,,Je online veiligheid is momenteel misschien wel belangrijker dan je deur op slot doen’’

Gepubliceerd op 14 juni 2022 om 15:00

Cybercriminaliteit is in Zeeland en West-Brabant de afgelopen vijf jaar aan een stevige opmars bezig. Denk maar aan de hack van woningcorporaties.

De verhalen zijn bekend: een ouder die een sms’je krijgt van zijn kind dat zijn telefoon is verloren en vraagt of papa of mama geld over kan maken. Cybercriminelen handelen echter steeds vernuftiger. Ze versturen nepmails die niet meer zijn te onderscheiden van die van je bank. Je klikt op een linkje, logt in en bent duizenden euro’s lichter.

Een digitale inbraak bij een bedrijf gaat ook op die manier. Een medewerker krijgt een mailtje van iemand die zich voordoet als netwerkbeheerder, klikt op een link en opeens is het hele systeem versleuteld. Of criminelen pogen met telefoontjes waardevolle informatie te verkrijgen. 

Een boost door corona

Dat maakt Reza Esmaili, hoofd van de opleiding Cyber Security van Avans+, bijna dagelijks mee. ,,Ik word gebeld door een buitenlands nummer. Dan hoor ik iemand met een Indisch accent beweren dat hij in Californië zit en belt namens HP (Hewlett-Packard, technologiebedrijf) met wat vragen over ons systeem. Dan weet ik al genoeg.’’ Volgens hem heeft de coronatijd cybercriminaliteit een boost gegeven: iedereen was veel meer online actief.

De hack van de Russische Conti-groep op de acht woningcorporaties van afgelopen maart was een in het oog springend voorbeeld. Laurentius uit Breda en Alwel uit Roosendaal, Etten-Leur en Breda behoorden tot de getroffen partijen. De criminelen stalen onder meer persoonlijke gegevens van huurders, door met gijzelsoftware, ransomware, The Sourcing Company aan te vallen. 

The Sourcing Company is een cloudbedrijf dat alle gegevens van de getroffen corporaties opslaat. Ze betaalden uiteindelijk niet het gevraagde losgeld, hoewel zij daarmee het risico liepen dat de persoonlijke gegevens in verkeerde handen terechtkwamen.

‘Hoe groot is het risico?’

Noud Bex is crisiscommunicatieadviseur en begeleidt met zijn bedrijf jaarlijks honderd crisissituaties, waaronder bij cybercrime. Over de woningcorporaties mag hij gedurende het onderzoek niks zeggen, maar hij kan wel een algemeen beeld schetsen. Zo ook over het onmogelijke dilemma: betalen of niet. ,,De belangrijkste afweging is: hoe groot is het risico? Kunnen ze identiteitsfraude plegen met de gegevens die ze hebben? Soms heb je simpelweg geen keus. Dan kost het je meer geld als je niet betaalt. Maar daarmee houd je wel een criminele praktijk in stand, dat voorkom je liever. Zeker als het om belastinggeld gaat bij een overheidsorganisatie.’’

De politie en gemeenten waarschuwen ondernemers en burgers preventief. Daarnaast spelen buurtpreventisten een sleutelrol: zij worden opgeleid om buurtbewoners te waarschuwen en helpen bij hun digitale veiligheid. ,,Je online veiligheid is momenteel misschien wel belangrijker dan je deur op slot doen’’, zo vertelt verantwoordelijk wethouder Daan Quaars.

Breda is een voorloper met een ecosysteem voor digitale veiligheid, het zogenoemde 'Vitaal Digitaal Breda'. Daarin zitten onder meer de gemeente, politie, het Amphia Ziekenhuis, Brabant Water, Brabantse Delta, Enexis en experts op het gebied van digitale veiligheid. Zij delen hun kennis met elkaar. 

Kennis delen

Esmaili looft dit systeem. ,,Kennis delen gebeurt veel te weinig. Organisaties schamen zich, terwijl cybercriminelen hun kennis wel delen op het darkweb.’’ Bex heeft juist het idee dat dit aan het kantelen is. ,,Je ziet zeker bij overheden en onderwijsinstellingen dat zij het belangrijk vinden om mensen te waarschuwen.’’

Volgens Bex, die 35 medewerkers in dienst heeft, is de impact van een digitale hack enorm. ,,Je kunt niks meer, tot je betaalt. Je kunt niet meer bij de gegevens van je klanten, patiënten of huurders, niets meer produceren of ontvangen, niet meer bij je bestanden.’’ Maar ook emotioneel gezien is het heftig. ,,Ze hebben bij je ingebroken, zijn bij je binnen geweest. Ze hebben misschien bestanden versleuteld waar ook een emotionele waarde aan hangt. En misschien zijn ze nog steeds wel binnen.’’

