,,Je online veiligheid is momenteel misschien wel belangrijker dan je deur op slot doen’’

Gepubliceerd op 14 juni 2022 om 15:00

Cybercriminaliteit is in Zeeland en West-Brabant de afgelopen vijf jaar aan een stevige opmars bezig. Denk maar aan de hack van woningcorporaties.

De verhalen zijn bekend: een ouder die een sms’je krijgt van zijn kind dat zijn telefoon is verloren en vraagt of papa of mama geld over kan maken. Cybercriminelen handelen echter steeds vernuftiger. Ze versturen nepmails die niet meer zijn te onderscheiden van die van je bank. Je klikt op een linkje, logt in en bent duizenden euro’s lichter.

Een digitale inbraak bij een bedrijf gaat ook op die manier. Een medewerker krijgt een mailtje van iemand die zich voordoet als netwerkbeheerder, klikt op een link en opeens is het hele systeem versleuteld. Of criminelen pogen met telefoontjes waardevolle informatie te verkrijgen. 

Een boost door corona

Dat maakt Reza Esmaili, hoofd van de opleiding Cyber Security van Avans+, bijna dagelijks mee. ,,Ik word gebeld door een buitenlands nummer. Dan hoor ik iemand met een Indisch accent beweren dat hij in Californië zit en belt namens HP (Hewlett-Packard, technologiebedrijf) met wat vragen over ons systeem. Dan weet ik al genoeg.’’ Volgens hem heeft de coronatijd cybercriminaliteit een boost gegeven: iedereen was veel meer online actief.

De hack van de Russische Conti-groep op de acht woningcorporaties van afgelopen maart was een in het oog springend voorbeeld. Laurentius uit Breda en Alwel uit Roosendaal, Etten-Leur en Breda behoorden tot de getroffen partijen. De criminelen stalen onder meer persoonlijke gegevens van huurders, door met gijzelsoftware, ransomware, The Sourcing Company aan te vallen. 

The Sourcing Company is een cloudbedrijf dat alle gegevens van de getroffen corporaties opslaat. Ze betaalden uiteindelijk niet het gevraagde losgeld, hoewel zij daarmee het risico liepen dat de persoonlijke gegevens in verkeerde handen terechtkwamen.

‘Hoe groot is het risico?’

Noud Bex is crisiscommunicatieadviseur en begeleidt met zijn bedrijf jaarlijks honderd crisissituaties, waaronder bij cybercrime. Over de woningcorporaties mag hij gedurende het onderzoek niks zeggen, maar hij kan wel een algemeen beeld schetsen. Zo ook over het onmogelijke dilemma: betalen of niet. ,,De belangrijkste afweging is: hoe groot is het risico? Kunnen ze identiteitsfraude plegen met de gegevens die ze hebben? Soms heb je simpelweg geen keus. Dan kost het je meer geld als je niet betaalt. Maar daarmee houd je wel een criminele praktijk in stand, dat voorkom je liever. Zeker als het om belastinggeld gaat bij een overheidsorganisatie.’’

De politie en gemeenten waarschuwen ondernemers en burgers preventief. Daarnaast spelen buurtpreventisten een sleutelrol: zij worden opgeleid om buurtbewoners te waarschuwen en helpen bij hun digitale veiligheid. ,,Je online veiligheid is momenteel misschien wel belangrijker dan je deur op slot doen’’, zo vertelt verantwoordelijk wethouder Daan Quaars.

Breda is een voorloper met een ecosysteem voor digitale veiligheid, het zogenoemde 'Vitaal Digitaal Breda'. Daarin zitten onder meer de gemeente, politie, het Amphia Ziekenhuis, Brabant Water, Brabantse Delta, Enexis en experts op het gebied van digitale veiligheid. Zij delen hun kennis met elkaar. 

Kennis delen

Esmaili looft dit systeem. ,,Kennis delen gebeurt veel te weinig. Organisaties schamen zich, terwijl cybercriminelen hun kennis wel delen op het darkweb.’’ Bex heeft juist het idee dat dit aan het kantelen is. ,,Je ziet zeker bij overheden en onderwijsinstellingen dat zij het belangrijk vinden om mensen te waarschuwen.’’

Volgens Bex, die 35 medewerkers in dienst heeft, is de impact van een digitale hack enorm. ,,Je kunt niks meer, tot je betaalt. Je kunt niet meer bij de gegevens van je klanten, patiënten of huurders, niets meer produceren of ontvangen, niet meer bij je bestanden.’’ Maar ook emotioneel gezien is het heftig. ,,Ze hebben bij je ingebroken, zijn bij je binnen geweest. Ze hebben misschien bestanden versleuteld waar ook een emotionele waarde aan hangt. En misschien zijn ze nog steeds wel binnen.’’

