Politie roept mensen op alert te blijven middels lancering ABC-methode

Gepubliceerd op 21 januari 2022 om 16:23

De politie heeft in september en oktober 2021 meerdere verdachten aangehouden in een grote cyberzaak. De verdachten gaven zich aan de telefoon uit als medewerkers van een bank en kwamen aan de deur bij slachtoffers. Deze babbeltruc, ook wel bankhelpdesk fraude genoemd, is gebruikt bij minimaal 95 personen. De politie roept mensen dan ook op om alert te blijven bij verdachte telefoontjes of mailtjes en lanceert daarom de ABC-methode.

De cyberzaak is begonnen met twee aangiftes in Tilburg in januari 2021, waarbij het slachtoffer melding maakt van een persoon die namens de bank belt in verband met een fraudemelding. De persoon weet een hoop persoonlijke informatie van het slachtoffer. Een kwartier later staat er een man voor de deur. De verdachte is enkele minuten binnen en vertrekt daarna weer. Het slachtoffer wordt daarna gebeld door een echte medewerker van zijn bank, die hem vertelt dat zijn internetbankieren account gehackt lijkt te zijn. Het slachtoffer heeft dit niet zelf gedaan, vertrouwt het niet en blokkeert zijn rekening en doet aangifte. Bij een ander slachtoffer is het de verdachten wel gelukt om geld afhandig te maken.

Dankzij deze twee aangiftes zijn er een aantal verdachten in beeld gekomen. Later is duidelijk geworden dat de verdachten nog meer slachtoffers hebben gemaakt door het hele land en dankzij uitgebreid onderzoek is de zaak opgewerkt naar 95 aangiftes, met een schadebedrag van ruim 800.000 euro.

Aanhoudingen

Er zijn in totaal vijf verdachten aangehouden in Arnhem. Een 20-jarige man, een 18-jarige man, een 27-jarige man, een 19-jarige man en een 21-jarige man, allen afkomstig uit Arnhem. De 27-jarige man wordt gezien als hoofdverdachte, hij zou de overige verdachten aansturen. De politie heeft daarom tijdens doorzoekingen beslag gelegd op diverse goederen. Zo is er onder meer beslag gelegd op contact geld, cryptovaluta en op de woning van de verdachte. De hoofdverdachte zit nog vaste, de overige verdachten zijn in vrijheid gesteld. Zij zullen nog een keer gehoord worden, daarna wordt het einddossier opgemaakt en doorgestuurd naar het OM. Het Openbaar Ministerie zal zich verder over de straf buigen.

Verontrustende ontwikkeling

De politie in de eenheid Zeeland-West-Brabant ziet dat het aantal cybercrime zaken en registraties rondom gedigitaliseerde criminaliteit tussen 2020 (3.479) en 2021 (4.410) met 27 procent is toegenomen. Ook het totale schadebedrag steeg met 34 procent van ruim 10 miljoen euro naar ruim 13,5 miljoen euro. Zo wordt een slachtoffer gemiddeld genomen bijna voor 3.100 euro getroffen. De categorie met de meeste registraties is de fraude met bankgegevens en internetbankieren. Denk hierbij aan een koop op Marktplaats zonder producten op te sturen, phishing plegen waardoor toegang wordt verschaft tot een bankrekening van een slachtoffer of mensen een nep-rekening sturen om geld over te maken. Hiervan deden in 2021 van 1 januari tot eind december 2021 1.894 slachtoffers aangifte. De bijna 4.500 politieregistraties zijn echter nog maar het topje van de ijsberg.

De geschatte meldingsbereidheid ligt op 10%. Een hoop slachtoffers doen dus geen aangifte, uit schaamte of omdat zij niet weten dat aangifte doen mogelijk is. Ook in bovenstaand onderzoek heeft de politie actief slachtoffers benaderd om alsnog aangifte te doen om de daders aan te kunnen pakken.

Rollen

Bij de bankhelpdeskfraude is in veel gevallen is sprake van een dadergroep, waarbij meerdere rollen vervult worden, van de bellende ‘bankmedewerker’ tot de chauffeur, die de pinpas-ophaler naar het slachtoffer brengt. Of de ‘hacker’ van de bankrekening tot de casher van het gestolen geld. Op een enkele uitzondering na zijn de slachtoffers vaak 70 jaar of ouder. De verdeling van man en vrouw is ongeveer gelijk. Criminelen zoeken het in deze groep, omdat de slachtoffers meer vertrouwen hebben in een instituut als de bank en zij minder digitaal vaardig zijn. Tot slot bezitten deze mensen over meer geld dan jongeren. Uit verschillende politieonderzoeken komen lijsten naar voren waarin persoons- en bankgegevens staan. Deze zijn via internet of social media te koop en worden door criminelen gebruikt om hun slachtoffers uit te zoeken.

