Het Openbaar Ministerie (OM) heeft tegen een 35-jarige man uit Heerenveen een gevangenisstraf van 3 jaar geëist en het terugbetalen van het wederrechtelijk voordeel van €318.050,63. Hem wordt verweten dat hij door het handelen in digitale lijsten met persoonsgegevens, zogenaamde leads, een grote bijdrage heeft geleverd aan bankhelpdeskfraude met mogelijke vele gedupeerden wereldwijd.
Dit is één van de vele vormen van cybercriminaliteit, waarbij het beschikken over lijsten met telefoonnummers en andere persoonlijke gegevens wezenlijk is. Cybercriminelen als verdachte zijn daarbij van essentieel belang.
Onderzoek Smishing
In 2020 werd in Friesland onderzoek gedaan naar een groep verdachten die zich schuldig zouden maken aan een vorm van phishing, waarbij slachtoffers een sms bericht ontvangen met daarin een link. Als daarop geklikt wordt, word je naar een valse internetpagina geleid, die sterk lijkt op de echte site van bijvoorbeeld een bank.
De inloggegevens die de slachtoffers op die website invoeren, komen terecht bij fraudeurs. Om die feiten te kunnen plegen, moeten zij de beschikking hebben over grote hoeveelheden persoonsgegevens zoals lijsten met telefoonnummers, e-mailadressen, woonplaatsen, inkomens en interesses. Deze "leads" worden via internet verhandeld. In het onderzoek duikt de naam van ‘Han Solo’ op, die leads verkoopt via Telegram. Op 25 februari 2021 start het Cybercrimeteam Noord-Nederland een onderzoek naar deze Han Solo, ook wel 'jedihans'. Een naam die in diverse onderzoeken naar cybercriminaliteit naar voren komt. De indruk is dat Han Solo op grote schaal in heel Nederland leads levert; een indruk die in de loop van het onderzoek meer en meer bevestigd wordt.
“Zijn enige drijfveer is geldelijk gewin en wie wat met de door hem verstrekte gegevens doet: hij lijkt er niets om te geven."
Drijfveer
Sterker nog, deze Han Solo blijkt op nationale schaal een grote, misschien wel de grootste speler in de online markt van leads te zijn. Uit het onderzoek blijkt dat een 35-jarige Heerenvener schuilgaat achter de naam. Hij wordt op 29 juni 2021 aangehouden. De Officier van Justitie: “Zijn enige drijfveer is geldelijk gewin en wie wat met de door hem verstrekte gegevens doet: hij lijkt er niets om te geven. Ouderen die het slachtoffer worden van bankhelpdeskfraude, mensen die in een WhatsApp-fraude trappen en veel geld kwijtraken? Het deert hem niet. Het door verdachte mede veroorzaakte leed dat door zijn handelen mogelijk is gemaakt kan en mag niet worden onderschat. Geconstateerd moet worden dat hij voor zijn handelen geen enkele verantwoordelijkheid neemt.”
Uit het onderzoek volgt dat verdachte zich o.a. in cadeaukaarten van bol.com en Bitcoin liet betalen. De waarde in zijn wallet is op het moment van inbeslagname op 21 november 2021 €190.000,-.
"Voor €100 krijg je tienduizend telefoonnummers; uw en mijn nummer zijn dus een eurocent waard. Dat betekent ook dat de handel in leads alleen echt lucratief is voor de grote spelers, voor spelers als verdachte."
Schade
Deze zaak staat niet op zich. De totale schade van online fraude in Nederland bedroeg in 2021 een slordige €62,5 miljoen, een stijging van ruim 20% ten opzichte van het jaar ervoor. De belangrijkste boosdoener: bankhelpdeskfraude, waarvoor lijsten met telefoonnummers en andere persoonlijke gegevens nodig zijn. Wat opvalt is de hoeveelheid gegevens die verhandeld wordt. Vooral het bij verdachte aangetroffen bestand met een kwart miljard aan gebruikersgegevens uit de Verenigde Staten springt in het oog, evenals welke soort gegevens het betreft.
De Officier van Justitie hierover: ”Er worden ‘persoonlijke interesses’ verhandeld, en dat maakt maar weer eens duidelijk hoe kwetsbaar ieder van ons is. Het kan immers gaan om ideologische interesses, geloofsovertuigingen of seksuele voorkeur. Het belang om dergelijke gegevens privé te houden is natuurlijk groot en staat in schril contrast tot de handelswaarde ervan. Voor €100 krijg je tienduizend telefoonnummers; uw en mijn nummer zijn dus een eurocent waard. Dat betekent ook dat de handel in leads alleen echt lucratief is voor de grote spelers, voor spelers als verdachte. De bewezen feiten moeten dan ook worden bestraft met een forse gevangenisstraf.”
Wat kan men zelf doen?
Veel vormen van cybercriminaliteit zijn te voorkomen. Scherm je identiteit goed af op social media, verspreid op foto’s geen gegevens (adres, BSN nummer, bankrekening) die handig zijn voor criminelen, klik niet (zomaar) op links. Ga niet in op verzoeken van relatief onbekenden, ook niet digitaal. Als iets te mooi is om waar te zijn, dan is dat meestal ook zo.
Bron: om.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer info over ABC en downloads
Meer actueel nieuws
Cybercrime nieuwsbrief 130 (week 44-2020)
Nieuwe vormen van phishing, aanvallen op ziekenhuizen en hoe snapchat misbruikt wordt door oplichters. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 130. Nog niet ingeschreven voor deze gratis nieuwsbrief over cybercrime en darkweb? Schrijf je dan hier in.
