Stelling: Een online gebiedsverbod moet vaker ingezet worden door burgemeesters?!

Gepubliceerd op 1 december 2021 om 07:00

De Utrechtse burgemeester Sharon Dijksma besloot afgelopen vrijdag een 17-jarige jongen die ervan wordt verdacht dat hij op sociale media opriep tot rellen (digitaal opruiing) in Utrecht een online gebiedsverbod op te leggen, maar is dit juridisch wel houdbaar en wenselijk?

Offline gebiedsverbod

Het offline gebiedsverbod kennen we: dat betekent dat je van de overheid niet op een bepaalde locatie mag zijn. Doe je dit toch, dan hangen er geldboetes en andere straffen boven het hoofd. Hetzelfde geldt voor een online gebiedsverbod, al heeft dat niet zozeer te maken met een fysieke locatie, maar met de hele online omgeving.

Online gebiedsverbod

Een zeventienjarige die via WhatsApp berichten verspreidde waarin hij mensen opriep om rellen te starten in Utrecht, heeft zo’n online gebiedsverbod gekregen. Hij mag niet alleen in WhatsApp geen opruiende berichten meer sturen, hij mag het ook niet op de rest van het internet. Doet hij dat toch wel? Dan kost dat hem 2.500 euro. De gemeente Utrecht wil de bron van de wanorde graag gericht aanpakken en denkt dat dat zo lukt.

Het online gebiedsverbod is vrij nieuw en kan worden opgelegd door burgemeesters. Zij zijn namelijk verantwoordelijk voor het voorkomen van openbare-ordeverstoringen. In eerste instantie kozen burgemeesters er vaak voor om van tevoren bij de organisator aan te geven dat het niet oké was wat iemand van plan was en dreigde de gemeente met straffen. Dit bleek een succesvolle interventie, maar zeker in het licht van coronamaatregelen en de felle oproer die hieruit voorkomt, kiezen gemeenten er nu dus ook voor om een online gebiedsverbod op te leggen.

Het betekent in het geval van de Utrecht-rellen dat de jongeman nog wel WhatsApp mag gebruiken en de rest van het internet en apps, maar zodra hij dit inzet om mensen te beïnvloeden om te gaan rellen, krijgt hij die boete van 2.500 euro. Een logische keuze, zo’n algeheel online gebiedsverbod: kies je er immers voor om hem WhatsApp te verbieden, dan zou hij op Telegram verder kunnen gaan met zijn door de gemeente ongewenste gedrag.

Eerste keer

Het is de eerste keer dat burgemeester Dijksma een dergelijk online gebiedsverbod oplegt. "We zien steeds vaker online oproepen die leiden tot wanordelijkheden en rellen. Met deze gerichte interventie pakken we dit gedrag bij de bron aan", zo stelt ze.

Maar volgens advocaat Boumanjal is de maatregel 'creatief' maar juridisch niet houdbaar. "Burgemeester Dijksma gaat over de openbare orde binnen haar eigen stad", laat hij tegenover het AD weten. "Maar zo’n online verbod gaat heel ver en haar jurisdictie te buiten, als je het mij vraagt. Zeker als meetelt dat je verworven grondrechten en vrijheden aan banden gaat leggen, terwijl er nog geen rechterlijke uitspraak is en de uitlatingen via het reguliere strafrecht zijn aan te pakken."

Ook heeft de advocaat vragen over hoe de gemeente het online gebiedsverbod handhaaft. "Wordt zijn ip-adres in de gaten gehouden, of wordt er gekeken op welke websites deze jongen komt? Welke platformen hij gebruikt? Dat lijkt me al snel in strijd met de privacyregels die er zijn." De gemeente laat daarop weten dat het gedrag van de jongen binnen de kaders van de wet in de gaten wordt gehouden.

Schadeclaim tot gevolg

Het kan ook veel verder gaan, zo ondervonden de makers van de game Roblox. Hierin zat YouTuber Ruben Sim juist online enorm te rellen. Denk aan racistische uitspraken, online pesterij, foto’s van Hitler en seksuele intimidatie, allemaal binnen een gameplatform waarop veel kinderen actief zijn. Het evenement Roblox Developers Conference moest zelfs stilgelegd worden door de vele dreigementen die de man online stuurde.

De politie moest eraan te pas komen en uiteindelijk heeft het grote invloed gehad op het gevoel van veiligheid van de mensen die bijdroegen aan de conferentie. Roblox klaagt Ruben Sim nu aan voor een bedrag van 1,6 miljoen dollar, omdat deze man het het leven van veel Roblox-spelers en -makers zo zuur maakt. Er is nog geen uitspraak gedaan, maar het wil wel zeggen dat online uitspraken niet minder zwaar worden aangerekend als de dingen die je offline zegt.

