De oorlog in Oekraïne houdt de wereld al even in zijn greep. Er zijn een hoop hulpacties opgezet om de slachtoffers te hulp te schieten, al blijkt niet elk initiatief even betrouwbaar te zijn.
Oplichters springen graag in op de actualiteit en ook in deze situatie zijn er criminelen die misbruik proberen te maken van goede intenties. Met name online, bijvoorbeeld op social media, moet je even opletten voordat je geld overmaakt. We leggen je uit waar je op moet letten.
Meer malafide domeinen gerelateerd aan Oekraïne
Na de Russische aanval schoten de domeinnamen gerelateerd aan Oekraïne als paddestoelen uit de grond, blijkt uit een analyse van beveiligingsbedrijf Infoblox. Het aantal domeinen blijkt namelijk te zijn verdubbeld. Deze nieuwe websites zijn natuurlijk niet allemaal malafide, maar Infoblox stelt een hoop frauduleuze initiatieven te hebben gevonden.
Zo zijn er malafide websites gevonden die doen alsof ze geld inzamelen, zogenaamd om slachtoffers te voorzien van bijvoorbeeld eerste levensbehoeften als voedsel en medische zorg. De websites bieden mensen de mogelijkheid om te betalen via cryptocurrency, al is de kans nihil dat dit geld daadwerkelijk bij de slachtoffers terecht komt. Ook zouden oplichters de situatie in Oekraïne misbruiken om malware te verspreiden, bijvoorbeeld door via mails te vissen naar betaalgegevens.
De websites en mails zijn overtuigend in elkaar gezet en blijken voor de gemiddelde consument moeilijk te onderscheiden van betrouwbare goede doelen. Infoblox geeft op zijn website een aantal voorbeelden van onbetrouwbare websites. Ook vind je hier een lijst van alle geanalyseerde websites, waar je zowel de malafide als bonafide domeinen kunt vinden. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Waar moet je opletten
'Geven blijft een kwestie van vertrouwen, maar het is goed om even wat onderzoek te doen voor je op sociale media ingaat op een geefverzoek', zegt Map van der Wilden van het CBF, de toezichthouder op goede doelen. 'Is het een bekende, dan weet je aan wie je geeft. Is het een onbekende, die zijn of haar eigen rekeningnummer gebruikt, dan is daar verder geen controle op.'
Het CBF keurt goede doelen, dus je weet dat je goed zit als je aan een CBF-Erkende organisatie doneert (deze organisaties dragen het logo van het CBF). 'Maar er zijn natuurlijk ook niet-erkende goede doelen of kerkgemeenschappen die al jarenlang contacten onderhouden met gemeenschappen in Oekraïne. Ook deze mensen hebben ervaring, en banden op lokaal niveau, zowel in Nederland als in Oekraïne.' Het is dus handig om voordat je doneert even (online) te zoeken wat je kunt vinden over desbetreffende organisatie.
Als je iemand aan de deur krijgt, is het goed om even om legitimatie of een vergunning te vragen. 'In de meeste Nederlandse gemeenten is een collectevergunning nodig en die wordt niet afgegeven aan particulieren.'
Hier kun je veilig doneren aan Oekraïne
Oplichting door valse goede doelen voor Oekraïne lijkt volgens Van der Wilden op dit moment geen grootschalige vormen aan te nemen, al is het natuurlijk wel goed om even op te letten als iemand je om geld vraagt. Wil jij wat schenken? Op de website van het CBF vind je een lijst van Erkende Goede Doelen die geld inzamelen voor Oekraïne.
Bron: cbf.nl, infoblox.com, opgelicht.avrotros.nl
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer actueel nieuws
Datalek nieuws en overzicht week 36-2020
Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.
Oplichting / Cybercrime overzicht week 36-2020
Wat is phishing »
Ransomware maandoverzicht Augustus 2020
Augustus was de tweede drukste maand van 2020 voor ransomware aanvallen, waarbij enkele bekende merken zoals Jack Daniels, Carnival Cruises en Canon de krantenkoppen haalden. Bij de 20 incidenten die we ontdekten, was de industrie de zwaarst getroffen sector, op de voet gevolgd door onderwijs.
"Deze ontwikkeling is bijzonder want er zijn de afgelopen jaren steeds meer risico’s bijgekomen"
Bijna negen op de tien Nederlanders maakt zich niet of nauwelijks zorgen om zijn digitale veiligheid. En dat terwijl cybercriminaliteit sinds het uitbreken van de coronacrisis alleen maar is toegenomen. Desondanks treffen mensen die thuiswerken amper maatregelen om hun digitale veiligheid te vergroten.
Politie:"Wat begon als een relatief klein onderzoek is nu een groot onderzoek geworden"
Wat begon als een relatief klein onderzoek is nu een groot onderzoek geworden met nieuwe aanhoudingen. Eind augustus en begin september zijn nog eens drie jongemannen uit Hengelo van 17, 19 en 20 jaar aangehouden voor deze zaak.
€ 2,6 miljoen als buit in de eerste zeven maanden van 2020 met WhatsApp fraude
In de eerste zeven maanden van 2020 zijn Nederlanders voor 2,6 miljoen euro opgelicht via WhatsApp. Het aantal slachtoffers en het schadebedrag liggen nu al hoger dan in heel 2019. Het gros van de slachtoffer van WhatsApp-fraude is 50-plus.
'Moderator' en 'Scam watcher' Darkwebmarket 'Alphay' 11 jaar achter de tralies
Onlangs werd bekend dat één van de grootste darkweb marktplaatsen plotseling offline was gegaan.
Cyberaanval op het Noorse parlement
Het Noorse parlement Stortinget was het slachtoffer van een ‘omvangrijke’ cyberaanval. Uit onderzoek blijkt dat de e-mailaccounts van diverse parlementariërs en medewerkers zijn gehackt. Daarbij is data buitgemaakt. Het is niet bekend wie er achter de aanval zit.
"Vertrouwde" phishingmail aanvallen van derden is de trend
Een van de meest voorkomende zorgen van IT-beveiligers en CISO's (Chief Information Security Officer) is de toename van phishingaanvallen afkomstig van gehackte vertrouwde partners en contractpartners.
MacOS malware niet opgemerkt door automatische controle systeem Apple
Het is niet zo lang geleden dat Apple op hun website zei:
Delta is lang niet de enige provider die last heeft van DDoS-aanvallen
Gisteravond was het voor de tweede keer in een week tijd raak, weer was Delta het slachtoffer van een grote DDoS-aanval. Daardoor zaten veel Zeeuwen zonder internet of interactieve televisie. Op Storingen.nl was de omvang van de storing gisteravond goed te zien.
Gezocht, slachtoffer Sextortion
Voor een reportage is de gemeente Breda op zoek naar een slachtoffer van 'sextortion' (ofwel: afpersing met naaktbeelden) die anoniem zijn/haar verhaal wil delen.Het doel van de reportage is om mensen inzicht te bieden en te waarschuwen voor de gevaren van sexting en cybercriminaliteit.Ben jij of ken jij iemand die haar aan mee wil werken? Vul dan het onderstaande formulier in en de Gemeente Breda zal met u contact opnemen.Ps: anonimiteit wordt gewaarborgd.