en meer bevestigd wordt.
“Zijn enige drijfveer is geldelijk gewin en wie wat met de door hem verstrekte gegevens doet: hij lijkt er niets om te geven."
Drijfveer
Sterker nog, deze Han Solo blijkt op nationale schaal een grote, misschien wel de grootste speler in de online markt van leads te zijn. Uit het onderzoek blijkt dat een 35-jarige Heerenvener schuilgaat achter de naam. Hij wordt op 29 juni 2021 aangehouden. De Officier van Justitie: “Zijn enige drijfveer is geldelijk gewin en wie wat met de door hem verstrekte gegevens doet: hij lijkt er niets om te geven. Ouderen die het slachtoffer worden van bankhelpdeskfraude, mensen die in een WhatsApp-fraude trappen en veel geld kwijtraken? Het deert hem niet. Het door verdachte mede veroorzaakte leed dat door zijn handelen mogelijk is gemaakt kan en mag niet worden onderschat. Geconstateerd moet worden dat hij voor zijn handelen geen enkele verantwoordelijkheid neemt.”
Uit het onderzoek volgt dat verdachte zich o.a. in cadeaukaarten van bol.com en Bitcoin liet betalen. De waarde in zijn wallet is op het moment van inbeslagname op 21 november 2021 €190.000,-.
"Voor €100 krijg je tienduizend telefoonnummers; uw en mijn nummer zijn dus een eurocent waard. Dat betekent ook dat de handel in leads alleen echt lucratief is voor de grote spelers, voor spelers als verdachte."
Schade
Deze zaak staat niet op zich. De totale schade van online fraude in Nederland bedroeg in 2021 een slordige €62,5 miljoen, een stijging van ruim 20% ten opzichte van het jaar ervoor. De belangrijkste boosdoener: bankhelpdeskfraude, waarvoor lijsten met telefoonnummers en andere persoonlijke gegevens nodig zijn. Wat opvalt is de hoeveelheid gegevens die verhandeld wordt. Vooral het bij verdachte aangetroffen bestand met een kwart miljard aan gebruikersgegevens uit de Verenigde Staten springt in het oog, evenals welke soort gegevens het betreft.
De Officier van Justitie hierover: ”Er worden ‘persoonlijke interesses’ verhandeld, en dat maakt maar weer eens duidelijk hoe kwetsbaar ieder van ons is. Het kan immers gaan om ideologische interesses, geloofsovertuigingen of seksuele voorkeur. Het belang om dergelijke gegevens privé te houden is natuurlijk groot en staat in schril contrast tot de handelswaarde ervan. Voor €100 krijg je tienduizend telefoonnummers; uw en mijn nummer zijn dus een eurocent waard. Dat betekent ook dat de handel in leads alleen echt lucratief is voor de grote spelers, voor spelers als verdachte. De bewezen feiten moeten dan ook worden bestraft met een forse gevangenisstraf.”
Wat kan men zelf doen?
Veel vormen van cybercriminaliteit zijn te voorkomen. Scherm je identiteit goed af op social media, verspreid op foto’s geen gegevens (adres, BSN nummer, bankrekening) die handig zijn voor criminelen, klik niet (zomaar) op links. Ga niet in op verzoeken van relatief onbekenden, ook niet digitaal. Als iets te mooi is om waar te zijn, dan is dat meestal ook zo.
Bron: om.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer info over ABC en downloads
Meer actueel nieuws
Phishing: "help de politie slachtoffers te identificeren"
Phishing via Facebook, een nog minder bekend fenomeen. Berichten met teksten als "help de politie slachtoffers te identificeren" met daarbij een begeleidende foto van een ernstig auto-ongeluk, worden gebruikt om bepaalde inloggegevens van u te verkrijgen.
Cybercriminelen in beeld, want wie hackt er eigenlijk?
Wie zijn nu eigenlijk die hackers. Wie voeren al die aanvallen eigenlijk uit. Het is goed om een beeld te krijgen van dit landschap. De aanvallers zijn in 8 categorieën ingedeeld.
Nieuwe oplichtingstruc bij online verkoop via PayPal-link
Cybercriminelen stelen veel geld van niets vermoedende online verkopers met een nieuwe truc. Deze truc kwam aan het licht nadat Opgelicht?! meldingen van slachtoffers onderzocht samen met cyberexpert Stan Hegt van IT-bedrijf Outflank. De schade loopt in de duizenden euro’s per gedupeerde. Cybercrimeinfo.nl (#CCINL) heeft hier ook al diverse meldingen van binnengekregen.
Cybercriminelen gebruiken gespannen politieke situatie om bepaalde groepen te infecteren met malware
Security bedrijf 'Check Point Research' kwam onlangs een grootschalige campagne tegen die jarenlang Facebook pagina's gebruikte om malware te verspreiden.
Nieuwsbrief 60 (week 26-2019) #CCINL | www.cybercrimeinfo.nl
#CCINL WEBSITE | www.cybercrimeinfo.nl
Phishing overzicht week 26-2019
Bron: #CCINL, Fraudehelpdesk
Darkweb markt Chemical Revolution 'take down'
De Duitse politie heeft een grote internetwinkel voor synthetische drugs opgerold. Er zijn elf mensen gearresteerd, onder wie een 26-jarige hoofdverdachte, meldt de politie vandaag. Onder de verdachten is ook een 43-jarige Nederlander. Hij werd al in februari opgepakt.
Excel kan malware binnenlaten
Een functie in Excel kan er voor zorgen dat malware via een toegestuurd Excel-bestand wordt binnengehaald. Microsoft is niet van plan een patch uit te brengen omdat de functie omzeild kan worden.
Cybercriminelen stelen 24 miljoen euro aan bitcoins
De politie heeft drie Nederlanders aangehouden op verdenking van het witwassen van cryptovaluta. Ook in Engeland werden personen aangehouden. De aanhoudingen zijn onderdeel van een groot internationaal onderzoek naar de diefstal van 24 miljoen euro aan bitcoins.
Keyless hacking: ook meeste nieuwe auto’s gevoelig voor keyless diefstal
Het Britse onderzoeksbedrijf Thatcham Research heeft met een nieuwe testmethode onderzocht welke merken en types auto’s gevoelig zijn voor diefstal, door het signaal van de elektronische sleutel te kopiëren. Bij de meeste auto’s blijkt de beveiliging nog altijd ontoereikend.
Chinezen hackten providers computersystemen van enkele grote telecomproviders
Hackers hebben ingebroken in de computersystemen van enkele grote telecomproviders. Daarbij hebben ze gegevens van klanten gestolen, zegt cyberbeveiliger 'Cybereason', zoals namen, adresgegevens, mailservers, locatiedata, gebruikersnamen, wachtwoorden en een overzicht van alle oproepen.
Toename van online seksuele uitbuiting (sextortion) gemeld door de FBI
Steeds meer jongeren worden slachtoffer van seksuele afpersing (sextortion). Zo meldde de FBI dat kinderen van 10 tot 17 jaar in toenemende mate seksueel worden uitgebuit en 'sextorted' door cybercriminelen.