Online voelt anders

Hoewel voor veel mensen de online wereld soms als een ander gebied voelt, is het toch echt deel van het echte leven en wordt wangedrag dus ook echt berecht. Aan de andere kant is juist dat online leven zo groot dat zo’n online gebiedsverbod moeilijk te controleren is. Op dit moment is het nog een in ontwikkeling zijnde manier voor de overheid om relschoppers in te perken, dus het kan er over een jaar zomaar anders uitzien. Hoe, dat zal waarschijnlijk samenhangen met hoe meetbaar iemands online gedrag nu werkelijk is.

Poll

Online gebiedsverbod moet vaker ingezet worden door burgemeesters

Bekijk resultaten

Bron: anoniem, twitter.com, ad.nl, security.nl, dutchcowboys.nl

Wat is digitale opruiing 》

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.

Meer nieuws

Digitale fraude, oplichting meldingen week 16-2021

Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Ben je slachtoffer geworden van oplichting doe dan 'altijd' aangifte bij de politie.

Lees meer »

Beruchte gebeurtenissen op het darkweb

Het darkweb wordt vaak als een duistere plaats gezien, waar volop illegale en gruwelijke activiteiten plaatsvinden. Maar dit is echter niet het enige dat je op het darkweb tegenkomt. Het Tor netwerk van websites bevat namelijk ook platforms waar klokkenluiders ondersteund worden, open discussieforums en zelfs een aantal grappige websites.

Lees meer »

“De effectiviteitswinst die het nieuwe inlichtingenmiddel moest opleveren, is nog niet verzilverd”

Bij de voorbereiding en uitvoering van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017 (Wiv 2017), was er te weinig oog voor de uitvoering van de wet door de Algemene en Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD en MIVD). De extra waarborgen om de privacy van burgers te beschermen hebben de werkwijze en aanvraagprocedures complexer gemaakt. Dat gaat ten koste van hun primaire taak: onderzoek doen in het belang van de nationale veiligheid. Tevens staan hierdoor de operationele slagkracht en toekomstbestendigheid van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten onder druk.

Lees meer »

Criminelen zijn creatief: Verificatieverzoek via Marktplaats

Er is een nieuwe variant opgedoken van de oplichtingstruc waarbij je via WhatsApp een Marktplaats-verificatieverzoek moet voltooien. De layout van de nagemaakte 'Marktplaats'-website is anders dan gebruikelijk, maar wel levensecht wat betreft zaken als huisstijl. Dit keer hopen oplichters klanten van maar liefst elf banken ertoe te verleiden om inloggegevens voor internetbankieren af te staan, met alle schadelijke gevolgen van dien. Zo herken je deze site.

Lees meer »

Cyberaanval raakt 96 notariskantoren in Nederland

Zesennegentig notariskantoren zijn de dupe geworden van een cyberaanval. Op vrijdagochtend 16 april is ICT-leverancier Managed IT uit Nieuwegein gehackt door een onbekende aanvaller. Uit voorzorg hebben het bedrijf en een aantal notariële softwareleveranciers hun servers en databases afgesloten.

Lees meer »

Zeer kritieke en actief aangevallen zerodaylek in VPN software Pulse Secure

Pulse Secure waarschuwt voor een zeer kritiek en actief aangevallen zerodaylek in de vpn-software van het bedrijf waardoor aanvallers op afstand kwetsbare vpn-servers kunnen overnemen. Een beveiligingsupdate is nog niet voorhanden en volgens Pulse Secure vormt het beveiligingslek een zeer groot risico voor organisaties. De kwetsbaarheid, aangeduid als CVE-2021-22893, scoort op een schaal van 1 tot en met 10 wat betreft de impact een maximale score van 10.

Lees meer »

Zombies (botnets) rukken op in Nederland

Spamhaus meldt een sterke stijging van het aantal botnetservers in Nederland. In vergelijking met een jaar eerder steeg het aantal botnetservers in ons land met 27 procent. Daarmee schiet ons land Rusland voorbij, dat jarenlang de Europese lijst aanvoerde.

Lees meer »

Ransomware weekoverzicht 15-2021

De stad Floreffe (B) slachtoffer van een cyberaanval, kamervragen over aanmerken van voedselvoorziening als vitale infrastructuur en wie is de koning van ransomware aanvallen? Hier het overzicht van de nieuwste ransomware vormen en het nieuws van dag tot dag.

Lees meer »

Cybercrime nieuwsbrief 154 (week 15-2021)

Door een ransomware aanval konden zo’n 250 vrachtwagens geen kant meer op, cybercrime ondermijnt de Europese economie en samenleving op ongekende wijze en je kunt maar beter gehackt worden door de politie dan door cybercriminelen. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 154. 

Lees meer »