Zestien procent van de Nederlandse bevolking kwam in 2020 in aanraking met fraude. Dit blijkt uit een eerste, uitgebreide slachtofferstudie naar fraude in Nederland, uitgevoerd onder leiding van prof. dr. Marianne Junger van de Universiteit Twente. ‘Op basis van de gemelde schade in het onderzoek schatten we de totale schade jaarlijks op € 2,75 miljard’, aldus Junger.
In 2020 maakte 42% van alle Nederlanders ouder dan zestien jaar een fraudepoging mee. Dit blijkt uit een onderzoek van Stichting Achmea Slachtoffer & Samenleving, International Card Services, de politie en de Nederlandse Vereniging van Banken. De resultaten zijn gisteren aangeboden in de Tweede Kamer aan Kamerlid Anne Kuik, lid van de Vaste commissie voor Justitie en Veiligheid.
Schatting totale fraudeschade € 2,75 miljard
Op basis van de resultaten in het onderzoek wordt de totale schade voor fraude door de onderzoekers geschat op € 2,75 miljard. Verliezen van slachtoffers zijn vaak klein, maar soms extreem groot. Hetzelfde geldt voor de psychologische impact op slachtoffers: een minderheid van de slachtoffers ervaart veel last.
Aankoopfraude is de meest voorkomende fraudevorm met 11% slachtofferschap. Van andere fraudevormen, zoals bijvoorbeeld vriend-in-noodfraude (waaronder Whatsapp-fraude), datingfraude en spoofing (het aannemen van een andere identiteit, waaronder helpdeskfraude) wordt grofweg 1% slachtoffer.
Contact met de politie gering
Opvallend is dat slachtoffers bij slechts 12% van de incidenten achteraf contact opnemen met de politie. Ook bij andere partijen, zoals banken, creditcardmaatschappijen en betaaldiensten, wordt fraude niet heel vaak gemeld. Dit verschilt echter per type fraude en hangt af van de gebruikte betaalmethode. Bij spoofing (waaronder bankhelpdeskfraude) neemt bijvoorbeeld ruim de helft van de slachtoffers contact op met hun bank.
Jongeren vaker slachtoffer dan ouderen
Iedereen kan slachtoffer worden van fraude, blijkt uit het onderzoek. Socio-demografische variabelen als leeftijd en geslacht spelen maar een beperkte rol. Wel worden jongeren vaker slachtoffer dan ouderen, in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt (jongeren t/m 35 jaar oud: 21,5% slachtoffers; ouderen: 13,1% slachtoffers). Dit kan komen omdat jongeren meer online zijn.
Fraudepreventie
Impulsiviteit en kennis over fraude blijken belangrijke voorspellers van slachtofferschap. Impulsieve personen worden vaker slachtoffer, vermoedelijk doordat ze (te) snel beslissingen nemen (niet impulsief: 14,7% slachtoffers; impulsief: 28,6% slachtoffers). Personen met meer kennis over fraude kunnen fraudepogingen beter weerstaan, waardoor zij minder vaak slachtoffer worden. Respondenten die een fraudepoging meemaakten met weinig kennis: 53,3% slachtoffers; veel kennis: 32,2% slachtoffers). Junger: 'Uit onze studie blijkt dat het aantal slachtoffers kan dalen als mensen beter op de hoogte zijn van de werkwijze van fraudeurs. Ook het tegengaan van snelle beslissingen kan helpen bij het verminderen van slachtoffers. Denk bijvoorbeeld aan een simpele dubbele check voordat een betaling gedaan wordt. Ook aanpassingen in het ontwerp van handelsplatforms zouden hierbij kunnen helpen.'
Eerste uitgebreide slachtofferstudie in Nederland
Over de hele wereld lijkt fraude steeds meer slachtoffers te maken. Terwijl de meeste vormen van criminaliteit afnemen, is er in fraudestatistieken een stijging zichtbaar. Het zicht op fraude is echter beperkt, omdat slachtoffers niet altijd aangifte doen. Een slachtofferstudie kan een completer beeld van het fraudeprobleem leveren. Prof. dr. Marianne Junger, prof. dr. Bernard Veldkamp en promovendus Luka Koning (MSc) van de UT voerden dit eerste uitgebreide onderzoek naar slachtofferschap van fraude in Nederland uit. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Meer informatie
Slachtoffers van fraude wordt aangeraden om contact op te nemen met de Fraudehelpdesk en de partij waarbij de schade heeft plaatsgenomen.
