De oorlog in Oekraïne houdt de wereld al even in zijn greep. Er zijn een hoop hulpacties opgezet om de slachtoffers te hulp te schieten, al blijkt niet elk initiatief even betrouwbaar te zijn.
Oplichters springen graag in op de actualiteit en ook in deze situatie zijn er criminelen die misbruik proberen te maken van goede intenties. Met name online, bijvoorbeeld op social media, moet je even opletten voordat je geld overmaakt. We leggen je uit waar je op moet letten.
Meer malafide domeinen gerelateerd aan Oekraïne
Na de Russische aanval schoten de domeinnamen gerelateerd aan Oekraïne als paddestoelen uit de grond, blijkt uit een analyse van beveiligingsbedrijf Infoblox. Het aantal domeinen blijkt namelijk te zijn verdubbeld. Deze nieuwe websites zijn natuurlijk niet allemaal malafide, maar Infoblox stelt een hoop frauduleuze initiatieven te hebben gevonden.
Zo zijn er malafide websites gevonden die doen alsof ze geld inzamelen, zogenaamd om slachtoffers te voorzien van bijvoorbeeld eerste levensbehoeften als voedsel en medische zorg. De websites bieden mensen de mogelijkheid om te betalen via cryptocurrency, al is de kans nihil dat dit geld daadwerkelijk bij de slachtoffers terecht komt. Ook zouden oplichters de situatie in Oekraïne misbruiken om malware te verspreiden, bijvoorbeeld door via mails te vissen naar betaalgegevens.
De websites en mails zijn overtuigend in elkaar gezet en blijken voor de gemiddelde consument moeilijk te onderscheiden van betrouwbare goede doelen. Infoblox geeft op zijn website een aantal voorbeelden van onbetrouwbare websites. Ook vind je hier een lijst van alle geanalyseerde websites, waar je zowel de malafide als bonafide domeinen kunt vinden. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Waar moet je opletten
'Geven blijft een kwestie van vertrouwen, maar het is goed om even wat onderzoek te doen voor je op sociale media ingaat op een geefverzoek', zegt Map van der Wilden van het CBF, de toezichthouder op goede doelen. 'Is het een bekende, dan weet je aan wie je geeft. Is het een onbekende, die zijn of haar eigen rekeningnummer gebruikt, dan is daar verder geen controle op.'
Het CBF keurt goede doelen, dus je weet dat je goed zit als je aan een CBF-Erkende organisatie doneert (deze organisaties dragen het logo van het CBF). 'Maar er zijn natuurlijk ook niet-erkende goede doelen of kerkgemeenschappen die al jarenlang contacten onderhouden met gemeenschappen in Oekraïne. Ook deze mensen hebben ervaring, en banden op lokaal niveau, zowel in Nederland als in Oekraïne.' Het is dus handig om voordat je doneert even (online) te zoeken wat je kunt vinden over desbetreffende organisatie.
Als je iemand aan de deur krijgt, is het goed om even om legitimatie of een vergunning te vragen. 'In de meeste Nederlandse gemeenten is een collectevergunning nodig en die wordt niet afgegeven aan particulieren.'
Hier kun je veilig doneren aan Oekraïne
Oplichting door valse goede doelen voor Oekraïne lijkt volgens Van der Wilden op dit moment geen grootschalige vormen aan te nemen, al is het natuurlijk wel goed om even op te letten als iemand je om geld vraagt. Wil jij wat schenken? Op de website van het CBF vind je een lijst van Erkende Goede Doelen die geld inzamelen voor Oekraïne.
Bron: cbf.nl, infoblox.com, opgelicht.avrotros.nl
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer actueel nieuws
Overzicht cyberaanvallen week 40-2021
VDL weet niet wanneer alle fabrieken zijn hersteld van cyberaanval, Nederland kan krijgsmacht inzetten bij ransomware-aanval en Nederlandse bedrijven krijgen wekelijks 294 cyberaanvallen te verwerken. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.