Snelst groeiende criminaliteit 

Cybercriminaliteit is momenteel een van de, zo niet dé, snelst groeiende vormen van criminaliteit. Tussen 31 mei 2017 en 31 mei 2018 kreeg de politie 88 aangiften, vier jaar later steeg dat aantal naar 1328. Het opsporen van de criminelen is niet makkelijk, aangezien ze meestal in het buitenland zitten. Bex: ,,Iedere keer wordt weer pijnlijk duidelijk hoe afhankelijk je van ICT bent. Het kost veel tijd en geld om alles te herstellen als je hele systeem geïnfecteerd is.’’ Inmiddels is de verzekering tegen deze vorm van criminaliteit dan ook in opmars.

Criminelen vinden bijna altijd een ingang via een menselijk slippertje, aldus Bex. ,,Je krijgt een mailtje, opent het en reageert. Criminelen worden steeds sluwer, doortrapter, professioneler. In een bedrijf met honderden medewerkers die het allemaal druk hebben, is een vergissing snel gemaakt. Met grote gevolgen.’’

Bron: bndestem.nl | Tim van Boxtel

Meer info over veilig digitaal Breda 

Bekijk alle vormen en begrippen

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met Cybercrimeinfo.

Meer actueel nieuws

Overzicht cyberaanvallen week 01-2022

Night Sky is de nieuwste ransomware gericht op bedrijfsnetwerken, duizenden schoolsites offline door ransomware-aanval op hostingprovider en Portugese mediagigant Impresa offline na aanval door ransomwaregroep. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.

Lees meer »

Bredaase inwoners gaan samen de strijd aan tegen cybercrime

Digitale criminaliteit, oftewel cybercrime, speelt een steeds grotere rol in onze samenleving. Misschien ben je hier al eerder mee in aanraking gekomen. Denk bijvoorbeeld aan phishing, een vorm van cybercriminaliteit waarbij je een sms van de belastingdienst ontvangt, omdat je zogenaamd nog € 549 moet betalen. Of heb je wel eens een spoofing telefoontje van de bank gehad? Waarin ze vertellen dat jouw spaargeld risico loopt.  

Lees meer »

Cybercrime nieuwsbrief 191 week 01-2022

De impact van digitale criminaliteit wordt vaak nog onderschat, deepfakes kunnen op termijn de samenleving ontwrichten en waarom phishing nog steeds een succes formule is. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 191.

Lees meer »

Phishing, nepshop en fraude meldingen week 01-2022

Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Ben je slachtoffer geworden van oplichting doe dan 'altijd' aangifte bij de politie.

Lees meer »

Informatiebeveiliging en cyberrisico’s één van belangrijkste risico’s voor financiële instellingen

De Nederlandsche Bank ziet informatiebeveiliging en de daarmee samenhangende cyberrisico’s als een van de belangrijkste strategische risico’s bij financiële instellingen. Dat blijkt uit de 2021 editie van DNB’s IB-monitor. De toezichthouder stelt dat ruim 15% van de Nederlandse pensioenfondsen en verzekeraars het afgelopen jaar te maken heeft gehad met aanzienlijke financiële schade door beveiligingsincidenten en datalekken.

Lees meer »

Waarom phishing nog steeds een succes formule is

De GGD waarschuwt: leraren en leraressen, trap niet in de phishingmail waarin je wordt uitgenodigd om je boostervaccin te plannen. Elke week verschijnen er online wel berichten over bedrijven die waarschuwen voor phishingmails in hun naam. Waarom? Omdat nog steeds mensen erin trappen.

Lees meer »

Deepfakes kunnen op termijn de samenleving ontwrichten

Deepfake-video's worden steeds populairder en daarmee neemt het gevaar voor misbruik toe. Onderzoekers van de Tilburg University onderzochten hoe het nieuwe kabinet dit kan tegengaan. Bart van der Sloot, privacy- en big data-expert en Associate Professor bij Tilburg University voorziet dat dat flink wat problemen gaat opleveren.

Lees meer »

Wat we niet meer moeten doen in 2022

Het nieuwe jaar is een geweldige kans om je digitale activiteiten een nieuw leven in te blazen. Een steeds belangrijker onderdeel daarvan is digitale weerbaarheid. 2021 was een van de meest productieve jaren voor cybercriminelen. Nieuwe cijfers laten dit goed zien. Tot en met november ontving de politie 13.000 aangiften van cybercrime. Dat is een toename van bijna 20 procent ten opzichte van 2020, toen er in heel 2020 bijna 11.000 aangiften binnenstroomden. 

Lees meer »