Zestien procent van de Nederlandse bevolking kwam in 2020 in aanraking met fraude. Dit blijkt uit een eerste, uitgebreide slachtofferstudie naar fraude in Nederland, uitgevoerd onder leiding van prof. dr. Marianne Junger van de Universiteit Twente. ‘Op basis van de gemelde schade in het onderzoek schatten we de totale schade jaarlijks op € 2,75 miljard’, aldus Junger.
In 2020 maakte 42% van alle Nederlanders ouder dan zestien jaar een fraudepoging mee. Dit blijkt uit een onderzoek van Stichting Achmea Slachtoffer & Samenleving, International Card Services, de politie en de Nederlandse Vereniging van Banken. De resultaten zijn gisteren aangeboden in de Tweede Kamer aan Kamerlid Anne Kuik, lid van de Vaste commissie voor Justitie en Veiligheid.
Schatting totale fraudeschade € 2,75 miljard
Op basis van de resultaten in het onderzoek wordt de totale schade voor fraude door de onderzoekers geschat op € 2,75 miljard. Verliezen van slachtoffers zijn vaak klein, maar soms extreem groot. Hetzelfde geldt voor de psychologische impact op slachtoffers: een minderheid van de slachtoffers ervaart veel last.
Aankoopfraude is de meest voorkomende fraudevorm met 11% slachtofferschap. Van andere fraudevormen, zoals bijvoorbeeld vriend-in-noodfraude (waaronder Whatsapp-fraude), datingfraude en spoofing (het aannemen van een andere identiteit, waaronder helpdeskfraude) wordt grofweg 1% slachtoffer.
Contact met de politie gering
Opvallend is dat slachtoffers bij slechts 12% van de incidenten achteraf contact opnemen met de politie. Ook bij andere partijen, zoals banken, creditcardmaatschappijen en betaaldiensten, wordt fraude niet heel vaak gemeld. Dit verschilt echter per type fraude en hangt af van de gebruikte betaalmethode. Bij spoofing (waaronder bankhelpdeskfraude) neemt bijvoorbeeld ruim de helft van de slachtoffers contact op met hun bank.
Jongeren vaker slachtoffer dan ouderen
Iedereen kan slachtoffer worden van fraude, blijkt uit het onderzoek. Socio-demografische variabelen als leeftijd en geslacht spelen maar een beperkte rol. Wel worden jongeren vaker slachtoffer dan ouderen, in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt (jongeren t/m 35 jaar oud: 21,5% slachtoffers; ouderen: 13,1% slachtoffers). Dit kan komen omdat jongeren meer online zijn.
Fraudepreventie
Impulsiviteit en kennis over fraude blijken belangrijke voorspellers van slachtofferschap. Impulsieve personen worden vaker slachtoffer, vermoedelijk doordat ze (te) snel beslissingen nemen (niet impulsief: 14,7% slachtoffers; impulsief: 28,6% slachtoffers). Personen met meer kennis over fraude kunnen fraudepogingen beter weerstaan, waardoor zij minder vaak slachtoffer worden. Respondenten die een fraudepoging meemaakten met weinig kennis: 53,3% slachtoffers; veel kennis: 32,2% slachtoffers). Junger: 'Uit onze studie blijkt dat het aantal slachtoffers kan dalen als mensen beter op de hoogte zijn van de werkwijze van fraudeurs. Ook het tegengaan van snelle beslissingen kan helpen bij het verminderen van slachtoffers. Denk bijvoorbeeld aan een simpele dubbele check voordat een betaling gedaan wordt. Ook aanpassingen in het ontwerp van handelsplatforms zouden hierbij kunnen helpen.'
