Ransomware

Handleiding Ransomware
PDF – 829,9 KB 172 downloads
ALPHV BlackCat ransomware

Een voorbeeld van versleuteling van een testcomputer met 'ALPHV BlackCat ransomware'


Ransomware is software waarmee de computer wordt ‘gegijzeld’. Het slachtoffer kan niet meer bij zijn persoonlijke bestanden. Bij het opstarten van de computer verschijnt een melding dat een bedrag betaald moet worden om weer toegang te krijgen. Er wordt in veel gevallen gevraagd om te betalen met bitcoins of een andere cryptomunt. Hieronder bespreken we manieren om bij een ransomware besmetting weer toegang te krijgen tot je bestanden. In veel gevallen is er echter maar een oplossing: de back-up terugzetten. Het is dan ook essentieel altijd een goede back-up voorhanden te hebben van bestanden. Zonder zo’n back-up is de kans groot dat je honderden euro’s moet betalen om de bestanden terug te krijgen. Als het al lukt!

Oude variant

Enkele jaren terug kwam een eenvoudige vorm van ransomware veel voor. Die versleutelde niet, maar maakte toegang tot de computer onmogelijk door een niet weg klikbaar scherm. Die vorm van ransomware was door een expert eenvoudig te verwijderen.

Ransomware herkennen

De meeste ransomware versleutelt bestanden, daarom wordt ook wel de term cryptoware gebruikt. Pas na het invoeren van de juiste sleutel zijn ze weer toegankelijk.

Een besmetting is niet direct zichtbaar. Aanvankelijk doet de malware op de achtergrond zijn werk. Ogenschijnlijk werkt de computer normaal, maar ongemerkt worden foto’s, muziek en Word-bestanden versleuteld. Pas als dat is gebeurd, verschijnt een melding in beeld waarin betaling wordt geëist. Vaak hoort daarbij dreigende taal. Alleen als de sleutels bekend zijn, kan de computer nog gered worden. Als dat niet zo is, is herstel vrijwel kansloos. Alleen een back-up kan dan redding bieden. Ransomware kan ook bestanden op externe harde schijven en usb-sticks besmet- ten. Zelfs netwerkopslag die via Windows Verkenner met een schijfletter (zoals F: of G:) toegankelijk is, kan zo onbruikbaar raken.

Dreigen ze met gegevens openbaar te maken, dan praten we van doxware.


Identificeren van Ransomware

Upload een ransom bericht en/of een geëncrypteerd bestand om de ransomware te identificeren die uw bestanden heeft geëncrypteerd (versleuteld).


Enkele ransomware groeperingen


Weekoverzichten

Maart 2024
Februari 2024

Wat officieel is bekend gemaakt

Escalatie van Ransomware-aanvallen in februari 2024

De BlackFog Ransomware-rapportage van februari 2024 onthult een verontrustende stijging van 43% in publiekelijk bekendgemaakte ransomware-aanvallen in vergelijking met vorig jaar, met een recordaantal van 57 aanvallen. Deze maand werd gekenmerkt door de tijdelijke ontmanteling van LockBit, hoewel dit niet verhinderde dat zij negen aanvallen uitvoerden, gelijk aan BlackCat. Opvallende doelwitten waren onder meer Lurie Children's Hospital, Fulton County, Hipocrate Information Systems in Roemenië, en Epic Games. De aanvallen richten zich vooral op de overheids-, productie- en gezondheidszorgsectoren, met een aanzienlijke toename in het aantal ongerapporteerde aanvallen, wat duidt op non-compliance met SEC-incidentmeldingsregels.

Black Fog Ransomware Report Feb 2024
PDF – 1,2 MB 10 downloads
Black Fog Ransomware Report Jan 2024
PDF – 1,1 MB 17 downloads
Black Fog Ransomware Report Dec 2023 V 2
PDF – 273,2 KB 22 downloads
Black Fog Ransomware Report Nov 2023
PDF – 273,1 KB 30 downloads
Black Fog Ransomware Report Oct 2023
PDF – 263,1 KB 42 downloads
Black Fog Ransomware Report Sep 2023
PDF – 268,4 KB 53 downloads
Black Fog Ransomware Report Aug 2023
PDF – 251,9 KB 62 downloads

Bron: blackfog.com


Filmpjes en podcast


Gouden tips

Tien Gouden Tips Tegen Ransomware
PDF – 193,3 KB 601 downloads
Handleiding Ransomware
PDF – 829,9 KB 191 downloads
NCSC Factsheet Ransomware
PDF – 198,4 KB 148 downloads
Incidentenresponsplan Ransomware
PDF – 591,4 KB 193 downloads
NMR Infographic 2022 Europol
PDF – 195,0 KB 197 downloads

Ransomware verwijderen

Probeer eerst de algemene regels voor het verwijderen van malware Lukt dat niet? Handel dan als volgt:

