De oorlog in Oekraïne houdt de wereld al even in zijn greep. Er zijn een hoop hulpacties opgezet om de slachtoffers te hulp te schieten, al blijkt niet elk initiatief even betrouwbaar te zijn.
Oplichters springen graag in op de actualiteit en ook in deze situatie zijn er criminelen die misbruik proberen te maken van goede intenties. Met name online, bijvoorbeeld op social media, moet je even opletten voordat je geld overmaakt. We leggen je uit waar je op moet letten.
Meer malafide domeinen gerelateerd aan Oekraïne
Na de Russische aanval schoten de domeinnamen gerelateerd aan Oekraïne als paddestoelen uit de grond, blijkt uit een analyse van beveiligingsbedrijf Infoblox. Het aantal domeinen blijkt namelijk te zijn verdubbeld. Deze nieuwe websites zijn natuurlijk niet allemaal malafide, maar Infoblox stelt een hoop frauduleuze initiatieven te hebben gevonden.
Zo zijn er malafide websites gevonden die doen alsof ze geld inzamelen, zogenaamd om slachtoffers te voorzien van bijvoorbeeld eerste levensbehoeften als voedsel en medische zorg. De websites bieden mensen de mogelijkheid om te betalen via cryptocurrency, al is de kans nihil dat dit geld daadwerkelijk bij de slachtoffers terecht komt. Ook zouden oplichters de situatie in Oekraïne misbruiken om malware te verspreiden, bijvoorbeeld door via mails te vissen naar betaalgegevens.
De websites en mails zijn overtuigend in elkaar gezet en blijken voor de gemiddelde consument moeilijk te onderscheiden van betrouwbare goede doelen. Infoblox geeft op zijn website een aantal voorbeelden van onbetrouwbare websites. Ook vind je hier een lijst van alle geanalyseerde websites, waar je zowel de malafide als bonafide domeinen kunt vinden. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Waar moet je opletten
'Geven blijft een kwestie van vertrouwen, maar het is goed om even wat onderzoek te doen voor je op sociale media ingaat op een geefverzoek', zegt Map van der Wilden van het CBF, de toezichthouder op goede doelen. 'Is het een bekende, dan weet je aan wie je geeft. Is het een onbekende, die zijn of haar eigen rekeningnummer gebruikt, dan is daar verder geen controle op.'
Het CBF keurt goede doelen, dus je weet dat je goed zit als je aan een CBF-Erkende organisatie doneert (deze organisaties dragen het logo van het CBF). 'Maar er zijn natuurlijk ook niet-erkende goede doelen of kerkgemeenschappen die al jarenlang contacten onderhouden met gemeenschappen in Oekraïne. Ook deze mensen hebben ervaring, en banden op lokaal niveau, zowel in Nederland als in Oekraïne.' Het is dus handig om voordat je doneert even (online) te zoeken wat je kunt vinden over desbetreffende organisatie.
Als je iemand aan de deur krijgt, is het goed om even om legitimatie of een vergunning te vragen. 'In de meeste Nederlandse gemeenten is een collectevergunning nodig en die wordt niet afgegeven aan particulieren.'
Hier kun je veilig doneren aan Oekraïne
Oplichting door valse goede doelen voor Oekraïne lijkt volgens Van der Wilden op dit moment geen grootschalige vormen aan te nemen, al is het natuurlijk wel goed om even op te letten als iemand je om geld vraagt. Wil jij wat schenken? Op de website van het CBF vind je een lijst van Erkende Goede Doelen die geld inzamelen voor Oekraïne.
Bron: cbf.nl, infoblox.com, opgelicht.avrotros.nl
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer actueel nieuws
Is er $5K betaald voor de dataset van 700 miljoen Linkedin gebruikers?
Opnieuw heeft er zich een datalek voorgedaan bij LinkedIn. Ditmaal worden persoons- en contactgegevens van 700 miljoen LinkedIn-gebruikers verkocht op het darkweb. LinkedIn zegt de kwestie te onderzoeken, maar benadrukt dat de data is vergaard via scraping.