Eerste uitgebreide slachtofferstudie in Nederland
Over de hele wereld lijkt fraude steeds meer slachtoffers te maken. Terwijl de meeste vormen van criminaliteit afnemen, is er in fraudestatistieken een stijging zichtbaar. Het zicht op fraude is echter beperkt, omdat slachtoffers niet altijd aangifte doen. Een slachtofferstudie kan een completer beeld van het fraudeprobleem leveren. Prof. dr. Marianne Junger, prof. dr. Bernard Veldkamp en promovendus Luka Koning (MSc) van de UT voerden dit eerste uitgebreide onderzoek naar slachtofferschap van fraude in Nederland uit. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Meer informatie
Slachtoffers van fraude wordt aangeraden om contact op te nemen met de Fraudehelpdesk en de partij waarbij de schade heeft plaatsgenomen.
Bron: utwente.nl, politie.nl
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer info over ABC en downloads
Meer actueel nieuws
Operatie 'DisrupTor' op het darkweb leidt tot 179 aanhoudingen in 6 landen waaronder Nederland
Vandaag heeft een wereldwijd samenwerkingsverband van opsporingsdiensten de resultaten bekendgemaakt van een gezamenlijke operatie genaamd 'DisrupTor', die zich richtte op verkopers en kopers van illegale goederen op het darkweb.
Meeluisteren met telefoongesprekken en meelezen met berichten en niets in de gaten, zes jaar lang
Zou het mogelijk zijn om tweestapsverificatie codes te stelen en vervolgens mee te luisteren met je spraakomgeving? Of mee te lezen met wat je communiceert via Telegram?
Ransomware weekoverzicht week 38 - 2020
Nu de scholen over de hele wereld weer gestart zijn, blokkeren ransomware criminelen hen met cyberaanvallen die het begin van het schooljaar verstoren.
Cybercrime nieuwsbrief 124 (week 38-2020)
Alle het nieuws »
Datalek nieuws en overzicht week 38-2020
Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.
Gedigitaliseerde oplichting / misdaad overzicht week 38-2020
Inschrijven wekelijkse nieuwsbrief »
97% van de grootste cybersecurity bedrijven heeft te maken gehad met beveiligingsincidenten die gelekt zijn op het Darkweb
In een nieuw rapport over datalekken van de wereldwijde cybersecurity industrie op het Darkweb dit jaar, onthulde het beveiligingsbedrijf ImmuniWeb dat 97% van de toonaangevende cyberbeveiligingsbedrijven datalekken of andere beveiligingsincidenten heeft op het Darkweb. Terwijl er gemiddeld meer dan 4.000 gestolen inloggegevens en andere gevoelige gegevens per cyberbeveiligingsbedrijf lekken.
Bij 80% van de Nederlandse bedrijven staan digitale deuren open voor hackers
88% van de Nederlandse IT-verantwoordelijken zegt de beveiliging van de eigen organisatie onder controle te hebben. 70% denkt prima zelfstandig weerstand te kunnen bieden aan cybercrime. Toch installeert 80% niet alle patches en updates. Nog niet de helft neemt specifieke maatregelen om de eigen kwetsbaarheid te verkleinen. Onderzoek van Solvinity laat een forse kloof zien tussen de perceptie en de realiteit van de eigen digitale veiligheid.
Ransomware-aanval in Duits ziekenhuis leidt tot dood van patiënt
Een persoon in een levensbedreigende toestand stierf nadat hij door een ransomware-aanval gedwongen was naar een verder weg gelegen ziekenhuis te gaan.
Is jouw printer de open deur voor hackers?
Wees voorzichtig met je printer. Een slecht ingestelde printer kan de deur openen voor hackers.
Update 3: Veligheidsregio (Noord- en Oost Gelderland) getroffen door Ransomware
Update 17-9-2020, 16.00 uur
Binnen 3 seconden Game Over
Buiten het medeweten van velen, heeft Microsoft vorige maand een van de meest ernstige bugs hersteld die ooit aan het bedrijf zijn gemeld, een probleem dat misbruikt kon worden om gemakkelijk Windows-servers over te nemen die als domeincontrollers in bedrijfsnetwerken werden uitgevoerd.