De oorlog in Oekraïne houdt de wereld al even in zijn greep. Er zijn een hoop hulpacties opgezet om de slachtoffers te hulp te schieten, al blijkt niet elk initiatief even betrouwbaar te zijn.
Oplichters springen graag in op de actualiteit en ook in deze situatie zijn er criminelen die misbruik proberen te maken van goede intenties. Met name online, bijvoorbeeld op social media, moet je even opletten voordat je geld overmaakt. We leggen je uit waar je op moet letten.
Meer malafide domeinen gerelateerd aan Oekraïne
Na de Russische aanval schoten de domeinnamen gerelateerd aan Oekraïne als paddestoelen uit de grond, blijkt uit een analyse van beveiligingsbedrijf Infoblox. Het aantal domeinen blijkt namelijk te zijn verdubbeld. Deze nieuwe websites zijn natuurlijk niet allemaal malafide, maar Infoblox stelt een hoop frauduleuze initiatieven te hebben gevonden.
Zo zijn er malafide websites gevonden die doen alsof ze geld inzamelen, zogenaamd om slachtoffers te voorzien van bijvoorbeeld eerste levensbehoeften als voedsel en medische zorg. De websites bieden mensen de mogelijkheid om te betalen via cryptocurrency, al is de kans nihil dat dit geld daadwerkelijk bij de slachtoffers terecht komt. Ook zouden oplichters de situatie in Oekraïne misbruiken om malware te verspreiden, bijvoorbeeld door via mails te vissen naar betaalgegevens.
De websites en mails zijn overtuigend in elkaar gezet en blijken voor de gemiddelde consument moeilijk te onderscheiden van betrouwbare goede doelen. Infoblox geeft op zijn website een aantal voorbeelden van onbetrouwbare websites. Ook vind je hier een lijst van alle geanalyseerde websites, waar je zowel de malafide als bonafide domeinen kunt vinden. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Waar moet je opletten
'Geven blijft een kwestie van vertrouwen, maar het is goed om even wat onderzoek te doen voor je op sociale media ingaat op een geefverzoek', zegt Map van der Wilden van het CBF, de toezichthouder op goede doelen. 'Is het een bekende, dan weet je aan wie je geeft. Is het een onbekende, die zijn of haar eigen rekeningnummer gebruikt, dan is daar verder geen controle op.'
Het CBF keurt goede doelen, dus je weet dat je goed zit als je aan een CBF-Erkende organisatie doneert (deze organisaties dragen het logo van het CBF). 'Maar er zijn natuurlijk ook niet-erkende goede doelen of kerkgemeenschappen die al jarenlang contacten onderhouden met gemeenschappen in Oekraïne. Ook deze mensen hebben ervaring, en banden op lokaal niveau, zowel in Nederland als in Oekraïne.' Het is dus handig om voordat je doneert even (online) te zoeken wat je kunt vinden over desbetreffende organisatie.
Als je iemand aan de deur krijgt, is het goed om even om legitimatie of een vergunning te vragen. 'In de meeste Nederlandse gemeenten is een collectevergunning nodig en die wordt niet afgegeven aan particulieren.'
Hier kun je veilig doneren aan Oekraïne
Oplichting door valse goede doelen voor Oekraïne lijkt volgens Van der Wilden op dit moment geen grootschalige vormen aan te nemen, al is het natuurlijk wel goed om even op te letten als iemand je om geld vraagt. Wil jij wat schenken? Op de website van het CBF vind je een lijst van Erkende Goede Doelen die geld inzamelen voor Oekraïne.
Bron: cbf.nl, infoblox.com, opgelicht.avrotros.nl
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer actueel nieuws
Stedelijk ecosysteem voor cyberweerbaarheid
Dat ontwrichting van de maatschappij mogelijk is door het uitvallen van digitale systemen is bekend. Landelijk is er daarom al veel geregeld om te zorgen dat vitale bedrijven weerbaar zijn, op stedelijk niveau is dat echter nog niet het geval. Daarom starten we in Breda met een lokaal cyberweerbaar ecosysteem.
