Zestien procent van de Nederlandse bevolking kwam in 2020 in aanraking met fraude. Dit blijkt uit een eerste, uitgebreide slachtofferstudie naar fraude in Nederland, uitgevoerd onder leiding van prof. dr. Marianne Junger van de Universiteit Twente. ‘Op basis van de gemelde schade in het onderzoek schatten we de totale schade jaarlijks op € 2,75 miljard’, aldus Junger.
In 2020 maakte 42% van alle Nederlanders ouder dan zestien jaar een fraudepoging mee. Dit blijkt uit een onderzoek van Stichting Achmea Slachtoffer & Samenleving, International Card Services, de politie en de Nederlandse Vereniging van Banken. De resultaten zijn gisteren aangeboden in de Tweede Kamer aan Kamerlid Anne Kuik, lid van de Vaste commissie voor Justitie en Veiligheid.
Schatting totale fraudeschade € 2,75 miljard
Op basis van de resultaten in het onderzoek wordt de totale schade voor fraude door de onderzoekers geschat op € 2,75 miljard. Verliezen van slachtoffers zijn vaak klein, maar soms extreem groot. Hetzelfde geldt voor de psychologische impact op slachtoffers: een minderheid van de slachtoffers ervaart veel last.
Aankoopfraude is de meest voorkomende fraudevorm met 11% slachtofferschap. Van andere fraudevormen, zoals bijvoorbeeld vriend-in-noodfraude (waaronder Whatsapp-fraude), datingfraude en spoofing (het aannemen van een andere identiteit, waaronder helpdeskfraude) wordt grofweg 1% slachtoffer.
Contact met de politie gering
Opvallend is dat slachtoffers bij slechts 12% van de incidenten achteraf contact opnemen met de politie. Ook bij andere partijen, zoals banken, creditcardmaatschappijen en betaaldiensten, wordt fraude niet heel vaak gemeld. Dit verschilt echter per type fraude en hangt af van de gebruikte betaalmethode. Bij spoofing (waaronder bankhelpdeskfraude) neemt bijvoorbeeld ruim de helft van de slachtoffers contact op met hun bank.
Jongeren vaker slachtoffer dan ouderen
Iedereen kan slachtoffer worden van fraude, blijkt uit het onderzoek. Socio-demografische variabelen als leeftijd en geslacht spelen maar een beperkte rol. Wel worden jongeren vaker slachtoffer dan ouderen, in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt (jongeren t/m 35 jaar oud: 21,5% slachtoffers; ouderen: 13,1% slachtoffers). Dit kan komen omdat jongeren meer online zijn.
Fraudepreventie
Impulsiviteit en kennis over fraude blijken belangrijke voorspellers van slachtofferschap. Impulsieve personen worden vaker slachtoffer, vermoedelijk doordat ze (te) snel beslissingen nemen (niet impulsief: 14,7% slachtoffers; impulsief: 28,6% slachtoffers). Personen met meer kennis over fraude kunnen fraudepogingen beter weerstaan, waardoor zij minder vaak slachtoffer worden. Respondenten die een fraudepoging meemaakten met weinig kennis: 53,3% slachtoffers; veel kennis: 32,2% slachtoffers). Junger: 'Uit onze studie blijkt dat het aantal slachtoffers kan dalen als mensen beter op de hoogte zijn van de werkwijze van fraudeurs. Ook het tegengaan van snelle beslissingen kan helpen bij het verminderen van slachtoffers. Denk bijvoorbeeld aan een simpele dubbele check voordat een betaling gedaan wordt. Ook aanpassingen in het ontwerp van handelsplatforms zouden hierbij kunnen helpen.'
Eerste uitgebreide slachtofferstudie in Nederland
Over de hele wereld lijkt fraude steeds meer slachtoffers te maken. Terwijl de meeste vormen van criminaliteit afnemen, is er in fraudestatistieken een stijging zichtbaar. Het zicht op fraude is echter beperkt, omdat slachtoffers niet altijd aangifte doen. Een slachtofferstudie kan een completer beeld van het fraudeprobleem leveren. Prof. dr. Marianne Junger, prof. dr. Bernard Veldkamp en promovendus Luka Koning (MSc) van de UT voerden dit eerste uitgebreide onderzoek naar slachtofferschap van fraude in Nederland uit. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Meer informatie
Slachtoffers van fraude wordt aangeraden om contact op te nemen met de Fraudehelpdesk en de partij waarbij de schade heeft plaatsgenomen.
Bron: utwente.nl, politie.nl
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer info over ABC en downloads
Meer actueel nieuws
Darkweb platform Boystown offline na internationale politie actie
De Duitse politie heeft het platform voor kinderporno Boystown uit de lucht gehaald. Het was een van de grootste en meest actieve netwerken voor seksueel misbruik van kinderen op het darkweb. In totaal zijn er vier verdachten aangehouden.
Rekening laten misbruiken door criminelen, je komt er niet mee weg!
