De oorlog in Oekraïne houdt de wereld al even in zijn greep. Er zijn een hoop hulpacties opgezet om de slachtoffers te hulp te schieten, al blijkt niet elk initiatief even betrouwbaar te zijn.
Oplichters springen graag in op de actualiteit en ook in deze situatie zijn er criminelen die misbruik proberen te maken van goede intenties. Met name online, bijvoorbeeld op social media, moet je even opletten voordat je geld overmaakt. We leggen je uit waar je op moet letten.
Meer malafide domeinen gerelateerd aan Oekraïne
Na de Russische aanval schoten de domeinnamen gerelateerd aan Oekraïne als paddestoelen uit de grond, blijkt uit een analyse van beveiligingsbedrijf Infoblox. Het aantal domeinen blijkt namelijk te zijn verdubbeld. Deze nieuwe websites zijn natuurlijk niet allemaal malafide, maar Infoblox stelt een hoop frauduleuze initiatieven te hebben gevonden.
Zo zijn er malafide websites gevonden die doen alsof ze geld inzamelen, zogenaamd om slachtoffers te voorzien van bijvoorbeeld eerste levensbehoeften als voedsel en medische zorg. De websites bieden mensen de mogelijkheid om te betalen via cryptocurrency, al is de kans nihil dat dit geld daadwerkelijk bij de slachtoffers terecht komt. Ook zouden oplichters de situatie in Oekraïne misbruiken om malware te verspreiden, bijvoorbeeld door via mails te vissen naar betaalgegevens.
De websites en mails zijn overtuigend in elkaar gezet en blijken voor de gemiddelde consument moeilijk te onderscheiden van betrouwbare goede doelen. Infoblox geeft op zijn website een aantal voorbeelden van onbetrouwbare websites. Ook vind je hier een lijst van alle geanalyseerde websites, waar je zowel de malafide als bonafide domeinen kunt vinden. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Waar moet je opletten
'Geven blijft een kwestie van vertrouwen, maar het is goed om even wat onderzoek te doen voor je op sociale media ingaat op een geefverzoek', zegt Map van der Wilden van het CBF, de toezichthouder op goede doelen. 'Is het een bekende, dan weet je aan wie je geeft. Is het een onbekende, die zijn of haar eigen rekeningnummer gebruikt, dan is daar verder geen controle op.'
Het CBF keurt goede doelen, dus je weet dat je goed zit als je aan een CBF-Erkende organisatie doneert (deze organisaties dragen het logo van het CBF). 'Maar er zijn natuurlijk ook niet-erkende goede doelen of kerkgemeenschappen die al jarenlang contacten onderhouden met gemeenschappen in Oekraïne. Ook deze mensen hebben ervaring, en banden op lokaal niveau, zowel in Nederland als in Oekraïne.' Het is dus handig om voordat je doneert even (online) te zoeken wat je kunt vinden over desbetreffende organisatie.
Als je iemand aan de deur krijgt, is het goed om even om legitimatie of een vergunning te vragen. 'In de meeste Nederlandse gemeenten is een collectevergunning nodig en die wordt niet afgegeven aan particulieren.'
Hier kun je veilig doneren aan Oekraïne
Oplichting door valse goede doelen voor Oekraïne lijkt volgens Van der Wilden op dit moment geen grootschalige vormen aan te nemen, al is het natuurlijk wel goed om even op te letten als iemand je om geld vraagt. Wil jij wat schenken? Op de website van het CBF vind je een lijst van Erkende Goede Doelen die geld inzamelen voor Oekraïne.
Bron: cbf.nl, infoblox.com, opgelicht.avrotros.nl
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer actueel nieuws
Cybercrime en darkweb hand in hand
De meeste beveiligingsincidenten zijn toe te schrijven aan cybercriminelen die gevoelige informatie stelen om op het darkweb te verkopen, of data en systemen versleutelen met ransomware om losgeld te kunnen vragen.