Cybercrime nieuwsbrief 114 (week 28-2020)
Datalek nieuws en overzicht week 28-2020
Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.
Oplichting / Cybercrime overzicht week 28-2020
Wat is phishing »
“Het is onacceptabel dat er een Darkweb is waar criminelen hun beroep kunnen uitoefenen”
“Het is onacceptabel dat er een Darkweb is waar criminelen hun beroep kunnen uitoefenen”, zo zei minister Grapperhaus. “Hier moeten we tegen vechten. In deze strijd moeten we altijd bedachtzaam zijn op één ding. Hoewel end-to-end ecnryptie belangrijk is om onze privacy te beschermen en cybersecurity te garanderen, kunnen criminelen het als een schild gebruiken. We hebben een gebalanceerde aanpak nodig die kinderen beschermt tegen deze verschrikkelijke misdaad, en tegelijkertijd rekening houdt met onze privacy en cybersecurity.”
Financiële technologische bedrijven doelwit van APT hackers groep
Cybercrime onderzoekers publiceren een diepgaande analyse in de activiteiten van Evilnum, de APT-groep achter de 'Evilnum-malware'.
Cybercops, in de digitale kamer
Hoe vang je iemand die op internet nepkleding aanbiedt? Of een 'geldezel', die zijn rekening laat misbruiken voor Tikkie-fraude? In de 'Digikamer' van de politie sporen ze boeven op nieuwe manieren op.
Cyberterrorisme deel 1: Waarom terroristen zich tot cyberspace wenden
Onze wereld verandert elke dag. Technologie gaat elke seconde vooruit. Helaas evolueren terroristen in hetzelfde tempo of zelfs sneller. Met een grotere afhankelijkheid van internet en andere technologie worden we kwetsbaarder voor cybercriminaliteit en de opkomende dreiging van cyberterrorisme.
De achterkant van TikTok
De video app TikTok is de rage van het moment. Het biedt gebruikers de mogelijkheid om video’s, waarin ze zelf zingen, playbacken en/of dansen op te nemen, te bewerken met effecten en met andere gebruikers te delen. Het oogt als een onschuldige app en is enorm populair onder kinderen en jongeren. In korte tijd heeft TikTok al meer dan 100 miljoen gebruikers aan zich weten te binden. Er zijn echter ook diverse geluiden en onderzoeken die aangeven dat de video app niet zo onschuldig is als het lijkt; gebruikers zouden een substantieel privacy risico lopen en de beveiliging van de app zou onvoldoende zijn. Een kort overzicht van wat er tot op heden over TikTok bekend is.
"Het vuur in Iran, ontstond als gevolg van een cyberaanval"
Afgelopen zaterdag een explosie en een brand in een energiecentrale, donderdag brand in een complex waar kernenergie wordt opgewekt, dinsdag een explosie bij een medische kliniek en een week eerder op vrijdag bij een militaire basis én een energiecentrale. Al deze incidenten in Iran gebeurden in acht dagen tijd.
Met een bron van informatie na het kraken van de crypto communicatie in het onderzoek '26Lemont', zijn tal van ontvoeringen en lugubere martelingen voorkomen
Op 22 juni 2020 hield de Landelijke Eenheid zes mannen aan die worden verdacht van het voorbereiden van ontvoeringen en gijzelingen in het criminele milieu. In een loods in het Brabantse Wouwse Plantage trof de politie zeven zeecontainers aan. Zes daarvan waren ingericht als cel waarin mensen vastgebonden konden worden en één container was bedoeld als martelkamer. Ook trof de politie een tweede loods aan in Rotterdam, die vermoedelijk bestemd was als uitvalbasis van de criminelen.
Computer chipfabrieken slachtoffer van cyberaanval
X-Fab, een computerchipbedrijf uit Tessenderlo, heeft zijn fabrieken stilgelegd na een cyberaanval. Alle IT-systemen werden uit de lucht gehaald.