Jongeren vaker slachtoffer dan ouderen

Gepubliceerd op 30 maart 2022 om 10:26

Zestien procent van de Nederlandse bevolking kwam in 2020 in aanraking met fraude. Dit blijkt uit een eerste, uitgebreide slachtofferstudie naar fraude in Nederland, uitgevoerd onder leiding van prof. dr. Marianne Junger van de Universiteit Twente. ‘Op basis van de gemelde schade in het onderzoek schatten we de totale schade jaarlijks op € 2,75 miljard’, aldus Junger.

In 2020 maakte 42% van alle Nederlanders ouder dan zestien jaar een fraudepoging mee. Dit blijkt uit een onderzoek van Stichting Achmea Slachtoffer & Samenleving, International Card Services, de politie en de Nederlandse Vereniging van Banken. De resultaten zijn gisteren aangeboden in de Tweede Kamer aan Kamerlid Anne Kuik, lid van de Vaste commissie voor Justitie en Veiligheid.

Schatting totale fraudeschade € 2,75 miljard

Op basis van de resultaten in het onderzoek wordt de totale schade voor fraude door de onderzoekers geschat op € 2,75 miljard. Verliezen van slachtoffers zijn vaak klein, maar soms extreem groot. Hetzelfde geldt voor de psychologische impact op slachtoffers: een minderheid van de slachtoffers ervaart veel last.
Aankoopfraude is de meest voorkomende fraudevorm met 11% slachtofferschap. Van andere fraudevormen, zoals bijvoorbeeld vriend-in-noodfraude (waaronder Whatsapp-fraude), datingfraude en spoofing (het aannemen van een andere identiteit, waaronder helpdeskfraude) wordt grofweg 1% slachtoffer.

Contact met de politie gering

Opvallend is dat slachtoffers bij slechts 12% van de incidenten achteraf contact opnemen met de politie. Ook bij andere partijen, zoals banken, creditcardmaatschappijen en betaaldiensten, wordt fraude niet heel vaak gemeld. Dit verschilt echter per type fraude en hangt af van de gebruikte betaalmethode. Bij spoofing (waaronder bankhelpdeskfraude) neemt bijvoorbeeld ruim de helft van de slachtoffers contact op met hun bank.

Jongeren vaker slachtoffer dan ouderen

Iedereen kan slachtoffer worden van fraude, blijkt uit het onderzoek. Socio-demografische variabelen als leeftijd en geslacht spelen maar een beperkte rol. Wel worden jongeren vaker slachtoffer dan ouderen, in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt (jongeren t/m 35 jaar oud: 21,5% slachtoffers; ouderen: 13,1% slachtoffers). Dit kan komen omdat jongeren meer online zijn.

Fraudepreventie

Impulsiviteit en kennis over fraude blijken belangrijke voorspellers van slachtofferschap. Impulsieve personen worden vaker slachtoffer, vermoedelijk doordat ze (te) snel beslissingen nemen (niet impulsief: 14,7% slachtoffers; impulsief: 28,6% slachtoffers). Personen met meer kennis over fraude kunnen fraudepogingen beter weerstaan, waardoor zij minder vaak slachtoffer worden. Respondenten die een fraudepoging meemaakten met weinig kennis: 53,3% slachtoffers; veel kennis: 32,2% slachtoffers). Junger: 'Uit onze studie blijkt dat het aantal slachtoffers kan dalen als mensen beter op de hoogte zijn van de werkwijze van fraudeurs. Ook het tegengaan van snelle beslissingen kan helpen bij het verminderen van slachtoffers. Denk bijvoorbeeld aan een simpele dubbele check voordat een betaling gedaan wordt. Ook aanpassingen in het ontwerp van handelsplatforms zouden hierbij kunnen helpen.'

Eerste uitgebreide slachtofferstudie in Nederland

Over de hele wereld lijkt fraude steeds meer slachtoffers te maken. Terwijl de meeste vormen van criminaliteit afnemen, is er in fraudestatistieken een stijging zichtbaar. Het zicht op fraude is echter beperkt, omdat slachtoffers niet altijd aangifte doen. Een slachtofferstudie kan een completer beeld van het fraudeprobleem leveren. Prof. dr. Marianne Junger, prof. dr. Bernard Veldkamp en promovendus Luka Koning (MSc) van de UT voerden dit eerste uitgebreide onderzoek naar slachtofferschap van fraude in Nederland uit. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.

Meer informatie

Slachtoffers van fraude wordt aangeraden om contact op te nemen met de Fraudehelpdesk en de partij waarbij de schade heeft plaatsgenomen.

Fraudevictimisatie In Nederland
PDF – 1,2 MB 291 downloads

Bron: utwente.nl, politie.nl

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.

