Het Openbaar Ministerie (OM) heeft tegen een 35-jarige man uit Heerenveen een gevangenisstraf van 3 jaar geëist en het terugbetalen van het wederrechtelijk voordeel van €318.050,63. Hem wordt verweten dat hij door het handelen in digitale lijsten met persoonsgegevens, zogenaamde leads, een grote bijdrage heeft geleverd aan bankhelpdeskfraude met mogelijke vele gedupeerden wereldwijd.
Dit is één van de vele vormen van cybercriminaliteit, waarbij het beschikken over lijsten met telefoonnummers en andere persoonlijke gegevens wezenlijk is. Cybercriminelen als verdachte zijn daarbij van essentieel belang.
Onderzoek Smishing
In 2020 werd in Friesland onderzoek gedaan naar een groep verdachten die zich schuldig zouden maken aan een vorm van phishing, waarbij slachtoffers een sms bericht ontvangen met daarin een link. Als daarop geklikt wordt, word je naar een valse internetpagina geleid, die sterk lijkt op de echte site van bijvoorbeeld een bank.
De inloggegevens die de slachtoffers op die website invoeren, komen terecht bij fraudeurs. Om die feiten te kunnen plegen, moeten zij de beschikking hebben over grote hoeveelheden persoonsgegevens zoals lijsten met telefoonnummers, e-mailadressen, woonplaatsen, inkomens en interesses. Deze "leads" worden via internet verhandeld. In het onderzoek duikt de naam van ‘Han Solo’ op, die leads verkoopt via Telegram. Op 25 februari 2021 start het Cybercrimeteam Noord-Nederland een onderzoek naar deze Han Solo, ook wel 'jedihans'. Een naam die in diverse onderzoeken naar cybercriminaliteit naar voren komt. De indruk is dat Han Solo op grote schaal in heel Nederland leads levert; een indruk die in de loop van het onderzoek meer en meer bevestigd wordt.
“Zijn enige drijfveer is geldelijk gewin en wie wat met de door hem verstrekte gegevens doet: hij lijkt er niets om te geven."
Drijfveer
Sterker nog, deze Han Solo blijkt op nationale schaal een grote, misschien wel de grootste speler in de online markt van leads te zijn. Uit het onderzoek blijkt dat een 35-jarige Heerenvener schuilgaat achter de naam. Hij wordt op 29 juni 2021 aangehouden. De Officier van Justitie: “Zijn enige drijfveer is geldelijk gewin en wie wat met de door hem verstrekte gegevens doet: hij lijkt er niets om te geven. Ouderen die het slachtoffer worden van bankhelpdeskfraude, mensen die in een WhatsApp-fraude trappen en veel geld kwijtraken? Het deert hem niet. Het door verdachte mede veroorzaakte leed dat door zijn handelen mogelijk is gemaakt kan en mag niet worden onderschat. Geconstateerd moet worden dat hij voor zijn handelen geen enkele verantwoordelijkheid neemt.”
Uit het onderzoek volgt dat verdachte zich o.a. in cadeaukaarten van bol.com en Bitcoin liet betalen. De waarde in zijn wallet is op het moment van inbeslagname op 21 november 2021 €190.000,-.
"Voor €100 krijg je tienduizend telefoonnummers; uw en mijn nummer zijn dus een eurocent waard. Dat betekent ook dat de handel in leads alleen echt lucratief is voor de grote spelers, voor spelers als verdachte."
Schade
Deze zaak staat niet op zich. De totale schade van online fraude in Nederland bedroeg in 2021 een slordige €62,5 miljoen, een stijging van ruim 20% ten opzichte van het jaar ervoor. De belangrijkste boosdoener: bankhelpdeskfraude, waarvoor lijsten met telefoonnummers en andere persoonlijke gegevens nodig zijn. Wat opvalt is de hoeveelheid gegevens die verhandeld wordt. Vooral het bij verdachte aangetroffen bestand met een kwart miljard aan gebruikersgegevens uit de Verenigde Staten springt in het oog, evenals welke soort gegevens het betreft.
De Officier van Justitie hierover: ”Er worden ‘persoonlijke interesses’ verhandeld, en dat maakt maar weer eens duidelijk hoe kwetsbaar ieder van ons is. Het kan immers gaan om ideologische interesses, geloofsovertuigingen of seksuele voorkeur. Het belang om dergelijke gegevens privé te houden is natuurlijk groot en staat in schril contrast tot de handelswaarde ervan. Voor €100 krijg je tienduizend telefoonnummers; uw en mijn nummer zijn dus een eurocent waard. Dat betekent ook dat de handel in leads alleen echt lucratief is voor de grote spelers, voor spelers als verdachte. De bewezen feiten moeten dan ook worden bestraft met een forse gevangenisstraf.”
