,,Je online veiligheid is momenteel misschien wel belangrijker dan je deur op slot doen’’

Gepubliceerd op 14 juni 2022 om 15:00

Cybercriminaliteit is in Zeeland en West-Brabant de afgelopen vijf jaar aan een stevige opmars bezig. Denk maar aan de hack van woningcorporaties.

De verhalen zijn bekend: een ouder die een sms’je krijgt van zijn kind dat zijn telefoon is verloren en vraagt of papa of mama geld over kan maken. Cybercriminelen handelen echter steeds vernuftiger. Ze versturen nepmails die niet meer zijn te onderscheiden van die van je bank. Je klikt op een linkje, logt in en bent duizenden euro’s lichter.

Een digitale inbraak bij een bedrijf gaat ook op die manier. Een medewerker krijgt een mailtje van iemand die zich voordoet als netwerkbeheerder, klikt op een link en opeens is het hele systeem versleuteld. Of criminelen pogen met telefoontjes waardevolle informatie te verkrijgen. 

Een boost door corona

Dat maakt Reza Esmaili, hoofd van de opleiding Cyber Security van Avans+, bijna dagelijks mee. ,,Ik word gebeld door een buitenlands nummer. Dan hoor ik iemand met een Indisch accent beweren dat hij in Californië zit en belt namens HP (Hewlett-Packard, technologiebedrijf) met wat vragen over ons systeem. Dan weet ik al genoeg.’’ Volgens hem heeft de coronatijd cybercriminaliteit een boost gegeven: iedereen was veel meer online actief.

De hack van de Russische Conti-groep op de acht woningcorporaties van afgelopen maart was een in het oog springend voorbeeld. Laurentius uit Breda en Alwel uit Roosendaal, Etten-Leur en Breda behoorden tot de getroffen partijen. De criminelen stalen onder meer persoonlijke gegevens van huurders, door met gijzelsoftware, ransomware, The Sourcing Company aan te vallen. 

The Sourcing Company is een cloudbedrijf dat alle gegevens van de getroffen corporaties opslaat. Ze betaalden uiteindelijk niet het gevraagde losgeld, hoewel zij daarmee het risico liepen dat de persoonlijke gegevens in verkeerde handen terechtkwamen.

‘Hoe groot is het risico?’

Noud Bex is crisiscommunicatieadviseur en begeleidt met zijn bedrijf jaarlijks honderd crisissituaties, waaronder bij cybercrime. Over de woningcorporaties mag hij gedurende het onderzoek niks zeggen, maar hij kan wel een algemeen beeld schetsen. Zo ook over het onmogelijke dilemma: betalen of niet. ,,De belangrijkste afweging is: hoe groot is het risico? Kunnen ze identiteitsfraude plegen met de gegevens die ze hebben? Soms heb je simpelweg geen keus. Dan kost het je meer geld als je niet betaalt. Maar daarmee houd je wel een criminele praktijk in stand, dat voorkom je liever. Zeker als het om belastinggeld gaat bij een overheidsorganisatie.’’

De politie en gemeenten waarschuwen ondernemers en burgers preventief. Daarnaast spelen buurtpreventisten een sleutelrol: zij worden opgeleid om buurtbewoners te waarschuwen en helpen bij hun digitale veiligheid. ,,Je online veiligheid is momenteel misschien wel belangrijker dan je deur op slot doen’’, zo vertelt verantwoordelijk wethouder Daan Quaars.

Breda is een voorloper met een ecosysteem voor digitale veiligheid, het zogenoemde 'Vitaal Digitaal Breda'. Daarin zitten onder meer de gemeente, politie, het Amphia Ziekenhuis, Brabant Water, Brabantse Delta, Enexis en experts op het gebied van digitale veiligheid. Zij delen hun kennis met elkaar. 

Kennis delen

Esmaili looft dit systeem. ,,Kennis delen gebeurt veel te weinig. Organisaties schamen zich, terwijl cybercriminelen hun kennis wel delen op het darkweb.’’ Bex heeft juist het idee dat dit aan het kantelen is. ,,Je ziet zeker bij overheden en onderwijsinstellingen dat zij het belangrijk vinden om mensen te waarschuwen.’’

Volgens Bex, die 35 medewerkers in dienst heeft, is de impact van een digitale hack enorm. ,,Je kunt niks meer, tot je betaalt. Je kunt niet meer bij de gegevens van je klanten, patiënten of huurders, niets meer produceren of ontvangen, niet meer bij je bestanden.’’ Maar ook emotioneel gezien is het heftig. ,,Ze hebben bij je ingebroken, zijn bij je binnen geweest. Ze hebben misschien bestanden versleuteld waar ook een emotionele waarde aan hangt. En misschien zijn ze nog steeds wel binnen.’’

Snelst groeiende criminaliteit 

Cybercriminaliteit is momenteel een van de, zo niet dé, snelst groeiende vormen van criminaliteit. Tussen 31 mei 2017 en 31 mei 2018 kreeg de politie 88 aangiften, vier jaar later steeg dat aantal naar 1328. Het opsporen van de criminelen is niet makkelijk, aangezien ze meestal in het buitenland zitten. Bex: ,,Iedere keer wordt weer pijnlijk duidelijk hoe afhankelijk je van ICT bent. Het kost veel tijd en geld om alles te herstellen als je hele systeem geïnfecteerd is.’’ Inmiddels is de verzekering tegen deze vorm van criminaliteit dan ook in opmars.

