De Utrechtse burgemeester Sharon Dijksma besloot afgelopen vrijdag een 17-jarige jongen die ervan wordt verdacht dat hij op sociale media opriep tot rellen (digitaal opruiing) in Utrecht een online gebiedsverbod op te leggen, maar is dit juridisch wel houdbaar en wenselijk?
Offline gebiedsverbod
Het offline gebiedsverbod kennen we: dat betekent dat je van de overheid niet op een bepaalde locatie mag zijn. Doe je dit toch, dan hangen er geldboetes en andere straffen boven het hoofd. Hetzelfde geldt voor een online gebiedsverbod, al heeft dat niet zozeer te maken met een fysieke locatie, maar met de hele online omgeving.
Het onderstaande is een prachtig voorbeeld voor de rechtspraak om dit in de toekomst vaker toe te passen. zo beschermen we de samenleving en onze collega's! #innovatieve #rechtspraak #online
— Geert-Jan Staal (@StaalGJ) November 27, 2021
https://t.co/zU9cXeV7sr
Online gebiedsverbod
Een zeventienjarige die via WhatsApp berichten verspreidde waarin hij mensen opriep om rellen te starten in Utrecht, heeft zo’n online gebiedsverbod gekregen. Hij mag niet alleen in WhatsApp geen opruiende berichten meer sturen, hij mag het ook niet op de rest van het internet. Doet hij dat toch wel? Dan kost dat hem 2.500 euro. De gemeente Utrecht wil de bron van de wanorde graag gericht aanpakken en denkt dat dat zo lukt.
Het online gebiedsverbod is vrij nieuw en kan worden opgelegd door burgemeesters. Zij zijn namelijk verantwoordelijk voor het voorkomen van openbare-ordeverstoringen. In eerste instantie kozen burgemeesters er vaak voor om van tevoren bij de organisator aan te geven dat het niet oké was wat iemand van plan was en dreigde de gemeente met straffen. Dit bleek een succesvolle interventie, maar zeker in het licht van coronamaatregelen en de felle oproer die hieruit voorkomt, kiezen gemeenten er nu dus ook voor om een online gebiedsverbod op te leggen.
Het betekent in het geval van de Utrecht-rellen dat de jongeman nog wel WhatsApp mag gebruiken en de rest van het internet en apps, maar zodra hij dit inzet om mensen te beïnvloeden om te gaan rellen, krijgt hij die boete van 2.500 euro. Een logische keuze, zo’n algeheel online gebiedsverbod: kies je er immers voor om hem WhatsApp te verbieden, dan zou hij op Telegram verder kunnen gaan met zijn door de gemeente ongewenste gedrag.
Eerste keer
Het is de eerste keer dat burgemeester Dijksma een dergelijk online gebiedsverbod oplegt. "We zien steeds vaker online oproepen die leiden tot wanordelijkheden en rellen. Met deze gerichte interventie pakken we dit gedrag bij de bron aan", zo stelt ze.
Maar volgens advocaat Boumanjal is de maatregel 'creatief' maar juridisch niet houdbaar. "Burgemeester Dijksma gaat over de openbare orde binnen haar eigen stad", laat hij tegenover het AD weten. "Maar zo’n online verbod gaat heel ver en haar jurisdictie te buiten, als je het mij vraagt. Zeker als meetelt dat je verworven grondrechten en vrijheden aan banden gaat leggen, terwijl er nog geen rechterlijke uitspraak is en de uitlatingen via het reguliere strafrecht zijn aan te pakken."
Ook heeft de advocaat vragen over hoe de gemeente het online gebiedsverbod handhaaft. "Wordt zijn ip-adres in de gaten gehouden, of wordt er gekeken op welke websites deze jongen komt? Welke platformen hij gebruikt? Dat lijkt me al snel in strijd met de privacyregels die er zijn." De gemeente laat daarop weten dat het gedrag van de jongen binnen de kaders van de wet in de gaten wordt gehouden.
Schadeclaim tot gevolg
Het kan ook veel verder gaan, zo ondervonden de makers van de game Roblox. Hierin zat YouTuber Ruben Sim juist online enorm te rellen. Denk aan racistische uitspraken, online pesterij, foto’s van Hitler en seksuele intimidatie, allemaal binnen een gameplatform waarop veel kinderen actief zijn. Het evenement Roblox Developers Conference moest zelfs stilgelegd worden door de vele dreigementen die de man online stuurde.
Love the particle effects, but the powerful, soothing tone is what really brings this together. https://t.co/qi6lLxEYh4
— Roblox (@Roblox) November 24, 2021
De politie moest eraan te pas komen en uiteindelijk heeft het grote invloed gehad op het gevoel van veiligheid van de mensen die bijdroegen aan de conferentie. Roblox klaagt Ruben Sim nu aan voor een bedrag van 1,6 miljoen dollar, omdat deze man het het leven van veel Roblox-spelers en -makers zo zuur maakt. Er is nog geen uitspraak gedaan, maar het wil wel zeggen dat online uitspraken niet minder zwaar worden aangerekend als de dingen die je offline zegt.