Een ‘verzendlabel’ aanmaken, doe dit niet
Internetcriminelen hebben een nieuwe methode bedacht om persoonlijke informatie van nietsvermoedende slachtoffers buit te maken.
Brede campagne tegen militaire en diplomatieke doelen waargenomen
'Transparent Tribe' is een groep cybercriminelen, bekend om zijn massale spionagecampagnes.
Nieuwe verdachten aangehouden in 'Veilige kluisrekening fraude'
In een groot onderzoek naar cybercrime, waarbij meer dan 200 slachtoffers zijn opgelicht en ruim 4 miljoen euro is buitgemaakt zijn dinsdag 18 augustus 2020 opnieuw verdachten aangehouden. Het gaat om een man van 22 jaar uit Nieuw-Buinen en een man van 33 uit Helmond. Ook zijn de woningen van de verdachten doorzocht. In Nieuw-Buinen zijn onder andere merkkleding, telefoons, computers, grote contante geldbedragen en dure vervoersmiddelen in beslag genomen.
‘We moeten haast maken bij de cybercrime-aanpak. Het tempo ligt te laag’
De politie in West-Brabant en Zeeland gaat hard de strijd aan met de snel toenemende cybercriminaliteit. De eenheid maakt dit jaar nog in totaal zestig specialistische rechercheurs vrij om zich voltijds te richten op online-misdaad.
Zeer gevaarlijke Mac malware ontdekt, die veel gegevens buitmaakt
Cybersecurity onderzoekers van Trend Micro hebben nieuwe 'Mac-malware' ontdekt binnen macOS.
De Belgische politie treft 50.000 e-mailadressen en wachtwoorden aan van Nederlanders
In een onderzoek naar een cyberdelict zijn door de Belgische politie 50.000 mailadressen en wachtwoorden aangetroffen. Vandaag ontvangen deze 50.000 betrokkenen een e-mail van het cybercrimeteam van de politie Oost-Nederland.
IoT apparatuur en thuiswerkers onder vuur door cybercriminelen
Fortinet wereldwijd leider in uitgebreide, geïntegreerde en geautomatiseerde oplossingen voor cybersecurity, heeft vandaag een nieuwe editie van het halfjaarlijkse Global Threat Landscape Report van Fortiguard Labs gepubliceerd. De bedreigingsinformatie die FortiGuard Labs in de eerste helft van 2020 verzamelde laat zien dat cybercriminelen en staatshackers de wereldwijde pandemie massaal aangrepen om wereldwijd een breed scala aan cyberaanvallen uit te voeren.
Inloggegevens van zeker 900 Nederlandse bedrijven online gezet
Een hacker heeft de inloggegevens van zeker 900 Nederlandse bedrijven online gezet. Hij maakte handig gebruik van een kwetsbaarheid in de zakelijke VPN-software 'Pulse Secure'. Wat het incident nog erger maakt is dat het aantal slachtoffers veel lager had kunnen liggen.
'Emotet-vaccin' heeft afgelopen maanden de wereld rondgereisd
Meestal is het bestrijden van malware een verloren spel. Malware criminelen creëren hun code, distribueren payloads naar slachtoffers via verschillende methoden, en tegen de tijd dat beveiligingsbedrijven hun achterstand inhalen, brengen aanvallers kleine wijzigingen aan in hun code om snel hun voordeel in geheimhouding te herwinnen.
Ransomware weekoverzicht week 33 - 2020
Ransomware cyberaanvallen zijn een big business, zo groot zelfs dat onderzoek verwacht dat een bedrijf elke 11 seconden wordt aangevallen door een cybercrimineel en dat de schade als gevolg van deze aanvallen tegen 2021 ongeveer 20.000.000.000.000,- (20 biljoen) dollar zal bedragen .
Cybercrime nieuwsbrief 119 (week 33-2020)
Meer cybercrime vormen en begrippen »