 

‘Samen digitaal oké met het A B C’

Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:

= alert blijven

  • Te mooi om waar te zijn, is niet oké
  • Blijf op de hoogte
  • Klik nooit zomaar op een link

B = bescherm jezelf

  • Blijf up-to-date met updates
  • Gebruik sterke wachtwoorden
  • Gebruik actuele anti-virus programma’s
  • Maak offline back-up’s

C = check altijd

  • Vertrouw je het niet, verbreek het contact
  • Check de contactgegevens van de afzender

 

Meer info over ABC en downloads

Meer actueel nieuws

"Bad guys sponsoren" Stelling: Ransomware moet uitgesloten worden van verzekeringsdekking

Nederlandse bedrijven sluiten wereldwijd de hoogste verzekeringen af tegen schade door ransomware-aanvallen. Gemiddeld zijn ze voor 5,77 miljoen euro gedekt voor gijzelsoftware. Dat is een hoger bedrag dan in de VS en Japan. Critici willen een verbod op de verzekeringen omdat ze naast de gevolgschade ook losgeld dekken. Daardoor houden ze het verdienmodel van cybercriminelen in stand, luidt de kritiek.

Lees meer »

Vier keer zoveel supplychainaanvallen verwacht als in 2020

De European Union Agency For Cybersecurity (ENISA) waarschuwt voor fors meer zogeheten supplychainaanvallen in 2021. Dit type aanval raakt via één grote softwareleverancier alle aangesloten bedrijven, wat grote impact kan hebben. ENISA voorziet dat de hacks geavanceerder worden en geeft tips om dit type aanval tegen te gaan.

Lees meer »

Hoe cybercriminelen de antiphishing-oplossingen kunnen omzeilen

Om zakelijke e-mailgegevens van werknemers van een bedrijf te stelen, moeten aanvallers eerst langs de antiphishing-oplossingen  op de e-mailservers van het bedrijf zien te komen. Vaak gebruiken ze legitieme webdiensten om niet op te vallen, en steeds vaker gaat het dan om Google Apps Script, een op JavaScript gebaseerd scriptingplatform.

Lees meer »

Overzicht cyberaanvallen week 30-2021

Iraanse aanval op olietanker wraak voor Israëlische cyberaanval tegen treinsysteem, DoppelPaymer ransomware-bende verandert in de Grief-groep en Nederlandse Group of Company betaald blijkbaar Ransomware aan de Haron cybercriminelen. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.

Lees meer »

Cybercrime nieuwsbrief 169 week 30-2021

Cybercriminelen worden steeds slimmer in het selecteren van hun doelwitten, Iran wil Westerse landen en overheden destabiliseren, waaronder Nederland en waar komt toch al die informatie van datalekken terecht? Dit en meer lees je in nieuwsbrief 169.

Lees meer »

Phishing, nepshop en fraude meldingen week 30-2021

Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Ben je slachtoffer geworden van oplichting doe dan 'altijd' aangifte bij de politie.

Lees meer »

Waar komt toch al die informatie van datalekken terecht?

Dat er regelmatig datalekken zijn is voor niemand meer nieuw, maar wist je dat de grootste veroorzaker van datalekken in Nederland de overheid is. Alleen de overheid van Denemarken doet het nog slechter. Maar waar komt al deze gelekte informatie terecht? De onderzoekers van VPNdienst onderzochten het.

Lees meer »

Cybercriminelen worden steeds slimmer in het selecteren van hun doelwitten

Barracuda heeft de zesde editie van zijn spearphishing rapport gepubliceerd, dat laat zien hoe spearphishing aanvallen zich ontwikkelen en welke mensen binnen organisaties het doelwit zijn van deze aanvallen. Het rapport ‘Spear Phishing: Top Threats and Trends Vol. 6 – Insights into attackers’ evolving tactics and who they’re targeting’ biedt inzichten in recente trends op het gebied van spearphishing aanvallen en geeft aan wat organisaties kunnen doen om zich te beschermen. Ook laat het rapport de relatie zien tussen de koers van cryptovaluta en phishing/imitatie aanvallen.

Lees meer »

Iran wil Westerse landen en overheden destabiliseren, waaronder Nederland

De Britse zender SkyNews heeft op basis van geheime Iraanse documenten een inkijkje gekregen in de cyberoorlog die vanuit Teheran wordt gevoerd. SkyNews heeft vijf zeer vertrouwelijke Iraanse documenten in handen gekregen waaruit blijkt dat Iran plannen heeft om via cyberwarfare Westerse landen en overheden te destabiliseren. De documenten zijn geschreven door ‘Intelligence Team 13’, welke een onderdeel van de Iraanse Revolutionaire Garde is.

Lees meer »