Slechts 30 procent van de bestuurders uit het midden- en kleinbedrijf zien cybercrime als een groot risico voor de organisatie

Gepubliceerd op 21 september 2022 om 18:30

Bestuurders uit het midden- en kleinbedrijf onderschatten de risicofactoren van ransomware-aanvallen. Daardoor lopen ondernemers onnodig risico om het slachtoffer te worden van hackers of andere cybercriminelen. Een bewustwordingscampagne gericht op het mkb is mogelijk de oplossing om hier iets tegen te doen.

Onderzoek gevaren ransomware aanvallen

Dat concludeert Dialogic in het rapport ‘Verkenning risicofactoren ransomware-aanvallen’. (pdf) Het onderzoeks- en adviesbureau deed in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) onderzoek naar de gevaren van ransomware-aanvallen op het midden- en kleinbedrijf (mkb).

Vrijwel dagelijks komen er berichten voorbij dat hackers een cyberaanval hebben uitgevoerd. De aanvallen op Uber en Rockstar Games zijn slechts twee recente voorbeelden daarvan. Een ransomware-aanval is een specifiek voorbeeld van een cyberaanval. Daarbij dringen kwaadwillenden de interne systemen van een bedrijf binnen om bestanden te versleutelen. Door deze achter slot en grendel te gooien, is het voor medewerkers onmogelijk om hun werk te doen.

Het doel van de aanvallers is om zoveel mogelijk losgeld te verkrijgen: hacktivisme komt slechts sporadisch voor. Bedrijven en organisaties gaven regelmatig gehoor aan het verzoek om losgeld te betalen. Volgens de onderzoekers doen ze dit onder meer uit angst voor reputatieschade, om hoge boetes van de Autoriteit Persoonsgegevens of schadevergoedingen te voorkomen en de bedrijfsvoering niet in gevaar te brengen.

Maatschappelijke gevolgen ransomware aanvallen

Ransomware-aanvallen kunnen ook maatschappelijke gevolgen hebben. Door de koppeling van systemen kan een aanval op één bedrijf impact hebben op de gehele keten en de economie. Een afname in het vertrouwen in de democratische rechtsstaat is volgens de onderzoekers het ergste effect dat een ransomeware-aanval kan hebben.

De gemiddelde losgeldbetaling na een ransomware-aanval bedraagt volgens Dialogic tussen de 50.000 en 500.000 euro. Het totale kostenplaatje ligt in praktijk een stuk hoger: de inhuur van externe beveiligingsdeskundigen, herstelkosten van systemen en misgelopen omzet zijn niet meegenomen in het bedrag.

De onderzoekers wijzen erop dat een ransomware-aanval gericht (spear) of ongericht (spray) kan zijn. Bij een ongerichte aanval maakt het de aanvaller niet uit welke organisatie het slachtoffer wordt. Bij een gerichte aanval heeft een aanvaller een specifieke organisatie in het vizier. Vandaag de dag hanteren hackers een ‘semi-gerichte’ aanval. Als ze toegang hebben tot de systemen van een bedrijf, kijken ze of het de moeite waard is om de cyberaanval voort te zetten. De aanvallers kijken onder meer naar de verwachte omzet, de impact die bedrijfsuitval kan hebben en de hoeveelheid opgeslagen persoonsgegevens.

Sheet uit trainingen cybersecurity Cybercrimeinfo.nl

Waar komen de hackers vandaan die ransomware-aanvallen uitvoeren? Volgens de onderzoekers zijn de daders vaak afkomstig uit landen die voorheen deel uitmaakten van de Sovjet-Unie. Ook landen met offensieve cyberprogramma’s als China, Iran en Noord-Korea verlenen vaak onderdak aan hackers. Sterker nog: deze mogendheden hebben hackers veelal op de loonlijst staan.

Risico's worden onderschat

Volgens de onderzoekers beschouwt slechts 30 procent van de bestuurders uit het mkb cybercrime als een groot risico voor de organisatie. “Dit heeft als gevolg dat er structureel te weinig middelen worden vrijgemaakt voor het weren van ransomware-aanvallen”, zo zegt Dialogic. Ondernemers hebben vaak niet eens oog voor het implementeren van basale veiligheidsmaatregelen. Uit interviews blijkt dat veel bedrijven en organisaties uit het mkb onvoldoende aandacht besteden aan bijvoorbeeld het up-to-date houden van software, het opzetten van een goede back-upstrategie en het monitoren van netwerkactiviteiten.