Datalek nieuws en overzicht week 44-2020
Een datalek kan ernstige gevolgen hebben, soms worden levens totaal verwoest door dat er identiteit fraude mee gepleegd wordt.
Tweestapsverificatie vingerafdruk te koop met e-mailadressen en wachtwoorden
"Beveiliging op het internet is een eindeloos kat-en-muisspel. Terwijl beveiligingsspecialisten voortdurend nieuwe manieren bedenken om onze digitale gegevens te beschermen, verzinnen cybercriminelen nieuwe sluwe manieren om die verdediging te omzeilen. Onderzoekers van de TU/e hebben nu bewijs gevonden van een geavanceerde Russische online marktplaats die honderdduizenden zeer gedetailleerde gebruikersprofielen verhandelt. Deze 'fingerprints' stellen criminelen in staat om ultramoderne tweestapsverificatie te omzeilen, waardoor ze toegang krijgen tot waardevolle gebruikersinformatie, zoals creditcardgegevens." aldus de TU/e
De evolutie van phishing: hoe beschermen we onszelf?
Dat criminelen creatieve methodes verzinnen om je geld te ontfutselen, weten we al langer dan vandaag. Echter, het herkennen van de slimme trucs wordt steeds moeilijker. Waar we enkele jaren geleden nog konden adviseren hoe je een phishing mail of nep website herkent, is het nu haast niet meer uit te leggen aan gebruikers.
Beveilig je smartphone tegen hackers met deze 10 praktische tips
Onze smartphones bevatten veel persoonlijke informatie, zoals foto’s, video's, wachtwoorden, bankgegevens en nog veel meer. Tevens gebruikt de meerderheid van de smartphone gebruikers hun smartphone ook voor hun werk. Met deze tips beveilig jij je smartphone en je data nog beter tegen hackers en cybercriminelen.
FBI:"De recente cyberaanvallen op ziekenhuizen is nog maar het begin"
De recente cyberaanvallen op Amerikaanse ziekenhuizen is nog maar het begin. De Federal Bureau of Investigation (FBI), het ministerie van Volksgezondheid en het Cybersecurity and Infrastructure Security Agency (CISA) zeggen dat cybercriminelen zich voorbereiden op een golf aan ransomware-aanvallen. De hackers zijn volgens de veiligheidsinstanties uit op geld en geven niets om de gezondheid of veiligheid van patiënten. Gezondheidsinstellingen krijgen het advies om hun digitale beveiliging op te schroeven.
“Hack tools in je broekzak, het kan. Alles wat je nodig hebt is internet en ’T-RAT’”
Beveiligingsonderzoekers hebben een nieuwe trojan voor externe toegang (Remote Access Trojan of RAT) ontdekt waarvoor reclame wordt gemaakt op een Russisch sprekende ondergronds hack forum.
Kamer vragen DDoS-aanvallen
DDoS-aanvallen voorkomen is een onbegonnen zaak. Wel is het mogelijk om de kwetsbaarheid en impact van dergelijke cyberaanvallen te verkleinen. Om dat te bewerkstelligen is het belangrijk dat overheidsinstanties en het midden- en kleinbedrijf (MKB) hierover geïnformeerd worden en samenwerken. Door middel van publiekscampagnes moeten burgers zich bewust worden van de gevaren van DDoS-aanvallen.
Oplichting, geweld en beroving: hoe Snapchat misbruikt wordt door criminelen
Snapchat is een populaire app die dagelijks door miljoenen mensen gebruikt wordt. Helaas wordt de app ook steeds vaker misbruikt door criminelen en dat heeft soms verstrekkende gevolgen. Van oplichting tot zelfs geweld en beroving.
Berichten lezen voordat ze versleuteld werden
Politie en justitie slaagden er eerder dit jaar in om EncroChat te kraken. Daarbij maakten de opsporingsdiensten meer dan 20 miljoen berichten waarin criminele activiteiten uit de doeken worden gedaan buit. Nu blijkt dat de politie begin 2019 al infiltreerde in de beveiligde chatdienst. Daarbij wist de handhavingsinstantie de hand te leggen op foto’s, notities en financiële gegevens van de chatdienst.
Ransomware weekoverzicht week 43 - 2020
Afgelopen week is het druk geweest met nieuws over ransomware, waaronder nieuwe aanklachten tegen door de Russische staat gesponsorde hackers en talloze aanvallen op bekende organisaties.
Cybercrime nieuwsbrief 129 (week 43-2020)
"Afgelopen week gebeurde er weer veel op gebied van cybercrime. We zagen dat de GravityRat malware nu ook beschikbaar is voor aanvallen op Android en MacOS. In de Verenigde Staten werden zes Russische cybercriminelen aangeklaagd die onder meer de Haven in Rotterdam verlamde. QR codes nemen toe in populariteit, maar meer dan de helft herkent geen malafide QR code. Er werd een nieuw deepfake ecosysteem ontdekt die zich toespitste op DeepNude en afpersing. We zagen wat de verwachting wordt en wat zal veranderen op gebied van cybersecurity in 2021, want het dreigingslandschap is afgelopen jaar flink veranderd. Tenslotte startte afgelopen week het proces tegen 4 nederlanders die de cyberbunker in Duitsland runde en hierbij ook beschuldigd worden van medeplichtigheid aan 249.000 strafbare feiten. Dit alles en meer lees je in nieuwsbrief 129 die gisteren is verschenen"