Alert zijn, Bescherm jezelf en Check altijd

Cybercriminelen gaan professioneel te werk. Ze gebruiken bijvoorbeeld technieken die callcenters ook gebruiken. Verder zijn ze bedreven in babbeltrucs en hebben ze soms veel gegevens over slachtoffers. Zo kan de cybercrimineel zich voordoen als de bank, een andere instantie, uw dochter of zoon of andere zogenaamde vertrouwde bekende. Het zijn vaak onverwachte, ongebruikelijke verzoeken en bijna altijd voorzien van enige spoed of urgentie. Uw bank zal u nooit onder druk zetten zo snel mogelijk te handelen. Een bank heeft namelijk zelf de mogelijkheid om een rekening te blokkeren als dat nodig is. Komt een leidinggevende aan de lijn? Let op, dat is ook een oplichter die in het complot zit. Ga hier niet in mee en verbreek meteen de verbinding, dat is helemaal niet onfatsoenlijk!

Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:

A = alert blijven

  • Te mooi om waar te zijn, is niet oké
  • Blijf op de hoogte
  • Klik nooit zomaar op een link

B = bescherm jezelf

  • Blijf up-to-date met updates
  • Gebruik sterke wachtwoorden
  • Gebruik actuele anti-virus programma’s
  • Maak offline back-up’s

C = check altijd

  • Vertrouw je het niet, verbreek het contact
  • Check de contactgegevens van de afzender

Bron: politie.nl

Bekijk alle vormen en begrippen

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.

Meer actueel cybercrime nieuws

Overzicht cyberaanvallen week 51-2021

Internationale it-dienstverlener Inetum getroffen door ransomware, ransomware aanvallen op onderwijs mogen niet lonen en AvosLocker ransomware herstart in veilige modus om beveiligingstools te omzeilen. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.

Lees meer »

Cybercrime nieuwsbrief 189 week 51-2021

Cybercriminelen weer super actief en creatief tijdens de Omikron lockdown, 21 jarige deed “voor de fun” een DDoS aanval op mijnoverheid en Nederlandse drugs export via het darkweb. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 189.

Lees meer »

Phishing, nepshop en fraude meldingen week 51-2021

Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Ben je slachtoffer geworden van oplichting doe dan 'altijd' aangifte bij de politie.

Lees meer »

Nederlandse drugs export via het darkweb

Het darkweb, het versleutelde gedeelte van het internet, staat vooral bekend als toegangspoort voor online drugshandel. Sinds de komst van Silk Road in 2011, een soort webwinkel voor onder andere drugs, hebben tientallen vergelijkbare marktplaatsen de revue gepasseerd. De belofte was telkens weer hetzelfde: de mogelijkheid tot anonieme handel in illegale goederen en diensten zoals drugs, illegale medicijnen en computervirussen. Die vlieger gaat alleen niet altijd op, want politie en justitie weten toch vaak in te grijpen. Maar er is nog een wereld te winnen, want er zijn ook een aantal blinde vlekken.

Lees meer »

Cybercriminelen weer super actief en creatief tijdens de Omikron lockdown

Cybercriminelen versturen op grote schaal phishingmails om een slaatje te slaan uit de huidige lockdown. In een e-mail, die zogenaamd van de Rijksoverheid afkomstig is, worden ondernemers, culturele instellingen en gezinnen gevraagd om een ‘steunpakket’ aan te vragen. In werkelijkheid is het een list om bankrekeningnummers en andere persoonlijke gegevens buit te maken.

Lees meer »

Belgisch ministerie van Defensie getroffen door zware cyberaanval

Het Belgisch ministerie van Defensie is slachtoffer geworden van een aanval waarbij er gebruik is gemaakt van de recent ontdekte kwetsbaarheid in loggingsoftware Log4j, ook bekend als Log4Shell. Door de aanval is een deel van het defensienetwerk voorlopig niet bruikbaar, zo laat een woordvoerder tegenover VRT NWS weten. Zo is het mailsysteem al enkele dagen offline.

Lees meer »