Hoe kan de politiek het tij keren? Daarvoor hebben de onderzoekers een oplossing bedacht. Het voeren van een bewustwordingscampagne voor bestuurders uit het mkb is volgens hen “een doelmatig en doeltreffend instrument” om de kans op en impact van ransomware-aanvallen te verminderen. De campagne moet confronterende feiten bevatten, zoals de gemiddelde schade die slachtoffers ervaren. Hij moet bestuurders tevens oproepen om eens kritisch stil te staan bij hun eigen situatie.

Verder dient de bewustwordingscampagne concrete handelingsperspectieven te bevatten. Vanwege de heterogeniteit ligt een sectorale aanpak voor de hand. Tot slot moeten bestuurders het idee krijgen dat vergelijkbare organisaties stappen nemen om zich te beschermen tegen ransomware. Goed voorbeeld doet volgen.

“Er zijn uiteraard ook andere mogelijkheden om gedragsverandering en bewustwording te bereiken”, schrijven de onderzoekers. “Zo zou een bepaald niveau van cybersecurity kunnen worden afgedwongen door klanten, leveranciers, verzekeraars of zelfs de overheid. Dit kan gelden voor zowel ICT-dienstverleners als reguliere organisaties.” De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.

3275 Verkenning Risicofactoren Ransomware Aanvallen Volledige Tekst
PDF – 1,8 MB 247 downloads

Bron: epository.wodc.nl, vpngids.nl

Minstens 10 miljoen mensen potentieel doelwit van cyberaanvallen

Het beheer van gebouwen wordt steeds verder geautomatiseerd, waarbij de systemen die worden gebruikt voor het bedienen van bijvoorbeeld alarmsystemen, stroomvoorziening, toegangsdeuren en -poorten, ventilatie of schuifdeuren steeds vaker zijn verbonden met internet. Doordat er te weinig aandacht is voor de digitale beveiliging, worden de systemen kwetsbaarder voor cyberaanvallen, terwijl de mogelijke impact van zulke aanvallen toeneemt.

Lees meer »

De belangrijkste cyberdreigingen voor 2020

Het dreigingslandschap blijft zich ontwikkelen. Cybercriminelen zetten in toenemende mate in op ransomware. Ook blijven cyberaanvallen onder de radar doordat gebruik wordt gemaakt van kwaadaardige Android-apps. In andere gevallen maken aanvallers misbruik van misconfiguratie in de cloud en misbruik van machine learning.

Lees meer »

Georgië getroffen door massale cyberaanval

De aanval heeft vele gevolgen voor het dagelijks leven in het land. Het is nog niet bekend wie er achter de aanval zit. Vanwege de omvang wordt gespeculeerd dat het om een aanval gaat met staatssteun. Volgens beveiligingsonderzoekers zijn veel sites in Georgië slecht beveiligd. In veel gevallen werden website home pagina's vervangen door een beeld van de voormalige president Michail Saakasjvili, en de titel "Ik kom terug". Saakashvili was president van het land tussen 2004 en 2013. Toen hij daarna de Oekraïense nationaliteit kreeg, verloor hij zijn Georgische paspoort. Saakashvili woont tegenwoordig in Nederland. Hij kreeg een verblijfsvergunning, omdat hij een Nederlandse vrouw heeft. De BBC schrijft dat ook websites van rechtbanken doelwit waren van de aanval en dat kwaadwillenden het op persoonlijke informatie hadden gemunt. Daarbij is niet bekend hoeveel websites er nog steeds offline zijn en of de aanval daadwerkelijk informatie heeft buitgemaakt.

Lees meer »

CBS: Cybercrime aanpakken?

Bedrijven en overheid tasten voor een groot deel nog in het duister over de beste manier om cybercriminaliteit tegen te gaan. Dat komt doordat veel digitale aanvallen of hacks onder de radar blijven, schrijft het Centraal Planbureau (CPB) in een nieuw rapport. Een gebrek aan informatie maakt het moeilijk om te bepalen welke maatregelen passend zijn.

Lees meer »