Ruim de helft van de Nederlanders (56 procent) zegt direct door te hebben als cybercriminelen hen proberen op te lichten via e-mail, internet of telefoon. Vier op de tien ondervraagden (43 procent) zegt zonder twijfel dat oplichters geen schijn van kans maken om inlog- of persoonlijke gegevens buit te maken. Dit staat in schril contrast tot het aantal slachtoffers van cybercrime en online fraude.
Dat blijkt uit onderzoek van PanelWizard in opdracht van ABN AMRO. Het gaat om een representatieve steekproef waarbij 1.366 Nederlanders van 18 jaar en ouder zijn ondervraagd.
2,5 miljoen Nederlanders slachtoffer
In het onderzoek komt naar voren dat bijna twee derde van de mannen (63 procent) denkt een oplichter direct door te hebben. Hoe hoog dat percentage bij vrouwen ligt, is onbekend. Bijna de helft van de respondenten (48 procent) zegt dat phishing, spoofing of helpdeskfraude alleen goedgelovige mensen overkomt. Of bij mensen met beperkte digitale vaardigheden (49 procent).
Volgens de Veiligheidsmonitor 2021 van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) kreeg 17 procent van de Nederlanders van 15 jaar of ouder vorig jaar te maken met cybercrime. Het gaat dan om zo’n 2,5 miljoen Nederlanders. Hoogstwaarschijnlijk is dat slechts het topje van de ijsberg: uit berekeningen van het CBS blijkt dat slechts één op de vijf slachtoffers aangifte doet bij de politie
“Van alle Nederlanders van 15 jaar of ouder zeggen in 2021 meer dan twee op de drie (68 procent) dat ze in de afgelopen 12 maanden ten minste één keer een telefoontje, e-mail- of ander bericht hebben ontvangen dat (waarschijnlijk) van een oplichter was”, aldus het statistiekbureau.
Meer wantrouwen
Driekwart van de Nederlanders (72 procent) zegt door dergelijke ontwikkelingen wantrouwender te zijn geworden. Als een organisatie als de Rijksoverheid, een telecomprovider of bank belt, zijn we een stuk sceptischer geworden. De politie, financiële instellingen en andere instanties waarschuwen dan ook: vertrouw je het niet? Hang dan op en bel zelf naar de betreffende instantie om verhaal te halen.
De politie waarschuwt burgers regelmatig voor phishing en andere criminele oplichtingspraktijken op internet. Begin dit jaar lanceerde ze daarvoor de publiekscampagne ‘Digitaal oké met deze ABC’. De letters ABC staan voor ‘Alert blijven’, ‘Bescherm jezelf’ en ‘Check altijd’. Het komt er op neer dat we de laatste digitale ontwikkelingen goed in de gaten moeten houden, updates snel moeten installeren en onbekenden niet blind moeten vertrouwen.
Ook initiatieven als veiliginternetten.nl, appjelinkje of checkjelinkje.nl zijn steeds meer mensen zich bewust van de gevaren op internet. De eerstgenoemde site geeft bezoekers tips hoe ze op een veilige en verantwoorde manier online kunnen gaan. De andere initiatieven laten je in een oogopslag zien of een URL een betrouwbare pagina is, of dat het om een valstrik gaat.
Nieuwe fenomenen
Toch zijn lang niet alle landgenoten op de hoogte hoe cybercriminelen hen proberen op te lichtten. Uit het onderzoek van WizardPanel blijkt dat ruim een derde van de Nederlanders (37 procent) niet bekend is met het fenomeen bankhelpdeskfraude. Oplichters zetten dan nietsvermoedende slachtoffers onder druk om hun spaargeld tijdelijk naar een ‘betrouwbare’ rekening over te maken. In werkelijkheid belandt het geld dan op de rekening van de fraudeurs.
Slechts één op de twaalf Nederlanders (8 procent) zegt niet te weten wat phishing is.
Ondanks dat Nederlanders steeds beter in staat zijn om online fraude en oplichting te herkennen, geldt dat nog niet voor bankhelpdeskfraude. De financiële schade als gevolg van bankhelpdeskfraude bedroeg volgens de Nederlandse Vereniging van Banken 47,6 miljoen euro in 2021. Ruim een derde van de respondenten zegt niet te weten hoe oplichters daarbij te werk gaan.
Voorzorgsmaatregelen
Goede nieuws is dat Nederlanders steeds vaker zelf in actie komen om zich te beschermen tegen internetcriminelen. Driekwart zorgt ervoor dat de software op hun smartphone en computer up-to-date is. Twee derde zegt gebruik te maken van tweestapsverificatie. Bij jongeren tot 30 jaar ligt dat percentage zelfs op 77 procent.
Zoals gezegd spelen kennis en digitale vaardigheden een belangrijke rol in de strijd tegen cybercriminelen.
Digitale vaardigheden van Europeanen
Eerder deze maand presenteerde het CBS samen met Eurostat een onderzoek naar de digitale vaardigheden van Europeanen. Om het internet-, computer- en softwaregebruik van Europese burgers te bestuderen, keken de instanties naar vijf verschillende aspecten: informatie en digitale geletterdheid, online communicatie, computers en online diensten, privacybescherming en softwaregebruik.