Bron: utwente.nl, politie.nl
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer info over ABC en downloads
Meer actueel nieuws
Digitale veiligheid van hard- en software en IoT moet omhoog
De regering wil dat er volgend jaar in de hele Europese Unie minimale digitale veiligheidseisen voor Internet of Things-apparaten (IoT) van kracht worden. Ook moet het inkoopbeleid van de overheid rekening houden met de veiligheid van hard- en software en komt er een campagne over IoT-veiligheid.
Nieuwe truc met QR Code scanning
Update 18 juli 2019
Nederlanders en Belgen maken zich zorgen om digitale veiligheid
De Nederlandse veiligheidsindex van 2019 laat een stijging van zes punten zien, van 109 punten in 2018 naar 115 punten in 2019. Met name op het gebied van internetveiligheid zijn we ons meer zorgen gaan maken en een meerderheid van 54% vindt dat Nederlandse bedrijven onvoldoende maatregelen genomen hebben om hun persoonlijke data te beschermen, zelfs nadat de AVG vorig jaar van kracht werd.
Ontsleutel software nu beschikbaar voor Ransom GandCrab 5.2
Er is een gratis decryptietool voor de nieuwste versie van de GandCrab-ransomware verschenen waarmee slachtoffers kosteloos hun bestanden kunnen terugkrijgen.
Nieuwsbrief 58 (week 24-2019) - © CCINL | Cybercrimeinfo.nl
© CCINL WEBSITE | www.cybercrimeinfo.nl
Phishing overzicht week 24-2019
Bron: CCINL, Fraudehelpdesk
Vier aanhoudingen in onderzoek Marktplaats oplichting in regio Zeeland West-Brabant
Financiële rechercheurs van district De Markiezaten en agenten van de politieteams Bergen op Zoom en Roosendaal hebben de afgelopen tijd samen zaken opgepakt waarbij sprake was van oplichting via Marktplaats. Drie onderzoeken hebben inmiddels geleid naar vier verdachten. Twee verdachten zijn, gisteren, donderdag 13 juni, op hun woonadres aangehouden en overgebracht naar een politiebureau voor verhoor. Eén verdachte is op 1 april jl. aangehouden en verhoord. De vierde verdachte is uitgenodigd om een verklaring af te komen leggen. Deze man heeft zich nog niet gemeld en staat inmiddels gesignaleerd in het politiesysteem.
Cybercriminelen hacken profielen van facebook-gebruikers en verkopen daar kaartjes
Mensen die online een kaartje voor een uitverkocht concert van Marco Borsato of Metallica dachten te kopen, kwamen bedrogen uit. De fraude wordt steeds geraffineerder.
“Nederland kan ontwricht worden door Cyberaanvallen”
“Het maatschappelijke belang van cybersecurity is voor zowel de overheid als het bedrijfsleven zo groot dat er structureel toezicht moet zijn op de weerbaarheid van vitale organisaties. Met het oog op de nationale veiligheid moeten we een extra stap zetten om Nederland te beschermen tegen kwaadwillende landen of cybercriminelen.”
Smishing namens Intrum Justitia en Intrum Justilia
Er zijn veel valse SMS berichten in omloop namens Intrum Justitia en namens Intrum Justilia. In de sms-berichten wordt gevraagd een bedrag te voldoen via een betaallink. (Smishing, Phishing)
Pedohandboek op het Darkweb moet verboden worden
De Stichting 'Strijd tegen Misbruik' eist dat een handboek voor kindermisbruik wordt verboden en dreigt naar de rechter te stappen. Op internet is het boekwerk te vinden, met daarin aanwijzingen om kinderen ongezien te misbruiken.
Luchtvaartbedrijf ASCO Zaventem getroffen door Ransomware, 1.000 medewerkers tijdelijk werkeloos
ASCO Zaventem, dat vliegtuigonderdelen maakt voor onder meer Boeing en Airbus, is gehackt. De productie ligt zeker stil tot woensdagavond, meer dan duizend werknemers kunnen daardoor niet aan de slag. Ook andere vestigingen van het bedrijf zijn getroffen. “De autoriteiten zijn ingelicht en hebben ICT-professionals aangesteld om het incident verder te onderzoeken”, aldus het bedrijf.