De verkrijgbaarheid van anonieme simkaarten hindert de aanpak van WhatsApp fraude, aldus de politie, die stelt dat een verbod zou helpen. Daarnaast ziet de politie graag dat WhatsApp het overnemen van accounts lastiger maakt. Criminelen wisten vorig jaar meer dan 13 miljoen euro via WhatsApp fraude stelen. De politie ontving vorig jaar ruim 25.000 aangiften van WhatsApp fraude, terwijl het er in 2019 nog 650 waren. In 2018 telde de politie nog 250 incidenten.
Vriend in nood fraude
Bij WhatsApp fraude doen oplichters zich via WhatsApp voor als een bekende, familielid of vriend van het slachtoffer (VIN fraude). Vervolgens wordt er om geld gevraagd, bijvoorbeeld om een zogenaamde rekening te betalen. De rekening is vaak van een katvanger. De politie wil nu gaan inzetten om via deze katvangers de verantwoordelijke criminelen op te sporen.
Alle aangiftes van WhatsApp fraude gaan in een systeem dat zoekt naar overeenkomsten. Er wordt gekeken naar patronen om zo netwerken in kaart te brengen en te verstoren, waarbij de politie de nadruk legt op katvangers. Dit moet het lastiger voor criminelen maken om het geld weg te sluizen. Daarnaast kunnen de katvangers, die eenvoudig via hun bankrekening en telefoonnummer zijn te identificeren, politie naar de verantwoordelijke criminelen leiden.
Anonieme simkaarten
Bij onderzoek naar WhatsApp fraude en de daders loopt de politie naar eigen zeggen vaak tegen anonieme simkaarten aan. "Het zou ons als politie wel helpen als het gebruik van anonieme simkaarten afneemt en dergelijke kaarten niet meer worden aangeboden, zoals in de ons omliggende landen het geval is. Die simkaarten worden vaak gewisseld. Op het moment dat een slachtoffer bij ons aangifte doet, is dat telefoonnummer al niet meer in gebruik. Ook heeft de oplichter dan misschien al een nieuwe telefoon", zegt Yoanne Spoormans van het cybercrime team van de politie Oost-Nederland.
Buurlanden
In België en Duitsland is de verkoop van anonieme simkaarten verboden. Wie een simkaart in deze landen koopt moet zich verplicht legitimeren en wordt geregistreerd. Volgens de Belgische en Duitse autoriteiten moet de maatregel helpen bij de bestrijding van terrorisme. Er gingen ook stemmen op voor een dergelijk verbod in Nederland. Minister Grapperhaus stelde in 2019 dat een verbod op anonieme simkaarten weinig meerwaarde heeft voor opsporings- en veiligheidsdiensten. Daarnaast is een dergelijk verbod eenvoudig te omzeilen, aldus de minister.
In veel gevallen maken WhatsApp fraudeurs gebruik van een telefoonnummer dat niet bij het beoogde slachtoffer bekend is. Er wordt dan gezegd dat men vanwege bijvoorbeeld een kapotte telefoon tijdelijk een nieuw nummer heeft. Het komt ook voor dat de oplichters overgenomen WhatsApp-accounts gebruiken. Om een account te bevestigen verstuurt WhatsApp via sms een zes cijferige verificatiecode. Criminelen vragen in naam van het doelwit deze verificatiecode op, waarna die de code op zijn telefoon ontvangt.
Vervolgens wordt het doelwit door de criminelen via WhatsApp of telefonisch benaderd dat hij per ongeluk een code heeft ontvangen die eigenlijk voor iemand anders was bedoeld. De crimineel vraagt dan of het doelwit de ontvangen code kan doorsturen. Met de doorgestuurde verificatiecode kunnen de criminelen het WhatsApp-account overnemen. Zodra het account is overgenomen hebben de criminelen toegang tot de contactenlijst van het doelwit die ze gebruiken om nieuwe slachtoffers te maken. Contacten worden dan benaderd met het verzoek om geld over te maken.
Publiek private samenwerking
"We willen het criminele proces op verschillende punten verstoren en het criminelen dus moeilijker maken. Dit kan door samenwerking met verschillende partijen, zoals banken, telecom en WhatsApp. Zo zouden we graag zien dat WhatsApp-accounts niet zomaar kunnen worden overgenomen. Bijvoorbeeld doordat WhatsApp om een extra biometrische verificatie (vinger afdruk sensoren en gezichtsherkenning in mobiele telefoons) vraagt voor gebruik van WhatsApp. Daarmee voorkomen we slachtoffers", merkt Spoormans op.
Bron: politie.nl, security.nl
Meer info over ‘vriend in nood fraude’?
