Het Openbaar Ministerie (OM) heeft tegen een 35-jarige man uit Heerenveen een gevangenisstraf van 3 jaar geëist en het terugbetalen van het wederrechtelijk voordeel van €318.050,63. Hem wordt verweten dat hij door het handelen in digitale lijsten met persoonsgegevens, zogenaamde leads, een grote bijdrage heeft geleverd aan bankhelpdeskfraude met mogelijke vele gedupeerden wereldwijd.
Dit is één van de vele vormen van cybercriminaliteit, waarbij het beschikken over lijsten met telefoonnummers en andere persoonlijke gegevens wezenlijk is. Cybercriminelen als verdachte zijn daarbij van essentieel belang.
Onderzoek Smishing
In 2020 werd in Friesland onderzoek gedaan naar een groep verdachten die zich schuldig zouden maken aan een vorm van phishing, waarbij slachtoffers een sms bericht ontvangen met daarin een link. Als daarop geklikt wordt, word je naar een valse internetpagina geleid, die sterk lijkt op de echte site van bijvoorbeeld een bank.
De inloggegevens die de slachtoffers op die website invoeren, komen terecht bij fraudeurs. Om die feiten te kunnen plegen, moeten zij de beschikking hebben over grote hoeveelheden persoonsgegevens zoals lijsten met telefoonnummers, e-mailadressen, woonplaatsen, inkomens en interesses. Deze "leads" worden via internet verhandeld. In het onderzoek duikt de naam van ‘Han Solo’ op, die leads verkoopt via Telegram. Op 25 februari 2021 start het Cybercrimeteam Noord-Nederland een onderzoek naar deze Han Solo, ook wel 'jedihans'. Een naam die in diverse onderzoeken naar cybercriminaliteit naar voren komt. De indruk is dat Han Solo op grote schaal in heel Nederland leads levert; een indruk die in de loop van het onderzoek meer en meer bevestigd wordt.
“Zijn enige drijfveer is geldelijk gewin en wie wat met de door hem verstrekte gegevens doet: hij lijkt er niets om te geven."
Drijfveer
Sterker nog, deze Han Solo blijkt op nationale schaal een grote, misschien wel de grootste speler in de online markt van leads te zijn. Uit het onderzoek blijkt dat een 35-jarige Heerenvener schuilgaat achter de naam. Hij wordt op 29 juni 2021 aangehouden. De Officier van Justitie: “Zijn enige drijfveer is geldelijk gewin en wie wat met de door hem verstrekte gegevens doet: hij lijkt er niets om te geven. Ouderen die het slachtoffer worden van bankhelpdeskfraude, mensen die in een WhatsApp-fraude trappen en veel geld kwijtraken? Het deert hem niet. Het door verdachte mede veroorzaakte leed dat door zijn handelen mogelijk is gemaakt kan en mag niet worden onderschat. Geconstateerd moet worden dat hij voor zijn handelen geen enkele verantwoordelijkheid neemt.”
Uit het onderzoek volgt dat verdachte zich o.a. in cadeaukaarten van bol.com en Bitcoin liet betalen. De waarde in zijn wallet is op het moment van inbeslagname op 21 november 2021 €190.000,-.
"Voor €100 krijg je tienduizend telefoonnummers; uw en mijn nummer zijn dus een eurocent waard. Dat betekent ook dat de handel in leads alleen echt lucratief is voor de grote spelers, voor spelers als verdachte."
Schade
Deze zaak staat niet op zich. De totale schade van online fraude in Nederland bedroeg in 2021 een slordige €62,5 miljoen, een stijging van ruim 20% ten opzichte van het jaar ervoor. De belangrijkste boosdoener: bankhelpdeskfraude, waarvoor lijsten met telefoonnummers en andere persoonlijke gegevens nodig zijn. Wat opvalt is de hoeveelheid gegevens die verhandeld wordt. Vooral het bij verdachte aangetroffen bestand met een kwart miljard aan gebruikersgegevens uit de Verenigde Staten springt in het oog, evenals welke soort gegevens het betreft.
De Officier van Justitie hierover: ”Er worden ‘persoonlijke interesses’ verhandeld, en dat maakt maar weer eens duidelijk hoe kwetsbaar ieder van ons is. Het kan immers gaan om ideologische interesses, geloofsovertuigingen of seksuele voorkeur. Het belang om dergelijke gegevens privé te houden is natuurlijk groot en staat in schril contrast tot de handelswaarde ervan. Voor €100 krijg je tienduizend telefoonnummers; uw en mijn nummer zijn dus een eurocent waard. Dat betekent ook dat de handel in leads alleen echt lucratief is voor de grote spelers, voor spelers als verdachte. De bewezen feiten moeten dan ook worden bestraft met een forse gevangenisstraf.”