Cyber Security Beeld Nederland 2021: "De schade van ransomware is groot"
In het zojuist verschenen Cyber Security Beeld Nederland (CSBN) is dit jaar een apart hoofdstuk gewijd aan ransomware en het complexe ondergrondse criminele ecosysteem daaromheen.
Phishing meest voorkomende start cyberincident bij middelgrote en kleine bedrijven
Een cyberaanval op middelgrote en kleine bedrijven (MKB) heeft ernstige gevolgen voor de bedrijfsvoering. De helft van de ondernemers vreest dat zo’n aanval het einde van zijn bedrijf betekent. De grootste bedreiging voor het MKB is echter geen cyberaanval, maar phishing.
Overzicht cyberaanvallen week 25-2021
Luik (B) meldt grootschalige en gerichte aanval op gemeentesystemen, ransomware-aanval kostte Ierse gezondheidszorg al 100 miljoen euro en ChaChi RAT-trojan richt zich met ransomware op onderwijs. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.
Cybercrime nieuwsbrief 164 week 25-2021
Versoepeling coronamaatregelen zijn kansen voor cybercriminelen, cybercriminelen verhandelen de toegang tot organisaties en de politie en de wethouder van Breda hebben je hulp nodig. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 164.
Datalek nieuws en overzicht week 25-2021
Een datalek kan ernstige gevolgen hebben, soms worden levens totaal verwoest door dat er identiteit fraude mee gepleegd wordt.
Phishing, nepshop en fraude meldingen week 25-2021
Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Ben je slachtoffer geworden van oplichting doe dan 'altijd' aangifte bij de politie.
Deepweb zo’n 500 keer groter dan het gewone internet
Het wereldwijde web is op te delen in verscheidene lagen, te weten het surfaceweb, deepweb en darkweb. Omdat er vaak verwarring bestaat over wat deze lagen precies inhouden, leggen we dat op deze pagina voor eens en altijd goed uit. Wat vind je precies op het darkweb, deepweb en surfaceweb, en hoe kom je erop?
We hebben meer slagkracht nodig, samenleving steeds ingewikkelder
Het nieuwe kabinet moet structureel, dus jaarlijks, 1,3 miljard euro steken in de politie, het Openbaar Ministerie, de rechters, de reclassering en Slachtofferhulp. “We hebben meer slagkracht nodig”, zegt voorzitter van het College van procureurs-generaal van het OM Gerrit van der Burg in Goedemorgen Nederland op NPO 1.
Het aantal jeugdige daders van cybercrime dat in het strafrecht terecht komt neemt toe
Er is een toename van het aantal Nederlandse jongeren dat wegens een cyberdelict wordt veroordeeld, zo blijkt uit onderzoek van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC), het kennisinstituut voor het ministerie van Justitie en Veiligheid. Onder cyberdelicten worden verschillende zaken verstaan, zoals het inbreken op online accounts, phishing, verspreiden van malware, oplichting en cyberpesten.
‘Cybercriminelen verhandelen de toegang tot organisaties’
Dacht je dat je gegarandeerd veilig werkt met een VPN- of Citrix-verbinding? Op het dark web wordt de toegang tot dit soort verbindingen op grote schaal verkocht. Hoe gaan criminelen te werk? We krijgen een inkijkje in deze wereld.
De gezamenlijke Europese cybereenheid is een bouwsteen om onszelf te beschermen
De Europese Commissie heeft gisteren de oprichting van een gezamenlijke Europese cybereenheid aangekondigd voor de aanpak van grote cyberincidenten. De op te richten Joint Cyber Unit moet cybersecurity communities bij elkaar brengen en samenwerking bevorderen. "Alle relevante partijen in de EU moeten voorbereid zijn om collectief te reageren en relevante informatie op een 'need to share' in plaats van een 'need to know' basis te delen", aldus de EC.