Tips of verdachte activiteiten gezien? Meld het hier of anoniem.
Cybercrime: "Het aantal is dit jaar bijna verdubbeld"
Het aantal aangiftes en meldingen van cybercrime is tijdens de coronacrisis explosief gestegen. In de eerste maanden van 2019 werden nog zo'n 2500 meldingen gedaan van cybercrime.
INTERPOL-rapport toont een alarmerend aantal cyberaanvallen tijdens COVID-19
Een INTERPOL-beoordeling van de impact van COVID-19 op cybercriminaliteit heeft aangetoond dat er een aanzienlijke verschuiving van het doelwit is van individuen en kleine bedrijven naar grote bedrijven, overheden en kritieke infrastructuur.
"Ik los het zelf op" en "Het heeft geen zin, de politie zal er niets aan doen"
Slachtoffers van online criminaliteit doen zelden aangifte bij de politie en wanneer zij dit wel doen, leidt dit vaak tot ontevredenheid.
Menselijke fouten grootste oorzaak cyberincidenten
Bijna alle bedrijven maken vandaag gebruik van clouddiensten. De cloud is schaalbaar, efficiënt en mobiel, perfect voor de groeiende datastromen en het toenemende thuiswerk van vandaag. Maar zonder gespecialiseerde kennis is de cloud niet zonder risico. Configuratie fouten door medewerkers zouden de grootste oorzaak zijn van cyberincidenten in de cloud. Dat wijzen twee studies van veiligheidsbedrijven uit.
Opnieuw slachtoffer: "Schijnbaar houden deze daders een goede boekhouding bij"
De laatste tijd worden vooral oudere Zeeuwse mensen voor de tweede of derde keer voor duizenden euro's opgelicht. De politie waarschuwt alert te zijn en oplichtingspraktijken bij de politie en uw bank te melden.
Apollo Vredestein weerloos tegenover cybercriminelen als een van de vele Nederlandse bedrijven
Apollo Vredestein blijkt, als een van de vele Nederlandse bedrijven, weerloos te zijn geweest tegenover cybercriminelen. De Twentse bandenfabriek, die ruim een week geleden door hackers werd platgelegd, gebruikte apparatuur die al meer dan tien jaar niet was bijgewerkt. De gebruiksaanwijzing waardoor hackers konden binnenkomen stond bovendien gewoon op internet.
'11 Zerodays' ontdekt in de eerste zes maanden van 2020
Volgens gegevens verzameld door het beveiligingsteam van Project Zero van Google, zijn er in de eerste helft van het jaar '11 zero-day kwetsbaarheden' misbruikt.
"Digitale leefwereld van onderwereld en onze jeugd vermengt zich"
Voor beleggers is Snap Inc. - het bedrijf achter onder andere SnapChat- zeer waardevol. De huidige waarde van het bedrijf wordt geschat op 1,4 miljard euro (1,7 miljard dollar). Het bedrijf heeft dus zeker een positieve impact op onze samenleving als dusdanig. Door de komst van SnapChat zijn veel nieuwe digitale mogelijkheden ontstaan die een positief effect op de samenleving en economie hebben, helemaal tijdens de covid-19 gerelateerde lockdowns over de gehele wereld.
Voor het eerst dat de 'Europese Unie' sancties oplegt voor cyberaanvallen
Zes personen en drie entiteiten die verantwoordelijk zijn voor de meest schadelijke cyberaanvallen komen vanaf vandaag op een sanctielijst van de Europese Unie (EU). Op de sanctielijst komen onder andere de verantwoordelijken voor de verstoorde Russische cyberoperatie tegen de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens (OPCW). Daarnaast krijgen personen en entiteiten uit China en Noord-Korea sancties opgelegd.
Beveilig je databases online! "voor de lol gewist"
Duizenden "onbeveiligde databases" zijn de afgelopen dagen gewist door een aanvaller die alleen het woord "Meow" achterlaat.
VS waarschuwt voor toename cyberaanvallen op de 'vitale infrastructuur'
De Verenigde Staten hebben vandaag een waarschuwing afgegeven voor verhoogde cyberdreiging op de vitale infrastructuur vanuit statelijke actoren gericht op internet toegankelijke operationele technologie (OT) systemen.
Trends in cyberaanvallen: halfjaarverslag 2020
Begin 2020 hadden maar heel weinig mensen de gebeurtenissen die zich ontvouwden, kunnen voorspellen. De wereldwijde pandemie van COVID-19 veroorzaakte ongekende veranderingen in ons hele leven en heeft onze hele werkcultuur hervormd.