Criminelen vinden bijna altijd een ingang via een menselijk slippertje, aldus Bex. ,,Je krijgt een mailtje, opent het en reageert. Criminelen worden steeds sluwer, doortrapter, professioneler. In een bedrijf met honderden medewerkers die het allemaal druk hebben, is een vergissing snel gemaakt. Met grote gevolgen.’’

Bron: bndestem.nl | Tim van Boxtel

Meer info over veilig digitaal Breda 

Bekijk alle vormen en begrippen

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met Cybercrimeinfo.

Meer actueel nieuws

Hackers gebruiken nieuwe phishingtechniek

Cybersecurityexperts van Google hebben gezien dat 'GhostWriter' phishingcampagnes heeft opgezet met als doel om inloggegevens te bemachtigen. De groep gebruikt sinds kort een phishingtechniek die ‘Browser in a Browser’ wordt genoemd. Bezoekers worden dan doorgestuurd naar een gecompromitteerde site die op een betrouwbaar domein lijkt te staan. Wie probeert in te loggen krijgt een nieuw tabblad te zien. Gegevens die op deze pagina worden ingevoerd, belanden in de handen van de hackers.

Lees meer »

"Met cyberambassadeurs bereiken we meer mensen"

Hoe zorg je ervoor dat burgers beter weerbaar worden tegen cybercriminelen? De gemeente Breda leidt daarvoor cyberambassadeurs op. Dit is zo’n succes dat het concept inmiddels ook toegepast wordt in andere steden, zoals Amsterdam, Utrecht en Den Haag. Hoe werkt het? We namen een kijkje op 1 van de trainingen.

Lees meer »

Rusland waarschuwt “anonieme hackers en provocateurs”

Rusland waarschuwt overheden om geen cyberaanvallen uit te voeren tegen het land. Volgens het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken voeren “anonieme hackers en provocateurs die het regime in Kiev steunen” een cyberoorlog van ongekende omvang. Het Kremlin belooft hard op te treden tegen deze cyberagressie.

Lees meer »

De ketting van EU-instellingen is zo sterk als de zwakste schakel

Het paraatheidsniveau op het gebied van cybersecurity binnen de EU verschilt sterk per instantie. Omdat de uiteenlopende bestuursorganen nauw met elkaar verweven zijn, vormen de tekortkomingen bij de ene instantie een beveiligingsrisico voor de ander. Om hier iets aan te doen zijn algemeen geldende en bindende regels nodig.

Lees meer »

Jongeren vaker slachtoffer dan ouderen

Zestien procent van de Nederlandse bevolking kwam in 2020 in aanraking met fraude. Dit blijkt uit een eerste, uitgebreide slachtofferstudie naar fraude in Nederland, uitgevoerd onder leiding van prof. dr. Marianne Junger van de Universiteit Twente. ‘Op basis van de gemelde schade in het onderzoek schatten we de totale schade jaarlijks op € 2,75 miljard’, aldus Junger.

Lees meer »

Overzicht cyberaanvallen week 12-2022

Conti-ransomware gebruikt dertig bekende kwetsbaarheden bij aanvallen, systeem Italiaanse spoorwegen plat door Russische hackers en ransomware versleutelt 100.000 bestanden in gemiddeld 42 minuten. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.

Lees meer »

Cybercrime nieuwsbrief 202 week 12-2022

De oorlog in Oekraïne en de pandemie maken het belang van een goede cybersecurity nog eens duidelijk, we hebben een ongebruikelijke aanmeld poging opgemerkt op een apparaat of locatie die je normaal gesproken niet gebruikt en de hacks van Lapsus$. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 202.

Lees meer »

De cyberoorlog: ‘Wees waakzaam voor cyberaanvallen’

Ondanks de oorlog in Oekraïne zijn er op dit moment geen geavanceerde cyberaanvallen die gevolgen hebben voor de Nederlandse infrastructuur. Dat betekent niet dat het risico daarop weg is. Het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) monitort daarom voortdurend de situatie en staat in nauw contact met nationale en internationale partners over mogelijke incidenten, dreigingen en maatregelen. Het bedrijfsleven krijgt het advies om alert te zijn voor eventuele digitale aanvallen en andere bedreigingen.

Lees meer »

Hacks van Lapsus$

Cybersecurity-onderzoekers van Microsoft en Nvidia hebben de recente hacks van Lapsus$ op deze bedrijven herleid naar een tiener in Oxford. De zestienjarige zou nog bij zijn moeder wonen, maar wel het mastermind achter de aanvallen zijn. Dit meldt Bloomberg.

Lees meer »

We hebben een ongebruikelijke aanmeldpoging opgemerkt op een apparaat of locatie die je normaal gesproken niet gebruikt. Was jij dit?

De meeste online diensten hebben een ingebouwd beveiligingssysteem dat u waarschuwt wanneer er “ongewone” activiteit op uw account wordt gedetecteerd. Zo sturen diensten bijvoorbeeld meldingen over pogingen tot het opnieuw instellen van het telefoonnummer en e-mailadres die aan de account zijn gekoppeld, of het wachtwoord. Toen dit soort berichten gemeengoed werd, probeerden ondernemende cybercriminelen natuurlijk dit mechanisme na te bootsen om gebruikers aan te vallen.

Lees meer »

Minister: “Het internet is hier van hoge kwaliteit, snel en goedkoop”

Het komt helaas regelmatig voor dat hackers en cybercriminelen de Nederlandse digitale infrastructuur misbruiken. Dat is niet goed voor het internationale imago van ons land, bondgenootschappelijke belangen en integriteit van de Nederlandse ICT-infrastructuur. Om misbruik te voorkomen en bijstand te verlenen, werken tal van instanties dag en nacht hieraan.

Lees meer »