De cyberaanval op de windmolens op windpark Oude Maas vormde geen gevaar voor de energievoorziening van ons land. De aanval had betrekking op een IT-applicatie van Nordex, een toeleverancier van het windpark. Hij was niet gericht op de hardware waarmee de windmolens worden aangestuurd. Dat schrijft minister van Klimaat en Energie Rob Jetten in een brief aan de Tweede Kamer (pdf).
Europese windenergiesector
Afgelopen maart en april kreeg de Europese windenergiesector te maken met een reeks digitale aanvallen. Hackers slaagden erin om belangrijke IT-systemen inklaar te maken, waardoor windmolens niet op afstand konden worden bediend. Drie toeleveranciers van onderdelen voor windmolens in Duitsland werden door deze aanvallen getroffen.
Eén van die partijen was Nordex, een bedrijf dat meehelpt bij de ontwikkeling van windpark Oude Maas bij Heinenoord. Door de cyberaanval op de Duitse leverancier van windturbines, die weigerde losgeld te betalen aan de daders, stonden de windmolens op het windpark maandenlang noodgedwongen stil.
Projectleider Ronald Kloet betreurde dat. “Net toen we klaar waren om de molens te installeren kwam de hack. Jammer, want dat is toch gemiste groene energieopbrengst. En onzekerheid, want niemand wist wat er ging gebeuren”, zo zei hij over de kwestie.
Schriftelijk vragen aan minister
Voor Joost Eerdmans van JA21 was dit reden om schriftelijk vragen te stellen aan minister Jetten. Hij vroeg onder meer hoeveel pogingen er afgelopen jaar zijn ondernomen om systemen en netwerken van Nederlandse windmolens te saboteren. “In hoeveel gevallen waren deze cyberaanvallen succesvol en was er daadwerkelijk sprake van hacks door ransomware zoals bij het windpark Oude Maas?” Tot slot wilde het Kamerlid van de minister weten wat het kabinet eraan doet om herhaling in de toekomst te voorkomen.
De minister van Klimaat en Energie heeft de vragen van Eerdmans beantwoord. Allereerst corrigeert hij het Tweede Kamerlid. Van de vijf windmolens hadden er twee stormschade opgelopen. “Deze stormschade staat los van de digitale aanval op de windmolenleverancier Nordex van april dit jaar”, zo schrijft minister Jetten. De resterende drie windmolens konden niet proefdraaien vanwege de problemen die de Duitse toeleverancier ervoer als gevolg van de cyberaanval.
Ter geruststelling benadrukt de minister dat de aanval geen impact had op de hardware om de windmolens te besturen. “Er is dus geen sprake van een directe succesvolle cyberaanval op windpark Oude Maas, Nordex is slechts een toeleverancier van het windpark”, aldus minister Jetten.
De minister schrijft verder dat er geen overzicht bestaat van het aantal cyberaanvallen -of pogingen daartoe- op specifieke sectoren. Zodoende kan Jetten dus geen antwoord geven op de vraag hoeveel aanvallen er het afgelopen jaar hebben plaatsgevonden op Nederlandse windmolens.
Kans maatschappelijke ontwrichting groot
Verder citeert minister Jetten uit het begin juli gepubliceerde rapport Cybersecuritybeeld Nederland 2022. Daarin schreven de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) en het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) dat de kans op maatschappelijke ontwrichting groot is. Dat is te wijten aan de scheefgroei in veiligheidsmaatregelen om de digitale weerbaarheid van onze samenleving te vergroten. “De weerbaarheid in Nederland is nog niet voldoende op niveau. Digitale risico’s nemen nog geen structurele plaats in het bredere risicomanagement in en een samenhangende aanpak is nodig”, zo staat er in het rapport.
De minister benadrukt in zijn brief aan de Tweede Kamer dat Aanbieders van Essentiële Diensten (AED’s) wettelijk verplicht zijn om “incidenten met aanzienlijke gevolgen voor de dienstverlening” te melden bij het Agentschap Telecom (AT) of het NCSC. Zij kunnen AED’s informeren, adviseren en bijstand verlenen als er zich een digitale dreiging voordoet. “Het staat bedrijven echter altijd vrij om voor vragen op het gebied van cybersecurity contact op te nemen met de Rijksoverheid”, aldus Jetten.
Tot slot benadrukt de minister dat er in Brussel momenteel wordt gewerkt aan de Netcode on Cybersecurity, een aanvullend pakket aan maatregelen op de reeds bestaande Wet beveiliging netwerk- en informatiesystemen (Wbni).
Bron: tweedekamer.nl, vpngids.nl
Meer cybercrime nieuws
VDL Nedcar: "Medewerkers die in de productie zitten zijn naar huis of doen werkzaamheden die wel offline kunnen"
Vanwege een cyberaanval donderdag houdt industrieconcern VDL er sterk rekening mee dat er bij het bedrijf ook nog vandaag verstoringen zullen zijn. Grote delen van het bedrijf, waaronder autofabriek VDL Nedcar in Born, zullen dan plat liggen.
De drie meest voorkomende cyber-kwetsbaarheden bij het MKB
In het kader van de Europese cybersecuritymaand komt ThreadStone Cyber Security dit jaar weer met de top 3 van kwetsbaarheden binnen het MKB.
Cybercriminelen gingen afgelopen jaar 67% sneller te werk
Cybercriminelen gingen het afgelopen jaar maar liefst 67 procent sneller te werk dan in 2020. De gemiddelde breakout time, de tijd waarin cybercriminelen zich na eerste toegang kunnen bewegen in meerdere systemen, bedroeg het afgelopen jaar slechts 1 uur en 32 minuten. In 2020 lag de gemiddelde break out time nog op 4 uur en 37 minuten. Dit blijkt uit het jaarlijkse 'Threat Hunting Report' van CrowdStrike.
Het moet anders en het kan anders, overheid te traag
Nederlandse bedrijven en belangenorganisaties werken aan een eigen alarmsysteem tegen hackers. Bedrijven die een veiligheidsrisico lopen, moeten via dat systeem sneller gewaarschuwd worden dan via het huidige waarschuwingssysteem van de overheid.
Reactie minister op rapport 'Binnen zonder kloppen'
Het kabinet wil de digitale weerbaarheid van het onderwijs vergroten. In het middelbaar en hoger onderwijs zijn de afgelopen tijd belangrijke stappen gezet om dat te realiseren, maar er zijn aanvullende maatregelen nodig. De overheid wil onder meer dat alle onderwijsinstellingen aansluiting zoeken bij een Security Operations Center (SOC) en dat een onafhankelijk externe partij periodiek een audit uitvoert naar de bestaande beveiligingsmaatregelen.
Traditionele criminaliteit neemt verder af cybercriminaliteit neemt verder toe
De misdaad is in de meeste gemeenten in de eerste negen maanden van het jaar tot een historisch laag niveau gedaald. Het aantal aangiftes van online criminaliteit zit daarentegen in de lift. Deze trend is te verklaren door de coronapandemie in combinatie met de strenge coronamaatregelen.