Wat kan men zelf doen?
Veel vormen van cybercriminaliteit zijn te voorkomen. Scherm je identiteit goed af op social media, verspreid op foto’s geen gegevens (adres, BSN nummer, bankrekening) die handig zijn voor criminelen, klik niet (zomaar) op links. Ga niet in op verzoeken van relatief onbekenden, ook niet digitaal. Als iets te mooi is om waar te zijn, dan is dat meestal ook zo.
Bron: om.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer info over ABC en downloads
Meer actueel nieuws
Twee tieners aangehouden voor betaalverzoekfraude
De politie heeft twee tieners uit Zwolle aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij betaalverzoekfraude. De zaak kwam aan het rollen nadat het slachtoffer een advertentie had geplaatst op het online verkoopplatform Marktplaats en er tweemaal een bedrag van zijn rekening werd afgeschreven, zonder dat daarvoor toestemming gegeven was.
"Ik heb Darkweb Ransomware gebruikt om mijn baas te saboteren"
Eenvoudige, schaalbare en laag-risico ransomware zorgt voor een bijzonder nette cybercriminaliteit. Tegenwoordig hoeven potentiële aanvallers niet eens hun eigen ransomware te maken; ze kunnen het gewoon op het darkweb kopen. Drake Bennett, verslaggever van Bloomberg-onderzoeken, schafte wat malware aan om te zien hoe gemakkelijk het was om een aanval uit te voeren.
49% toename aan verkoop cybercrime handleidingen op het darkweb
Uit onderzoek van 'Terbium Labs' blijken cybercrime handleidingen goed voor bijna de helft (49%) van de gegevens die op het darkweb werden verkocht, gevolgd door persoonlijke gegevens met15,6%.
REvil cyberaanval treft advocatenkantoor Hollywoodsterren
Het Amerikaanse advocatenkantoor 'Grubman Shire Meiselas & Sacks' dat onder andere Madonna, Bruce Springsteen, Lady Gaga, Drake, Elton John, Robert De Niro, LeBron James en tal van andere sterren vertegenwoordigt is afgeperst nadat aanvallers data van cliënten wisten te stelen en systemen versleutelden.
Betaal je verzendkosten dan zit je binnen no-time vast aan een abonnement
Steeds vaker krijgen we bij Cybercrimeinfo.nl de vraag hoe je kunt achterhalen waar je onbedoeld een abonnement heb afgesloten en vooral hoe je er weer vanaf komt.
Cybercrime nieuwsbrief 106 (week 20-2020)
Datalek nieuws en overzicht week 20-2020
Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.
Oplichting / Cybercrime overzicht week 20-2020
Wat is phishing »
Twee aanhoudingen voor sextortion
Twee mannen van 21 jaar uit Enschede en Hengelo zijn aangehouden in een onderzoek naar afpersingen van slachtoffers door naaktfoto’s en/of video’s te misbruiken. Het Cyberteam van Oost-Nederland heeft meerdere aangifte vanuit het hele land onderzocht. Meer aanhoudingen worden niet uitgesloten.
Bitcoin belangrijkste cryptomunt op het darkweb
De Amerikaanse denktank genaamd 'Rand Coproration' heeft een nieuw onderzoek gepubliceerd over het gebruik van bitcoin (BTC) op het darkweb. Niet geheel verrassend, maar ook op de afgesloten plek van het internet is BTC de belangrijkste cryptomunt.
Online gamers aantrekkelijk doelwit voor cybercriminelen
In de afgelopen maanden hebben Nederlanders zich in de quarantaineperiode massaal gestort op het oppakken van oude hobby’s in en rondom het huis: van koken tot het spelen van traditionele (bord)spellen en ander vermaak. Een groot deel van de Nederlanders heeft er echter voor gekozen zich te storten op een virtuele ontsnapping aan de werkelijkheid: online gamen.
Cybercriminelen hacken mailverkeer Wehkamp
Webwinkel 'Wehkamp' en de curatoren van modewinkelketen 'Didi' zijn slachtoffer geworden van een hack. Als gevolg daarvan is 144.000 euro verdwenen. Dat blijkt uit onderzoek van RTL Z.