Uit het onderzoek bleek dat Nederland de meeste burgers telt met goede digitale vaardigheden. Ruim driekwart van de respondenten (80 procent) zegt te beschikken over gemiddelde of bovengemiddelde digitale vaardigheden. Een kwart van de ondervraagden (27 procent) zegt gemiddeld overweg te kunnen met computers en software. Iets meer dan de helft (52 procent) geeft aan over meer kennis en kunde te beschikken. Verder zijn Nederlanders goed in informatie zoeken op internet en weten we online kunnen schoppen.
Over het onderzoek
Het representatieve onderzoek is in mei 2022 uitgevoerd door Kien/PanelWizard in opdracht van ABN AMRO. 1366 Nederlanders van 18 jaar en ouder zijn ondervraagd.
Bron: cbs.nl, abnamro.com, vpngids.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met Cybercrimeinfo.
Meer cybercrime nieuws
Europese FBI tegen cybercrime en andere misdaad?
D66 wil dat er een "Europese FBI" komt die zich bezighoudt met de bestrijding van cybercrime en andere criminaliteit. De partij ziet een opsporingsactie naar cybercrime waarbij Nederland met andere EU-lidstaten samenwerkte en 81 mensen werden aangehouden als voorbeeld wat een dergelijke dienst kan bereiken.
3,3 miljoen Nederlanders in 2018 slachtoffer van Cybercrime!
Een computer of netwerk werd besmet (ransomware), of iemand kreeg toegang tot een e-mailadres of account op sociale media (hacking). Ongeveer 300.000 mensen werden de dupe van identiteitsfraude.
Breda, Etten-Leur, Oosterhout Cyberweek: Acht internetoplichters lopen tegen de lamp
Niet meer dan 10 procent van de slachtoffers van internetfraude doet daar aangifte of melding van. Dat bemoeilijkt onderzoek van de politie naar cybercrime. Deze week heeft de politie acht mensen in de omgeving van Breda en Oosterhout opgespoord die zich aan oplichting via internet schuldig hebben gemaakt.
Cybercrime dialoogavond Politie | Amsterdam
Bestrijden van cybercrime kan de politie niet alleen. Daarin zoeken we graag de samenwerking met andere experts. Zoals met jou?
Spionage door natiestaten: moet jouw bedrijf wakker liggen van APT-aanvallen?
Dat landen elkaar digitaal bespieden of op andere manieren bestoken, is geen geheim. Maar moet je daar als doorsnee bedrijf ook van wakker liggen? We duiken in de wereld van 'Advanced Persistent Threats'.
Primeur: het eerste forum over Cybercrime in Nederland!
Daarom zijn wij (Gemeente Breda & © CCINL | www.cybercrimeinfo.nl) het Cybercrime forum gestart. Hier kun je terecht met al je vragen en ervaringen omtrent digitale veiligheid & Cybercrime. Ook lees je hier de nieuwste tips en trends. 🧐 Praat jij ook mee? Schrijf je direct in ⬇️https://cybercrimeinfo-forum.nl/?page_id=48
Wanneer mag de politie in je smartphone en laptop kijken?
De politie krijgt meer bevoegdheden om mee te lezen in digitale apparaten. Onlangs trad de wet Computercriminaliteit III, waarmee de politie onder meer apparaten mag hacken, in werking.
Nieuwe wet versterkt bestrijding Cybercrime en Computercriminaliteit
De wet Computercriminaliteit III is per 1 maart 2019 in werking getreden. Justitie en politie krijgen nieuwe bevoegdheden om computercriminaliteit beter te bestrijden. Door sneller en effectiever te kunnen optreden wordt Nederland veiliger. De snelle ontwikkeling van de technologie heeft ervoor gezorgd dat criminaliteit in een digitale wereld met andere middelen moet worden aangepakt. Die mogelijkheden zijn er nu. Daarmee kunnen het Openbaar Ministerie en de opsporingsdiensten aan de slag.
Politie wil hulp van burger bij bestrijden Cybercrime
Het gezicht van criminaliteit verandert. Bendes van oplichters en fraudeurs opereren steeds vaker vanachter een toetsenbord en bevinden zich meestal in het buitenland. Dit maakt cybercrime lastig, maar niet onmogelijk, om te bestrijden. De politie heeft daarbij wel de hulp van burgers nodig. Vrijwilligers helpen onder meer als surveillant op het dark web.
Het Forum over “Cybercrime” nu online
Eén van de hoofddoelen van © CCINL | www.cybercrimeinfo.nl is het delen van informatie over Cybercrime. Daar hoort bij dat we faciliteren dat mensen gemakkelijk met elkaar in contact kunnen komen en zo van elkaar kunnen leren.
Ongekende aanval op de „infrastructuur van het internet” gaande
Een internationale non-profitorganisatie die een reeks taken met betrekking tot het internet uitvoert, ICANN, heeft gewaarschuwd voor een tot dusver ongekende aanval op de "infrastructuur van het internet".
81% aanvallen door zwakke en gestolen wachtwoorden
Maar liefst 81 procent van alle cyberaanvallen vinden plaats door zwakke en gestolen wachtwoorden, zo laat Microsoft weten. Het gaat dan om inloggegevens die via phishing worden gestolen of het hergebruik van wachtwoorden die via datalekken openbaar zijn geworden.