De oorlog in Oekraïne houdt de wereld al even in zijn greep. Er zijn een hoop hulpacties opgezet om de slachtoffers te hulp te schieten, al blijkt niet elk initiatief even betrouwbaar te zijn.
Oplichters springen graag in op de actualiteit en ook in deze situatie zijn er criminelen die misbruik proberen te maken van goede intenties. Met name online, bijvoorbeeld op social media, moet je even opletten voordat je geld overmaakt. We leggen je uit waar je op moet letten.
Meer malafide domeinen gerelateerd aan Oekraïne
Na de Russische aanval schoten de domeinnamen gerelateerd aan Oekraïne als paddestoelen uit de grond, blijkt uit een analyse van beveiligingsbedrijf Infoblox. Het aantal domeinen blijkt namelijk te zijn verdubbeld. Deze nieuwe websites zijn natuurlijk niet allemaal malafide, maar Infoblox stelt een hoop frauduleuze initiatieven te hebben gevonden.
Zo zijn er malafide websites gevonden die doen alsof ze geld inzamelen, zogenaamd om slachtoffers te voorzien van bijvoorbeeld eerste levensbehoeften als voedsel en medische zorg. De websites bieden mensen de mogelijkheid om te betalen via cryptocurrency, al is de kans nihil dat dit geld daadwerkelijk bij de slachtoffers terecht komt. Ook zouden oplichters de situatie in Oekraïne misbruiken om malware te verspreiden, bijvoorbeeld door via mails te vissen naar betaalgegevens.
De websites en mails zijn overtuigend in elkaar gezet en blijken voor de gemiddelde consument moeilijk te onderscheiden van betrouwbare goede doelen. Infoblox geeft op zijn website een aantal voorbeelden van onbetrouwbare websites. Ook vind je hier een lijst van alle geanalyseerde websites, waar je zowel de malafide als bonafide domeinen kunt vinden. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Waar moet je opletten
'Geven blijft een kwestie van vertrouwen, maar het is goed om even wat onderzoek te doen voor je op sociale media ingaat op een geefverzoek', zegt Map van der Wilden van het CBF, de toezichthouder op goede doelen. 'Is het een bekende, dan weet je aan wie je geeft. Is het een onbekende, die zijn of haar eigen rekeningnummer gebruikt, dan is daar verder geen controle op.'
Het CBF keurt goede doelen, dus je weet dat je goed zit als je aan een CBF-Erkende organisatie doneert (deze organisaties dragen het logo van het CBF). 'Maar er zijn natuurlijk ook niet-erkende goede doelen of kerkgemeenschappen die al jarenlang contacten onderhouden met gemeenschappen in Oekraïne. Ook deze mensen hebben ervaring, en banden op lokaal niveau, zowel in Nederland als in Oekraïne.' Het is dus handig om voordat je doneert even (online) te zoeken wat je kunt vinden over desbetreffende organisatie.
Als je iemand aan de deur krijgt, is het goed om even om legitimatie of een vergunning te vragen. 'In de meeste Nederlandse gemeenten is een collectevergunning nodig en die wordt niet afgegeven aan particulieren.'
Hier kun je veilig doneren aan Oekraïne
Oplichting door valse goede doelen voor Oekraïne lijkt volgens Van der Wilden op dit moment geen grootschalige vormen aan te nemen, al is het natuurlijk wel goed om even op te letten als iemand je om geld vraagt. Wil jij wat schenken? Op de website van het CBF vind je een lijst van Erkende Goede Doelen die geld inzamelen voor Oekraïne.
Bron: cbf.nl, infoblox.com, opgelicht.avrotros.nl
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer actueel nieuws
Datalek nieuws en overzicht week 43-2020
Een datalek kan ernstige gevolgen hebben, soms worden levens totaal verwoest door dat er identiteit fraude mee gepleegd wordt.