  • Als je geluk hebt, zijn de makers van de ransomware opgepakt of heeft de politie ontsleutelingsgegevens weten te bemachtigen. Voor een overzicht van alle ransomware die je zelf kunt ontsleutelen, kijk je op No more ransom. Niet voor iedere vorm van ransomware is er een oplossing.
  • Eenvoudiger is het terugplaatsen van een back-up. Dan moet zo’n (recente) back-up er natuurlijk wel zijn. Eentje die niet is versleuteld door de ransomware. Bedenk dat je de ransomware wel moet verwijderen voordat je de bestanden terugplaatst, bijvoorbeeld door de computer opnieuw te installeren.
  • Heb je geen back-up gemaakt? Dan is er een kans dat Windows dit automatisch heeft gedaan via schaduwkopieën:
    - Klik met rechts op een bestand of map.- Selecteer Eigenschappen > tabblad ‘Vorige versies’. - Kijk of er een oudere versie staat die hersteld kan worden.
  • Het is ook de moeite waard om data herstelsoftware te proberen. Een aanrader is het gratis programma Recuva.
  • Het laatste redmiddel raden we sterk af, maar als het om erg belangrijke bestanden gaat kun je overwegen losgeld te betalen. Doe dit alleen in het uiterste geval: de kans dat je computer wordt vrijgegeven is klein. Daarnaast hou je het systeem in stand door te betalen.

Advies

  1. Installeer een goede virusscanner.
  2. Houd alle software up-to-date, waaronder besturingssysteem, internetbrowser, browser aanvullingen en populaire programma's, zoals Adobe Reader. Met ScanCircle zie je snel hoe je pc ervoor staat. Voor software als Adobe Flash en Java is uitschakelen aan te raden.
  3. Klik niet op bijlagen en links in e-mails, tenzij je zeker weet dat het vertrouwd is. Twijfel je, kijk dan op de Opgelicht website of de e-mail daar voorkomt. Zo niet, wacht dan een dag en controleer nogmaals of stuur hem door naar digitaalgids@consumentenbond.nl voor uitsluitsel. 
  4. Schakel geen macro's bij Office-documenten van derden, zeker niet als daar in het document om wordt gevraagd.
  5. Ransomware is vaak een uitvoerbaar .exe-bestand, vermomd als ander soort bestand, bijvoorbeeld een pdf-document. Schakel  bestandsextensies weergeven, zodat je de vermomming kunt doorzien.
  6. En tenslotte: back-ups maken! Dat is sowieso verstandig, maar bij ransomware-besmetting vaak het enige redmiddel om verlies van al je gegevens te voorkomen.

De moeite waard om te lezen


Politie info

Politie - Ransomware
PDF – 74,6 KB 1242 downloads

Als laatste belangrijk punt!

Doe altijd aangifte bij de Politie, want hoe meer aangiftes hoe groter de kans op aanknopingspunten.



Augustus 2020

De meest gevreesde Ransomware versleutelingen

Netwalker in een ransomware die in september 2019 werd ontdekt. Het draagt een tijdstempel van eind augustus 2019. Netwalker is een bijgewerkte versie van Mailto die ontdekt werd door de onafhankelijk cybersecurity-onderzoeker en Twitter-gebruiker GrujaRS.

Lees meer »

Spie International bevestigt ransomware aanval

Spie International is het slachtoffer geworden van cybercriminelen. Ze slaagde erin om de Nefilim-ransomware op het computernetwerk van het bedrijf te installeren. Inmiddels werken alle systemen weer en draait de productie weer als vanouds. Wel is er data buitgemaakt van diverse klanten.

Lees meer »

"Storing" bij Canon

Dat er veel meer cybercrime slachtoffers zijn dan wordt gemeld, is inmiddels wel duidelijk. Er heerst nog altijd een taboe rondom slachtofferschap van digitale delicten.

Lees meer »

Het businessmodel van 'Ransomware as a Service'

Vorige week werd Garmin slachtoffer van een ransomware aanval door de Russische hackers group Evil Corp. Dagenlang waren de diensten van Garmin onbereikbaar. Het is steeds makkelijker om dit soort aanvallen te doen omdat er zoiets bestaat als 'Ransomware as a Service' (RaaS).

Lees meer »
Juli 2020

Het Nederlands kenniscentrum watertechnologie en slachtoffer van Ransomware, heeft besloten niet te zeggen wat er betaald is aan cybercriminelen

Het Friese onderzoeksinstituut Wetsus heeft na overleg met de politie besloten om het bedrag dat aan een cybercrimineel werd betaald voor het ontsleutelen van bestanden niet bekend te maken. Begin februari raakte het netwerk van Wetsus via een "openstaande serverpoort" door niet nader genoemde ransomware besmet. Een dag na de infectie betaalde Wetsus het losgeld omdat dit goedkoper was dan het zelf herstellen van de systemen.

Lees meer »

Klik en versleuteld is terug

In de afgelopen maand hebben onderzoekers van Proofpoint een toename van e-mail-gebaseerde ransomware-aanvallen waargenomen waarbij ransomware al in de eerste fase werd gebruikt. Dit is opmerkelijk omdat de afgelopen jaren aanvallers de voorkeur gaven aan downloaders (doxware) in de eerste fase van een aanval.

Lees meer »
Juni 2020

Betaal geen losgeld: "De kans is groot dat er bij de ontsleuteling tal van problemen opduiken"

Organisaties die door ransomware worden getroffen moeten het losgeld voor het ontsleutelen van hun bestanden niet betalen, zo adviseert het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Het NCSC heeft vandaag een factsheet gepubliceerd waarin advies wordt gegeven om infecties door ransomware te voorkomen en wat organisaties in het geval van een besmetting kunnen doen.

Lees meer »