Cybercrime nieuwsbrief 179 week 40-2021
Alarmerende stijging van het aantal aanvallen met ransomware en fileless malware, mailsysteem kerncentrale en veiligheidsregio kwetsbaar voor cybercriminelen en hij ontsnapte aan de grootste politie actie op het Darkweb - Deel 2: 'De geografische beveiliging'. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 179. Nog niet ingeschreven voor de nieuwsbrief over cybercrime en darkweb? Schrijf je dan hier in.
Datalek nieuws en overzicht week 40-2021
Een datalek kan ernstige gevolgen hebben, soms worden levens totaal verwoest door dat er identiteit fraude mee gepleegd wordt.
Phishing, nepshop en fraude meldingen week 40-2021
Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Ben je slachtoffer geworden van oplichting doe dan 'altijd' aangifte bij de politie.
Hij ontsnapte aan de grootste politie actie op het Darkweb - Deel 2: 'De geografische beveiliging'
'DeSnake' is blijkbaar ontsnapt aan de 'take down' van AlphaBay door de opsporingsdiensten. De beheerder sprak met WIRED over zijn terugkeer - en de wederopstanding van de beruchte ondergrondse marktplaats. In deze 4-delige reeks nemen we je me in het donkere brein van 'deSnake'. Elke zaterdag, 4 weken lang op Cybercrimeinfo.nl.
'Mailsysteem kerncentrale en veiligheidsregio kwetsbaar voor cybercriminelen'
De kerncentrale in Borssele en de Veiligheidsregio Zeeland beschermen hun e-mail onvoldoende tegen cybercriminaliteit, zoals phishing, spoofing en ransomware. Dat concludeert tv-programma Zembla, die de belangrijkste veiligheidsmaatregelen tegen misbruik van e-mails van honderd bedrijven onderzocht. De beheerder van de kerncentrale, EPZ, zegt wel goed weerstand te kunnen bieden tegen computercriminaliteit, maar heeft de beveiliging na het onderzoek toch aangescherpt.
VDL Nedcar: "Medewerkers die in de productie zitten zijn naar huis of doen werkzaamheden die wel offline kunnen"
Vanwege een cyberaanval donderdag houdt industrieconcern VDL er sterk rekening mee dat er bij het bedrijf ook nog vandaag verstoringen zullen zijn. Grote delen van het bedrijf, waaronder autofabriek VDL Nedcar in Born, zullen dan plat liggen.
Breda organiseert cyber borrel voor Brabantse ondernemers
De schade door digitale incidenten neemt toe en ook Brabantse ondernemers zijn helaas in toenemende mate doelwit. Samenwerken en kennis delen helpt om schade door cybercrime te voorkomen.
Politie zet Escaperoom in om met jongeren over sextortion te praten
"Marije, ik heb je account gehackt en nu heb ik een paar pikante foto’s van jou. In deze mail stuur ik je alvast een voorproefje. Wil je niet dat deze foto’s online komen, dan wil ik dat je mij betaalt in Bitcoins. Doe je dit niet, dan lek ik alle foto’s online en stuur ik ze naar jouw ouders en vrienden."
De drie meest voorkomende cyber-kwetsbaarheden bij het MKB
In het kader van de Europese cybersecuritymaand komt ThreadStone Cyber Security dit jaar weer met de top 3 van kwetsbaarheden binnen het MKB.
“Phishing bestaat al meer dan 25 jaar en blijft een effectieve aanvalstechniek”
Sophos presenteert zijn nieuwste onderzoek, Phishing Insights 2021, die de ervaringen met en het begrip van phishing bij bedrijven wereldwijd belicht.
Mobiele cyberrisico’s worden nog altijd flink onderschat
Uit onderzoek van G DATA, blijkt dat maar liefst 79 procent van de Nederlanders geen melding doet van valse sms-berichten. Het melding doen van valse sms-berichten en andere vormen van cybercrime is cruciaal omdat op deze manier onderzoek kan worden gedaan naar de daders. Alle aangiftes samen maken het mogelijk informatie te combineren en geven inzicht in de handelswijze van cybercriminelen. Hoe meer informatie, hoe groter de kans dat een onderzoek succesvol kan worden afgerond.