Veranderingen dreigingslandschap na Russische invasie in Oekraïne

Gepubliceerd op 7 juni 2022 om 19:53

Vorige week verscheen het 'Eset Threat Report' over het eerste trimester van 2022. Het Threat Report omvat belangrijke statistieken en trends over het huidige dreigingslandschap op basis van detectiesystemen en digital securityonderzoek. De nieuwste uitgave van het Threat Report geeft een overzicht van de verschillende cyberaanvallen in verband met de aanhoudende oorlog in Oekraïne die onderzoekers analyseerden of hielpen te beperken, waaronder de wederopstanding van de beruchte Industroyer malware, die probeerde hoogspanningsstations aan te vallen.

Veranderingen dreigingslandschap

Telemetrie registreerde ook andere veranderingen in het dreigingslandschap op het gebied van cyberbedreigingen die een verband zouden kunnen hebben met de situatie in Oekraïne. Roman Ková?, Chief Research Officer bij Eset, verduidelijkt waarom dit rapport zo gefocust is op cyberdreigingen die verband houden met deze oorlog: "In verschillende delen van de wereld woeden verschillende conflicten, maar voor ons is dit een ander conflict. Vlak over de oostelijke grenzen van Slowakije, waar Eset zijn hoofdkwartier en verschillende kantoren heeft, vechten Oekraïners voor hun leven en soevereiniteit."

Kort voor de Russische invasie registreerde de telemetrie een scherpe daling in Remote Desktop Protocol (RDP) aanvallen. De daling van deze aanvallen komt na twee jaar van constante groei - en zoals uitgelegd in de Exploits sectie van het laatste Threat Report, zou deze wending van gebeurtenissen te maken kunnen hebben met de oorlog in Oekraïne. Maar zelfs met deze daling, is bijna 60% van de inkomende RDP aanvallen die in T1 2022 werden gezien, afkomstig uit Rusland.  

Rusland voornaamste doelwit

Een ander neveneffect van de oorlog: Rusland was in T1 2022 volgens de telemetrie het voornaamste doelwit, terwijl in het verleden ransomware groeperingen de neiging hadden doelwitten in Rusland te vermijden. Onderzoekers ontdekten zelfs lock-screen varianten met de Oekraïense nationale groet "Slava Ukraini!" (Glorie aan Oekraïne!). Sinds de Russische invasie in Oekraïne is er een toename van het aantal amateuristische ransomware- en wiper-aanvallen. De auteurs van deze aanvallen betuigen vaak hun steun aan een van de strijdende partijen en positioneren de aanvallen als een persoonlijke vendetta. Het is geen verrassing dat de oorlog ook zichtbaar wordt uitgebuit door spam en phishing. Onmiddellijk na de invasie op 24 februari begonnen oplichters misbruik te maken van mensen die Oekraïne probeerden te steunen, door fictieve liefdadigheidsinstellingen en fondsenwervingsacties als lokmiddel te gebruiken. De telemetrie zag direct een piek aan spam detecties.  

Overzicht groeperingen oorlog 

Digitale wendbaarheid belangrijk

Dave Maasland, CEO van Eset Nederland, licht de ontwikkelingen toe: “De veranderingen in het dreigingslandschap laten nog maar eens zien hoe belangrijk digitale wendbaarheid is. Vooral bedrijven die op internationaal gebied actief zijn doen er goed aan om opnieuw hun risicoprofiel te bekijken. Maar in veranderende tijden moet het doorvoeren van een goede digitale hygiëne een absolute topprioriteit zijn. De focus lijkt nu minder gericht op Nederland, maar we zijn zeker niet af van cyberdreigingen zoals ransomware en brute-force RDP-aanvallen. Het volgen van deze veranderingen en ontwikkelingen en hierop kunnen acteren is belangrijker dan ooit.”  

Andere dreigingen

Naast de dreigingsinformatie met betrekking tot de oorlog in Oekraïne gaat het Threat Report ook in op andere dreigingen, waaronder de opleving van het Emotet botnet. Zoals eerder bekendgemaakt namen de detecties van dit botnet in Nederland in het eerste trimester van dit jaar toe met maar liefst 3900%. Verder geeft het Threat Report ook een overzicht van de belangrijkste onderzoeksresultaten, waaronder: misbruik van kwetsbaarheden in kerneldrivers; UEFI-kwetsbaarheden met een grote impactcryptocurrency-malware gericht op Android- en iOS-apparaten; een nog niet geattribueerde campagne waarbij de DazzleSpy macOS-malware werd ingezet; en de campagnes van verschillende ransomware en APT-groepen zoals TA410. Het rapport wordt afgesloten met een overzicht van geplande presentaties door de onderzoekers. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.