Fraudehelpdesk en Opgelicht?! meldingen week 43-2020
Het melden van digitale oplichting pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?! of Fraudehelpdesk dan weten want Samen bestrijden we cybercrime. Liever anoniem? Klik dan hier.
"Medeplichtig aan meer dan 249.000 strafbare feiten"
Tienduizenden misdrijven zouden via de server in een cyberbunker in Traben-Trarbach zijn gefaciliteerd. Nu staan de operators terecht. De belangstelling is groot: het is een van de grootste rechtszaken tegen cybercrime in Duitsland.
Cybercrime dreigingslandschap is afgelopen jaar flink veranderd
Het agentschap voor cybersecurity in de Europese Unie, zegt dat het dreigingslandschap het afgelopen jaar flink is veranderd. Net als vorig jaar vormt malware nog altijd de grootste uitdaging voor cybersecurityexperts, maar door het coronavirus zitten ze aan hun limiet wat ze kunnen doen tegen hackers en cybercriminelen. Het agentschap pleit voor meer samenwerking tussen beleidsmakers en beveiligingsdeskundigen om een meer ‘volwassen’ cybersecuritybeleid te formuleren.
Hoe verandert cybersecurity in 2021?
Cybersecurity is volwassen geworden. Met deze conclusie begint een nieuw rapport van 'PwC Digital Trust Insights 2021'.
Nieuwe evolutie ontdekt op het beruchte 'DeepNude'
Onderzoekers van 'Sensity' hebben een nieuw deepfake-ecosysteem ontdekt op het berichtenplatform Telegram.
“Ik verwacht dat we binnenkort ook aanvallen zullen zien via QR-codes"
QR-codes winnen aan populariteit in Nederland, maar gebruikers zijn nog onvoldoende op de hoogte van de veiligheidsrisico’s.
Moeten ook MKB IT-dienstverleners er nu echt aan gaan geloven?
Pas recent werd duidelijk dat een rechter in 2018 een vonnis heeft gewezen waarin een IT-dienstverlener de kosten grotendeels moest vergoeden die het gevolg waren van schade door een ransomware infectie. In de dagen nadat het vonnis bekend werd ontstonden verschillende discussies op LinkedIn en sites als Security.nl. De meningen liepen sterk uiteen: voor sommigen was het een onbegrijpelijke uitspraak, anderen verzuchtten dat er nu eindelijk eens opgetreden werd.
Zes cybercriminelen aangeklaagd die onder meer de haven in Rotterdam verlamde
De Verenigde Staten hebben zes cybercriminelen van de Russische hackersgroep Sandworm aangeklaagd, die met NotPetya-ransomware onder meer een haven in Rotterdam platlegde.
'Malware 'GravityRAT' spyware nu ook te gebruiken voor aanval op Android en MacOS'
De beruchte malware 'GravityRAT' spyware wordt op sluwe wijze multiplatform, naast Windows-besturingssystemen, richt de tool zich nu ook op Android en MacOS.
Ransomware weekoverzicht week 42 - 2020
Ransomware aanvallen blijven zich richten op overheidsinstanties en onderneming, terwijl slachtoffers losgeld betalen en zo het verdienmodel van cybercriminelen in stand houden.
Cybercrime nieuwsbrief 128 (week 42-2020)
"Afgelopen week zagen we weer een aantal interessante ontwikkelingen. Het pentagon voerde een aanval uit op het Trickbotnet en we werden gewaarschuwd door het MIVD over het afluisteren via je smartphone en tablet. Vervolgens ontdekte een security bedrijf een lek in een webshop platform, waardoor meer dan 7200 klantengegevens in te zien waren. Lissa vertelde haar verhaal over haar ervaringen met wraakporno, er verscheen een rapport over veilig online 2020, minster Grapperhaus reageerde op kamer vragen over de digitale veiligheid van Nederlandse bedrijven, de QQAAZ bende werd opgerold en we zagen hoe ransomware steeds verder aan terrein aan het winnen is. Dit alles en meer lees je in nieuwsbrief 128 die gisteren is verschenen."