Stel je voor dat al je data en activiteiten 24/7 via je computer of smartphone in de gaten worden gehouden zonder dat je het doorhebt. Vreselijk, toch? Het klinkt misschien als een plot uit een spionagefilm, maar helaas is 'spyware' vandaag de dag een groot probleem waar veel mensen mee te maken hebben. Lees hier wat spyware precies is en hoe je het kunt herkennen, verwijderen en voorkomen.
Wat is spyware?
Spyware is een type kwaadaardige software of malware die stiekem op een apparaat wordt geïnstalleerd en alle activiteiten van de gebruiker bijhoudt. Spyware wordt op grote schaal door cybercriminelen gebruikt om persoonlijke informatie, wachtwoorden voor accounts, creditcardgegevens, informatie van identiteitsbewijzen en nog veel meer te verzamelen. Het vervelende van spyware is dat je telefoon gehackt en de spyware geïnstalleerd kan worden zonder dat je het doorhebt. Omdat eenmaal geïnstalleerde spyware verwijderen niet altijd makkelijk is, is het belangrijk te weten hoe je de installatie ervan kunt voorkomen.
Welke soorten spyware zijn er?
Spyware komt helaas in veel verschillende soorten en maten voor. We bespreken hier de meestvoorkomende soorten:
- Adware
Adware is een type spyware dat vaak met shareware en andere software gebundeld wordt en zo onbewust door gebruikers wordt gedownload. Dit type spyware wordt vaak gebruikt om internetactiviteiten zoals browsegeschiedenis, zoekvoorkeuren en meer van een gebruiker te volgen. Deze gegevens worden vervolgens voor marketingdoeleinden verkocht aan derde partijen. Daarnaast toont adware vaak vervelende advertenties en pop-ups in de browser.
- Keylogger
Een keylogger houdt de toetsaanslagen op een toetsenbord bij. Deze spyware wordt door cybercriminelen gebruikt om inloggegevens, creditcardgegevens en gevoelige gegevens van gebruikers te stelen. Keyloggers worden daarnaast ook wel eens door ouders gebruikt die de smartphone-activiteit van hun kinderen willen volgen.
- Stalkerware
Stalkerware is een type spyware die een stalker stiekem op het apparaat van een slachtoffer installeert. Meestal moet de stalker fysieke toegang hebben tot het apparaat van het slachtoffer om de software te installeren. Omdat het vaak door jaloerse partners wordt gebruikt, wordt deze software ook wel ‘spouseware’ genoemd.
- Stealware
Stealware is ontwikkeld om te profiteren van online winkels die credits toekennen aan websites die verkeer naar hun productpagina's sturen. Dit type spyware maakt gebruik van HTTP-cookies om de commissie die normaal door de site wordt verdiend, naar een andere website toe te wijzen.
Systeemmonitors
Systeemmonitors is de benaming voor spyware die wordt gebruikt om elke activiteit die op een systeem gebeurt op te slaan. Denk aan toetsaanslagen, e-mails, chatdialogen, telefoongesprekken, geopende programma’s en nog veel meer. Deze informatie wordt naar een derde partij gestuurd die het voor marketing- of andere doeleinden gebruikt. Systeemmonitors kunnen ook gebruikt worden om een systeem te controleren en kwetsbaarheden op te sporen.
Hoe komt spyware op je systeem terecht
Spyware kan op een pc of Mac, maar ook op iOS- of Android-apparaten geïnstalleerd worden. Hoewel Windows-apparaten er gevoeliger voor zijn, slagen hackers er steeds beter in om het besturingssysteem van Apple binnen te dringen. Spyware verstopt zich meestal in een andere toepassing of bestand en wordt zo onbewust door gebruikers gedownload. Dit zijn de meest voorkomende manieren waarop dit gebeurt:
- Door het downloaden van bestanden van onbetrouwbare of onbekende bronnen;
- Door het openen van e-mailbijlages van een afzender die je niet herkent;
- Door het illegaal downloaden van muziek, video, games en e-books;
- Door op online advertenties te klikken of een bericht in een pop-up te accepteren zonder de inhoud goed gelezen te hebben.
Hoe kan je Spyware herkennen
Spyware verstopt zich vaak goed, waardoor het moeilijk vindbaar is. Er zijn echter wel een paar tekenen die erop wijzen dat je computer of smartphone is geïnfecteerd:
- Je systeem werkt opeens langzamer;
- Je wordt gebombardeerd met pop-ups;
- Je hebt opeens nieuwe toolbars en een nieuwe startpagina, maar herinnert je niet deze te hebben geïnstalleerd;
- Je merkte een onverklaarbare stijging van datagebruik of bandbreedte op;
- Het inloggen op beveiligde sites lukt niet altijd goed (als inloggen pas bij de tweede poging lukt, kan dit betekenen dat de eerste poging via een vervalste browser liep en het wachtwoord aan een derde partij is doorgegeven).
Spyware verwijderen
Spyware verwijderen is meestal niet zo eenvoudig, omdat het zich vaak goed verstopt. Veel spyware heeft bovendien een zogenaamde ‘resurrectie-functie’ ingebouwd. Dat betekent dat het zichzelf opnieuw download als je het probeert te verwijderen terwijl je met het internet verbonden bent.