Eset Threat Report T 12022
PDF – 4,0 MB 121 downloads

2022: De zes belangrijkste vooruitzichten op een rij

Terwijl de securitywereld vooral bezig is met Log4Shell, richten experts hun blik ook vast op 2022. Ook in dat jaar – zeker aan de start – hebben we ongetwijfeld nog met het Log4j-drama te maken, maar dat is zeker niet de enige belangrijke dreiging in het vooruitzicht. Experts verwachten dat de markt zich volgend jaar verder professionaliseert en dat dreigingen nog groter worden. Cybercrime experts analyseerde hun voorspellingen en zet de zes belangrijkste vooruitzichten op een rij.

Lees meer »

De grootste digitale gevaren en uitdagingen voor 2022

Cybersecurity is nog nooit zo vaak en uitgebreid in het nieuws geweest als afgelopen jaar. De verwachting is dat dit de komende jaren zeker niet minder zal worden. Diverse cybersecurity-experts van VMware geven daarom aan wat volgens hen komend jaar belangrijke ontwikkelingen zullen zijn op dit gebied.

Lees meer »

2021 heeft organisaties noodgedwongen bewust gemaakt

December is traditiegetrouw de maand waarin we reflecteren en vooruitkijken. Het afgelopen jaar was een rollercoaster voor iedereen die zich bezighoudt met IT-beveiliging. 2021 gaat dan ook de boeken in als het jaar van de security wake-up call. Het jaar waarin hybride werken het nieuwe normaal is geworden en waarin de transformatie naar een cloud-first beleid versneld is ingevoerd. Onze nieuwe realiteit van hybride werken heeft een grote impact gehad op het beveiligingsbeleid van bedrijven.

Lees meer »

Cybercriminelen weer super actief en creatief tijdens de Omikron lockdown

Cybercriminelen versturen op grote schaal phishingmails om een slaatje te slaan uit de huidige lockdown. In een e-mail, die zogenaamd van de Rijksoverheid afkomstig is, worden ondernemers, culturele instellingen en gezinnen gevraagd om een ‘steunpakket’ aan te vragen. In werkelijkheid is het een list om bankrekeningnummers en andere persoonlijke gegevens buit te maken.

Lees meer »

Retailers, bereid je voor op het seizoen van de cyberaanvallen

Retailers zitten middenin de belangrijkste periode van het jaar: de feestdagen. Black Friday en Sinterklaas hebben we achter de rug en er we doen nu volop inkopen voor Kerst. Precies in deze periode worden veel retailers getroffen door ransomware. Het resultaat: onbereikbare websites en verstoorde supply chains. Dit leidt tot teleurgestelde klanten en omzetverlies. Datasecurity is het hele jaar door een belangrijk punt van aandacht, maar rondom seizoensgebeurtenissen moeten bedrijven in de retailbranche extra goed voorbereid zijn op een eventuele ransomware-aanval.

Lees meer »

Cyber incidenten blijven jaar na jaar toenemen

Onderzoek van Orange Cyberdefense, onthullen dat het aantal cyberaanvallen op ondernemingen de afgelopen 12 maanden met 13 procent is gestegen, met een stijging in ransomware incidenten, en voor het eerst een merkbare golf van aanvallen tegen mobiele apparaten.

Lees meer »

'Log4j' kerstcadeau voor cybercriminelen

Diverse bedrijven grijpen hard in en zetten uit voorzorg webapplicaties uit. Verschillende gemeenten hebben dat nu al gedaan. Ook ABN Amro bevestigt tegenover de krant een deel van zijn systemen te hebben uitgeschakeld. IT-beveiligers zeggen bij de NOS dat het slechts een kwestie van dagen zal zijn voor er ransomware-aanvallen plaatsvinden die veel systemen tegelijk kunnen grijpen.

Lees meer »

Cyberinformanten gezocht

De meeste mensen kennen de term 'informant' van politieseries of Netflix-films, maar wat houdt deze belangrijke rol nu precies in? In dit artikel passeren de motieven en dilemma’s van een informant de revue en worden de werkzaamheden van het 'Team Criminele Inlichtingen' (TCI) bekeken.

Lees meer »