Online opgelicht? Tóch je geld terug!

Gepubliceerd op 2 april 2022 om 10:58

Een proef waarbij zoveel mogelijk wordt gedaan voor slachtoffers van online oplichting, is volgens de deelnemers zinvol. Tijdens de proef is geprobeerd om de slachtoffers in elk geval hun geld terug te laten krijgen. Dit lukte in meer dan een kwart van de gevallen geheel. In nog eens een kwart van de gevallen kregen de slachtoffers hun schade gedeeltelijk vergoed.

Dit blijkt uit een evaluatierapport van CapGemini van de proef, waarin het Landelijk Meldpunt Internetoplichting (LMIO) van de politie, het Openbaar Ministerie (OM), de Landelijke Associatie van Gerechtsdeurwaarders (LAVG), en de Service Organisatie Directe Aansprakelijkstelling (SODA) samenwerkten.

Online oplichting

Aan de pilot deden 211 slachtoffers van online oplichting mee. Hierbij ging het om fraudezaken waarbij iemand iets online had besteld en vervolgens geen product ontving. De fraudegevallen werden direct na aangifte met instemming van de slachtoffers behandeld door de LAVG of SODA. Die organisaties stelden vervolgens de verdachten namens het slachtoffer aansprakelijk. Zo konden slachtoffers via een civiele procedure hun geld terugkrijgen. Op deze manier wilde de politie zorgen voor een betekenisvolle afhandeling voor slachtoffers en tegelijkertijd (mogelijke) daders ontmoedigen.

Fraudeurs

Een grote meerderheid van de online fraudeurs (87%) heeft via de pilot financiële of juridische consequenties ervaren. Zij hebben het geld terug betaald, troffen een betalingsregeling of kregen te maken met een gerechtelijke procedure of vonnis. Volgens het rapport van CapGemini loopt de pilot – die werd gehouden in 2021 - nog te kort om te zeggen of de proef potentiële daders ervan weerhoudt om online fraude te plegen.

Strafrechtketen minder belast

Wel heeft een aantal daders aangegeven dat ze blij zijn dat ze door het slachtoffer geld terug te betalen, in eerste instantie niet met het strafrecht te maken krijgen. Evengoed bestaat de kans dat daders nog vervolgd kunnen worden. Bijkomend voordeel is dat deze nieuwe werkwijze ervoor zorgt dat de strafrechtketen wordt ontlast. Het grootste deel van de zaken wordt immers via directe aansprakelijkheid (civielrechtelijk) afgehandeld.

Verwachtingen

Uit het rapport blijkt verder dat de pilot voor 72 procent van de slachtoffers aan de verwachtingen heeft voldaan. Negentig procent van de deelnemers zou nogmaals LAVG of SODA inschakelen bij een nieuw geval van online fraude. Daarnaast is bij alle slachtoffers die aan de pilot meededen het vertrouwen in de politie toegenomen. Van de slachtoffers die hebben deelgenomen aan de pilot zegt 92 procent de volgende keer opnieuw aangifte te zullen doen.

In actie tegen online fraude

De samenwerking tussen het LMIO, de SODA en de LAVG werd in het leven geroepen omdat steeds meer mensen online worden opgelicht. Daarnaast kreeg de politie vaak het verwijt dat de politie te weinig doet voor slachtoffers van online oplichting. Zo ontstond het idee om dergelijke zaken door te zetten naar twee private organisaties, zodat zij procedures konden opstarten om te zorgen dat in elk geval zoveel mogelijk slachtoffers hun geld terugkrijgen.

Onmisbare kennis

De ervaring die beide private partijen inbrachten bleek onmisbaar. SODA, de bedenker van de aanpak, spant zich al jaren in voor slachtoffers om hun schade te verhalen op de daders. Dat geldt ook voor LAVG die sinds 2020 slachtoffers van online fraude helpt om hun geld terug te krijgen. Er wordt nog onderzocht hoe de inzichten uit de pilot een vervolg kunnen krijgen.  

Bron: politie.nl

Lees ook:

 

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.

 

‘Samen digitaal oké met het A B C’

Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:

= alert blijven

  • Te mooi om waar te zijn, is niet oké
  • Blijf op de hoogte
  • Klik nooit zomaar op een link

B = bescherm jezelf

  • Blijf up-to-date met updates
  • Gebruik sterke wachtwoorden
  • Gebruik actuele anti-virus programma’s
  • Maak offline back-up’s

C = check altijd

  • Vertrouw je het niet, verbreek het contact
  • Check de contactgegevens van de afzender

 

Meer info over ABC en downloads

Meer digitale fraude nieuws

Marktplaats oplichting voorkomen en herkenen

Sommige bedrijfsnamen zijn bij bijna iedere Nederlander bekend: Unox, Hema en: Marktplaats. De tweedehands handel website is al sinds 1999 actief en wordt tegenwoordig door miljoenen Nederlanders gebruikt. Met een kleine 350.000 advertenties per dag krijgen er behoorlijk wat spullen een tweede leven. Dat gaat soms om een paar sneakers, maar ook om elektronica, auto’s en zelfs luxegoederen als klassieke Rolex horloges. Het zal je dan ook niet verbazen oplichters en andere criminelen dit zien als een volle appelboom waar flink wat geplukt kan worden.

Lees meer »

Online achteraf betalen, niet geheel zonder risico's

Afterpay bevat een lek waardoor het ‘kinderlijk eenvoudig’ is om onschuldige slachtoffers te maken. Het is mogelijk om via een webshop een bestelling te plaatsen en de factuur naar een ander te sturen. Het bedrijf claimt echter al zijn zaakjes op het gebied van fraudebestrijding op orde te hebben.

Lees meer »

'Internetoplichters hebben 21 dagen de tijd om het geld terug te storten'

Opgelicht op Marktplaats? Slachtoffer geworden van WhatsApp-fraude? Binnenkort hoef je niet meer met lede ogen toe te kijken. Banken gaan namelijk NAW-gegevens (Naam, Adres en Woonplaats) verstrekken van oplichters die via internet nietsvermoedende burgers hebben opgelicht. De banken werken op dit moment de procedure uit en streven ernaar om deze in januari 2021 in te voeren.

Lees meer »

Steeds meer cybercriminelen op Instagram

Cybersecurity experts wijzen erop dat er steeds meer oplichters actief zijn op Instagram. Doordat bij het sociale medium de nadrukt ligt op levendige beelden en kwaliteit content hebben cybercriminelen het gemakkelijk om zich voor te doen als echte, goedbedoelende mensen. 

Lees meer »

Kinderen worden opgelicht via Instagram en Snapchat

Bij Opgelicht?! komen verhalen binnen van ouders met enorme telefoonrekeningen. De oorzaak: één van de kinderen dacht onschuldig wat geld te verdienen door een paar telefoontjes te plegen. Jongeren worden via social media zoals Snapchat en Instagram benaderd door een anoniem en vreemd account met de vraag of ze snel en makkelijk geld willen verdienen. Goed verdienen, toch?

Lees meer »