De volgende tips zullen je helpen om spyware van je iPhone, Anroid-smartphone en computer te verwijderen:
-
Maak het rooten of jailbreaken van je smartphone ongedaan
Veel spyware vereist dat je Android telefoon geroot of je iPhone gejailbreakt is om goed te werken. Door dit ongedaan te maken, kun je spyware onklaar maken;
-
Verwijder spyware in de veilige modus op je Android-smartphone.
Zo zorg je ervoor dat de spyware niet meer actief is en je apparaat geen verbinding heeft met het internet, waardoor het zichzelf opnieuw kan installeren;
-
Gebruik betrouwbare antivirus- en antimalwaresoftware om spyware te voorkomen en te herkennen.
Deze software kan ook spyware verwijderen. Pas echter op: veel apps die zeggen spyware te verwijderen, bevatten zelf spyware. Let op recensies en download software altijd van een betrouwbare bron;
-
Zet je systeem terug naar de fabrieksinstellingen
Een fabrieksreset verwijdert gegevens en gedownloade programma’s en zet je systeem terug naar de oorspronkelijke staat. Het is belangrijk om een back-up van je gegevens te maken, zodat je deze niet kwijtraakt.
Bron: nordvpn.com
Bekijk alle vormen en begrippen
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met Cybercrimeinfo.
Meer malware nieuws
Android apparaten malware, het lukt Google maar niet
Op ruim 7,4 miljoen Android apparaten is vooraf geïnstalleerde malware gevonden. De malware was in staat om apparaten over te nemen, apps op de achtergrond te downloaden en advertentiefraude te plegen.
Nieuwe Malware gericht op Windows Systemen
Cybercrime deskundigen van beveiligingsbedrijf Proofpoint hebben een nieuwe malware gevonden die zich op Windows-systemen richt. Het zogeheten 'SystemBC' installeert een proxy op een geïnfecteerde computer en probeert andere malware binnen te krijgen.
Amerikaanse overheid luidt de noodklok "Malware Ransomware aanvallen"
Een schooldistrict in de Amerikaanse staat Alabama heeft de start van het nieuwe schooljaar voor de tweede keer moeten uitstellen wegens malware. De malware infecteerde een server van het schooldistrict en had vervolgens gevolgen voor allerlei computers en het telefoonsysteem
Nieuw type Malware, creëert miljard valse Advertentie impressies
Digitale specialisten hebben een nieuw type malware ontdekt dat valse advertentie impressies creëert om frauduleuze advertentie inkomsten te genereren. In een paar maanden creëerde de malware meer dan een miljard valse impressies, weet ZDNet te vertellen.
Politie pakt Utrechter op voor het ontwikkelen van Malware
De politie heeft een 20-jarige man aangehouden op verdenking van het ontwikkelen en verkopen van malware.
Malware infecteert 25 miljoen mobile apparaten
Online beveiliger Check Point Research heeft een nieuwe variant van mobiele malware ontdekt, die ongemerkt rond de 25 miljoen apparaten heeft geïnfecteerd, waaronder alleen al 15 miljoen apparaten in India.
Cybercriminelen gebruiken gespannen politieke situatie om bepaalde groepen te infecteren met malware
Security bedrijf 'Check Point Research' kwam onlangs een grootschalige campagne tegen die jarenlang Facebook pagina's gebruikte om malware te verspreiden.
Excel kan malware binnenlaten
Een functie in Excel kan er voor zorgen dat malware via een toegestuurd Excel-bestand wordt binnengehaald. Microsoft is niet van plan een patch uit te brengen omdat de functie omzeild kan worden.
Nieuwe Malware 'Mirai-variant' besmet IoT-apparaten
Onderzoekers hebben een nieuwe variant van de beruchte Mirai-malware ontdekt die dertien verschillende exploits gebruikt om Internet of Things-apparaten (IoT) te infecteren. De exploits maken misbruik van bekende kwetsbaarheden in digitale videorecorders, routers en andere apparaten.
Britse WannaCry onderzoeker bekent schrijven van malware
De Britse security-onderzoeker die de uitbraak van het gijzelvirus Wannacry stopte, heeft schuld bekend aan het maken en verspreiden van malware.
47.000 computers besmet met Emotet Malware
Antispam organisatie Spamhaus heeft 47.000 computers ontdekt die met de Emotet malware besmet zijn. Emotet bestaat al sinds 2014 en was oorspronkelijk malware voor het stelen van bankgegevens. Inmiddels is het een "modulaire malwarefamilie" die allerlei aanvullende malware op systemen kan installeren.
Ernstige kwetsbaarheid gevonden in Google Chrome
Afgelopen week bracht Google een update uit voor de Chrome-browser voor Windows, Mac, Android en ChromeOS. Nu laat Google weten dat de update bedoeld was om een ernstig lek te dichten. Met behulp van de bug zouden hackers een cyberaanval uit kunnen voeren, door malware te installeren op pc’s. Google raadt aan de update zo snel mogelijk door te voeren.