Afgelopen week zijn er in Westvoorne, Brielle en Hellevoetsluis geldezels in de leeftijd van 18 jaar tot 35 jaar aangepakt op verdenking van betrokkenheid bij internetoplichting en witwassen. Deze actie van het team Veel Voorkomende Criminaliteit (VVC) Haringvliet is in navolging op de actiedagen in februari en eind maart toen rechercheurs in samenwerking met reclassering, Humanitas DMH (trajectbegeleiding bij Licht Verstandelijke Beperking en Multi problematiek) en het Openbaar Ministerie al 25 geldezels hebben verhoord.
Malware Moriya heeft controle over de Windows-kernel
Cybersecurity onderzoekers hebben TunnelSnake blootgelegd, een lopende advanced persistent threat (APT) campagne, die actief is sinds 2019. De APT richtte zich op regionale en diplomatieke organisaties in Azië en Afrika. De aanvallers hebben een voorheen onbekende rootkit ingezet, die de naam Moriya heeft gekregen. Dit stuk malware, met bijna volledige macht over het besturingssysteem, stelde bedreigingsactoren in staat om netwerkverkeer te onderscheppen en kwaadaardige instructies te verbergen die werden gegeven aan de geïnfecteerde organisaties. Dit leidde ertoe dat de aanvallers maandenlang stiekem de controle hadden over de netwerken van de beoogde instanties.
De gezondheidszorg wordt niet ontzien door cybercriminelen
Een cyberaanval op een kliniek of ziekenhuis is letterlijk een kwestie van leven of dood. In 2020 bezweken zorginstellingen over de hele wereld bijna onder de druk van de COVID-19-pandemie, en de acties van cybercriminelen droegen alleen maar aan de ellende bij. Een van de meest significante dreigingen voor zorginstellingen in het afgelopen jaar kwam van ransomware aanvallen .
Phishers voegen maar liefst 12 banken toe om het echt te laten lijken
Wie zaken doet via Marktplaats, moet altijd op zijn hoede zijn als een (ver)koper vraagt om een rekeningnummer te verifiëren. In een nieuwe variant van deze oplichtingstruc hebben oplichters een levensechte website van betaaldienst Tikkie nagebouwd. Slechts aan de url kun je zien dat je met een nepsite te maken hebt. Let je even niet op? Dan is je rekening binnen de kortste keren geplunderd.
Waarom tweestapsverificatie instellen?
Het aantal cyberaanvallen is sinds de coronacrisis vervijfvoudigd. Alleen al in de Microsoft cloud zijn er 300 miljoen frauduleuze inlogpogingen per dag. Jouw bedrijf neemt waarschijnlijk allerlei maatregelen om de kans op een datalek te verkleinen. Het instellen van tweestapsverificatie voor medewerkers is hierbij enorm belangrijk. Want 80 procent van de hacking-gerelateerde aanvallen komen binnen via wachtwoorden.
Belgie: “Conclusies over de cyberaanval zijn voorbarig. Maar het is belangrijk om die gevoelige context te signaleren. Dat ontkennen is naïef”
Het Belgische Belnet ligt momenteel onder vuur. Het netwerk werd gisteren rond het middaguur getroffen door een DDoS-aanval. Meerdere overheidsdiensten kunnen daardoor geen gebruik maken van het internet. Het is onduidelijk wie er achter de aanval zit.
Brabantia in gelijk gesteld in phishing zaak Bol.com
Een phishingmail is Bol.com duur komen te staan. De online retailer dacht een bericht van Brabantia te hebben ontvangen met het verzoek om het bankrekeningnummer aan te passen. In werkelijkheid was de e-mail afkomstig van cybercriminelen. Door de oplichtingstruc schreef Bol.com ruim 750.000 euro bij op hun rekening. De rechter oordeelt dat de webwinkel alsnog het bedrag moet overmaken aan Brabantia. Bol.com overweegt om in hoger beroep te gaan.
Apple brengt dringende beveiligingspatches uit voor zero-day bugs bij actieve aanvallen
Apple heeft maandag beveiligingsupdates uitgebracht voor iOS , macOS en watchOS om drie zero-day-fouten aan te pakken en patches uit te breiden voor een vierde kwetsbaarheid waarvan het bedrijf zegt dat deze kwetsbaarheid reeds misbruikt wordt.
Ransomware weekoverzicht 17-2021
Amerikaanse politie bevestigt cyberaanval nadat ransomware bende gegevens heeft gelekt, spear ransomware aanvallen nemen flink toe en de ransomware criminelen van Babuk stappen over op Doxware. Hier het overzicht van de nieuwste ransomware vormen en het nieuws van dag tot dag.
Cybercrime nieuwsbrief 156 (week 17-2021)
Spear ransomware aanvallen neemt flink toe, diverse landen misbruikten de Nederlandse ICT-infrastructuur voor het uitvoeren van cyberaanvallen en een verdubbeling in het eerste kwartaal van het aantal DDoS aanvallen. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 156.
Datalek nieuws en overzicht week 17-2021
Een datalek kan ernstige gevolgen hebben, soms worden levens totaal verwoest door dat er identiteit fraude mee gepleegd wordt.