Wat kan men zelf doen?
Veel vormen van cybercriminaliteit zijn te voorkomen. Scherm je identiteit goed af op social media, verspreid op foto’s geen gegevens (adres, BSN nummer, bankrekening) die handig zijn voor criminelen, klik niet (zomaar) op links. Ga niet in op verzoeken van relatief onbekenden, ook niet digitaal. Als iets te mooi is om waar te zijn, dan is dat meestal ook zo.
Bron: om.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer info over ABC en downloads
Meer actueel nieuws
Radio 1: Unboxing 'De Mystery Box' van het Darkweb
Kinderporno, illegale drugs en beelden van mensen die vermoord worden. Het zijn dingen je kan vinden op het zogenaamde 'Darkweb', een verborgen onderdeel van het wereldwijde web dat niet rechtstreeks vindbaar is voor zoekmachines.
"Hoe kan ik nou zo stom zijn geweest?"
Als je slachtoffer bent geworden van oplichting kan dit emotioneel heel zwaar zijn. Naast de financiële schade kun je ook last hebben van angst, schaamte, stress en een beschadigd vertrouwen in mensen. Hoe kun je hiermee omgaan?
Hackers 'European Medicines Agency' omzeilen tweestapsverificatie
De cyberaanval op het 'European Medicines Agency' (EMA) in Amsterdam is niet zomaar uit de lucht komen vallen. Een anonieme bron zegt dat het gaat om een doelgerichte aanval. Volgens de tipgever zit ‘een buitenlandse inlichtingendienst’ achter de digitale aanval. Welke regering hiervoor verantwoordelijk, weet hij niet of wil hij niet kwijt.
''Vooral de tactiek waarbij cybercriminelen een dubbelslag slaan, dreigt in 2021 een echte 'trend' te worden''
Het voorbije jaar stond bol met aanvallen van ransomware, maar dit was slechts een voorbode van wat bedrijven en thuiswerkers in 2021 te wachten staat. Cybercriminelen zullen nóg agressiever, doelgerichter en vooral innovatiever te werk gaan, zo luidt de verwachting bij experts.
'Safe-Inet' is uitgeschakeld
Het Virtual Private Network (VPN) 'Safe-Inet' is uitgeschakeld. Dit gebeurde in een gezamenlijke actie van verschillende opsporingsdiensten. Topcriminelen van over de hele wereld gebruikten dit netwerk. De actie vond plaats onder leiding van het Duitse Hoofdkwartier van de politie te Reutlingen, in samenwerking met Europol en opsporingsdiensten van over de hele wereld.
“In een snel digitaliserende wereld moet je meebewegen. Digitaal is inmiddels het nieuwe normaal”
De politie gaat de komende jaren 600 miljoen euro investeren om het capaciteitsprobleem aan te pakken. Het gaat daarbij onder meer over het aanstellen van extra wijkagenten om de zichtbaarheid te vergroten. De helft van het bedrag wordt aangewend om te investeren in het verbeteren van de digitale vaardigheden van agenten en digitale bereikbaar van de politie.
“Het ministerie van Financiën weet nog steeds niet wat de hackers allemaal hebben gedaan en welke informatie ze hebben buitgemaakt”
De e-mailaccounts van tientallen hooggeplaatste ambtenaren van het Amerikaanse ministerie van Financiën zijn in handen gevallen van hackers. Volgens Amerikaanse media wisten de aanvallers de hand te leggen op encryptiesleutels waarmee de ambtenaren hun dataverkeer beveiligden tegen hackers en cybercriminelen. Dit is wellicht pas het topje van de ijsberg.
Hoe word je aan de haak geslagen, en hoe kun je het voorkomen?
Er wordt de laatste tijd een significante toename geregistreerd in het aantal Phishingaanvallen, maar wat zijn dat nu precies? In dit artikel besteden we aandacht aan de diverse technieken en geven we voorbeelden om niet aan de "haak geslagen te worden".
Ransomware weekoverzicht 51-2020
De supply chain-aanval van 'SolarWinds' heeft het cybersecurity-nieuws van afgelopen week gedomineerd, maar helaas ontbraken de ransomware aanvallen afgelopen week ook niet.
Cybercrime nieuwsbrief 137 (week 51-2020)
Meer gepersonaliseerde aanvallen in 2021, lagere straffen voor drugshandelaren en aanhoudingen na fraude met covid testen. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 137. Nog niet ingeschreven voor deze gratis nieuwsbrief over cybercrime en darkweb? Schrijf je dan hier in.
Datalek nieuws en overzicht week 51-2020
Een datalek kan ernstige gevolgen hebben, soms worden levens totaal verwoest door dat er identiteit fraude mee gepleegd wordt.
Digitale fraude, oplichting meldingen week 51-2020
Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Liever anoniem? Klik dan hier.