Snelst groeiende criminaliteit 

Cybercriminaliteit is momenteel een van de, zo niet dé, snelst groeiende vormen van criminaliteit. Tussen 31 mei 2017 en 31 mei 2018 kreeg de politie 88 aangiften, vier jaar later steeg dat aantal naar 1328. Het opsporen van de criminelen is niet makkelijk, aangezien ze meestal in het buitenland zitten. Bex: ,,Iedere keer wordt weer pijnlijk duidelijk hoe afhankelijk je van ICT bent. Het kost veel tijd en geld om alles te herstellen als je hele systeem geïnfecteerd is.’’ Inmiddels is de verzekering tegen deze vorm van criminaliteit dan ook in opmars.

Criminelen vinden bijna altijd een ingang via een menselijk slippertje, aldus Bex. ,,Je krijgt een mailtje, opent het en reageert. Criminelen worden steeds sluwer, doortrapter, professioneler. In een bedrijf met honderden medewerkers die het allemaal druk hebben, is een vergissing snel gemaakt. Met grote gevolgen.’’

Bron: bndestem.nl | Tim van Boxtel

Meer info over veilig digitaal Breda 

Bekijk alle vormen en begrippen

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met Cybercrimeinfo.

Meer actueel nieuws

Niet alle 'tweestapsverificatie' methodes zijn veilig

'Tweestapsverificatie' of multifactorauthenticatie (MFA) is iets wat me moeten omarmen om onze data en privacy te waarborgen. Met gebruik ervan is niet zonder gevaren. Sommige varianten van MFA zijn veiliger dan andere. Zo is het onverstandig om sms- en gesproken berichten als authenticatie middel te gebruiken, omdat deze via social engineering onderschept kunnen worden door anderen.

Lees meer »

Ransomware weekoverzicht week 46-2020

Er waren afgelopen week niet veel bekende grote ransomware-aanvallen, maar we hebben gezien dat ransomware cybercriminelen hun tactieken ontwikkelden om hun slachtoffers verder af te persen. De grootste  aanval deze week was tegen de Taiwanese laptop maker 'Compal', die werd getroffen door DoppelPaymer. De cybercriminelen eisen $ 17 miljoen (14,4 miljoen euro) om een ​​decoderingsprogramma te ontvangen en om geen gestolen bestanden te lekken (doxware).

Lees meer »

Cybercrime nieuwsbrief 132 (week 46-2020)

Hoe criminelen miljoenen verdienen middels spoofing, hacks op ziekenhuizen en de gevaren van IoT. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 132. Nog niet ingeschreven voor deze gratis nieuwsbrief over cybercrime en darkweb? Schrijf je dan hier in.

Lees meer »

Fraudehelpdesk en Opgelicht?! meldingen week 46-2020

Het melden van digitale oplichting pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?! of Fraudehelpdesk dan weten want Samen bestrijden we cybercrime. Liever anoniem? Klik dan hier.

Lees meer »

Naar schatting 85 miljoen euro aan Covid-gerelateerde goederen en diensten die te koop worden aangeboden op het darkweb

Na Donald Trump's snelle herstel van Covid-19 vorige maand, verschenen er advertenties op het darkweb ('de onderkant van het internet') waarin het medicijn van 'Regeneron Pharmaceuticals Inc.' werd aangeboden waarbij ze beweerden dat dit het 'wondermiddel' was wat de president snel beter maakte. Terwijl het nog niet was goedgekeurd voor openbare verkoop.

Lees meer »

"Ze zij zijn hun gewicht in goud waard. Hierdoor konden we twee verdachten op heterdaad aanhouden”

Bank helpdesk fraude en babbeltrucs komen dagelijks voor en heeft een grote impact op de slachtoffers. Dinsdag 10 november was het helaas ook weer raak. Een 70-jarige vrouw uit Dordrecht is het slachtoffer geworden van Bank helpdesk fraude en een poging tot babbeltruc. Door adequaat optreden van de buren van het slachtoffer, konden de verdachten op heterdaad worden aangehouden. Ook in andere babbeltruc zaken in Dordrecht zijn aanhoudingen verricht. Mooie resultaten in impact volle zaken.

Lees meer »

De gevaren van IoT zichtbaar in Rotterdam

Tot dinsdagmiddag was het voor iedereen mogelijk om de kleuren van de Erasmusbrug aan te passen via zijn tablet, smartphone of laptop. Door een gat in de beveiliging was het mogelijk om zonder gebruikersnaam en wachtwoord in te loggen op het systeem dat de lichtkleuren regelt. De gemeente Rotterdam heeft het bedieningssysteem uitgeschakeld en contact opgenomen met de leverancier van het systeem om herhaling te voorkomen.

Lees meer »