Online voelt anders
Hoewel voor veel mensen de online wereld soms als een ander gebied voelt, is het toch echt deel van het echte leven en wordt wangedrag dus ook echt berecht. Aan de andere kant is juist dat online leven zo groot dat zo’n online gebiedsverbod moeilijk te controleren is. Op dit moment is het nog een in ontwikkeling zijnde manier voor de overheid om relschoppers in te perken, dus het kan er over een jaar zomaar anders uitzien. Hoe, dat zal waarschijnlijk samenhangen met hoe meetbaar iemands online gedrag nu werkelijk is.
Poll
Online gebiedsverbod moet vaker ingezet worden door burgemeesters
Bron: anoniem, twitter.com, ad.nl, security.nl, dutchcowboys.nl
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer nieuws
Hij kocht 3,7 miljoen inloggegevens op het darkweb
Een 27-jarige man uit Arnhem moet maar liefst 27 maanden de cel in voor grootschalige hacking. Hij brak in op bijna 14.000 online accounts om luxe producten te bestellen op naam van een ander. Naast een gevangenisstraf moet de dader ook een geldboete van 10.000 euro betalen.
Ransomware drijven de kosten van cyberverzekeringen omhoog
Bedrijven zijn zo vaak doelwit van cybercriminelen, dat het voor verzekeraars minder interessant of rendabel wordt om zogenoemde cyberpolissen te verkopen. Dat blijkt uit een rondgang van RTL Z.
"Door illegaal te knoeien heeft de verdachte de veiligheid en gezondheid van de gemeenschap in gevaar gebracht"
Het Amerikaanse ministerie van Justitie verdenkt een 22-jarige man uit Kansas voor het saboteren van een publieke drinkwatervoorziening. Door het computernetwerk van het drinkwaterbedrijf binnen te dringen, bracht hij de veiligheid en gezondheid van de gemeenschap in gevaar. Als hij schuldig wordt bevonden, kan hij tot twintig jaar gevangenisstraf krijgen.
Is een volgende systeemcrisis een ‘cybercrisis’?
Wereldwijd zien CEO’s cyberdreigingen als het grootste gevaar voor de stabiliteit en het succes van hun organisaties.
Er moet nu iets gebeuren om burgers beter te beschermen tegen privacy schandalen
Aleid Wolfsen, bestuursvoorzitter van de Autoriteit Persoonsgegevens, omschrijft de pakkans van bedrijven die de Europese privacyregels aan de laars lappen door de toezichthouder als ‘onder de maat’. De handhaving valt of staat met goede onderzoeken en af en toe ‘een stevige douw’ (een boete). Daar gaat een sterke preventieve werking van uit. “Als je weet dat de autodiefstal niet meer wordt aangepakt door de politie, dan weet je wat er gaat gebeuren. Dat is bij ons ook het geval.”
Tekenen van ‘SilverFish’ zijn gezien bij tiental Nederlandse zorgorganisaties
Ze zijn bijna onzichtbaar en lastig om vanaf te komen. De hackersgroepering 'SilverFish' is net als het insect een plaag aan het worden. Talrijke organisaties over de hele wereld zijn geraakt door deze geavanceerde Advanced Persistent Threat (APT). Tekenen van SilverFish zijn gezien bij zeker een tiental Nederlandse zorgorganisaties. Onderzoek moet uitwijzen wat de gevolgen daarvan zijn. In deze blogpost geven we alvast antwoord op de meest gestelde vragen over SilverFish.
Hackers plaatsten achterdeur in 'Hypertext Preprocessor' (PHP)
Hackers zijn erin geslaagd om een backdoor te plaatsen in de officiële Git-repository van programmeertaal PHP. Ze voerden twee commando’s in die zich voordeden als kleine aanpassingen. In werkelijkheid konden ze door deze wijzigingen een 'remote code execution' uitvoeren. Daarmee is het mogelijk om websites die op PHP draaien aan te vallen. Het lek werd op tijd ontdekt en gedicht, zodat er geen websites die op PHP-draaien de dupe zijn van de backdoor.
Ransomware weekoverzicht 12-2021
Shell getroffen door datadiefstal na inbraak op Accellion FTA-server, vermoedelijk door de Clop-ransomware bende, Evil Corp schakelt over op Hades ransomware om sancties te omzeilen en FBI waarschuwt voor ransomware die volledige harde schijf versleutelt. Hier het overzicht van de nieuwste ransomware vormen en het nieuws van dag tot dag.
Cybercrime nieuwsbrief 151 (week 12-2021)
Acer heeft tijd gekregen tot zondag om de 50 miljoen dollar te betalen anders wordt het bedrag verdubbeld, ze hoeven niet langer de straat op, met deze gegevens weten ze precies wie welke auto rijdt en de strijd tegen online stalking. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 151.
Datalek nieuws en overzicht week 12-2021
Een datalek kan ernstige gevolgen hebben, soms worden levens totaal verwoest door dat er identiteit fraude mee gepleegd wordt.
Digitale fraude, oplichting meldingen week 12-2021
Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Ben je slachtoffer geworden van oplichting doe dan 'altijd' aangifte bij de politie.
“De Pablo Escobar van de Silk Road”
De Nederlander verdiende 380.000 bitcoins met mdma verkopen op het darkweb toen hij 22 was. "Ik heb alles van Spuiten en Slikken geleerd."