OM: “Cybercrime neemt toe met bijna een derde ten opzichte van 2020 en drie keer meer dan in 2019”

Gepubliceerd op 3 mei 2022 om 16:07

Het aandeel cybercriminaliteit is afgelopen jaar fors toegenomen. In 2021 ontving de politie 14.000 meldingen van cybercrime. Dat is een derde meer in vergelijking met het jaar ervoor. Ook de impact van cybercriminaliteit steeg vorig jaar. Dat schrijft het Openbaar Ministerie (OM) in het jaarverslag.

Bredere verschuiving van traditionele naar digitale criminaliteit

“Die trend past binnen een bredere verschuiving van traditionele naar digitale criminaliteit”, zo zegt het OM. Naar eigen zeggen heeft de coronacrisis een impuls gegeven aan deze verschuiving. Afgelopen jaar registreerde de politie 14.000 gevallen van cybercrime. Dat is een stijging van een derde in vergelijking met 2020, en een verdrievoudiging ten opzichte van het jaar daarvoor.

De toename van het aantal aangiften van cybercriminaliteit is terug te zien in de instroomcijfers van het OM. Het aantal verdachten van cyberdelicten nam in een jaar tijd toe van 481 naar 574, een stijging van 21 procent. In twee jaar tijd is het aantal verdachten met 47 procent gestegen.

Aantal registraties van cybercrime (zoals hacks, ddos-aanvallen en ransomware) bij Nederlandse politie

Fraude tussen burgers onderling

Het aandeel van horizontale fraude -fraude tussen burgers onderling- nam afgelopen jaar eveneens toe. De politie arresteerde 29 procent meer internetcriminelen. Het aantal zaken tegen geldezels -mensen die hun bankrekening ter beschikking stellen in ruil voor een deel van de opbrengst- steeg in een jaar tijd van 365 naar 1.363. Het aantal verdachten van identiteitsfraude, waaronder WhatsApp-fraude, nam met 15 procent toe naar 732 zaken.

Het OM schrijft verder in het jaarverslag dat de impact van cybercrime vorig jaar steeg. Dat is te wijten aan de toename van het aantal cyberincidenten, onder meer door ransomware-aanvallen. Daarbij is het volgens het OM soms lastig om een onderscheid te maken tussen cybercriminelen en statelijke actoren. Desalniettemin vormen beide groepen een bedreiging voor de nationale veiligheid.

Cybercriminelen strafrechtelijk aanpakken

Als cybercriminelen niet strafrechtelijk worden aangepakt, neemt het vertrouwen van burgers in de digitale infrastructuur en de democratische rechtstaat af. “Cybercrime is moeilijk op te sporen en vraagt om veel kennis en specialisten die zich voortdurend blijven ontwikkelen om hackers bij te blijven”, schrijft het OM. Daarom is het belangrijk dat het OM breed blijft investeren in digitale vaardigheden.

Opsporing en vervolging zijn volgens het Openbaar Ministerie onvoldoende om cybercriminaliteit terug te dringen. Daarom zet het OM in op alternatieve interventies: preventie, verstoring en notificatie. “Die alternatieve interventies versterken de weerbaarheid van potentiële slachtoffers tegen deze criminaliteit met vaak een internationaal en grenzeloos karakter”, aldus het OM.

Cybercrime is aan opmars bezig

Gerrit van den Burg, voorzitter van het College van procureurs-generaal, maakt zich zorgen om de toenemende cybercriminaliteit. Dat is in zijn ogen “bezig aan een opmars”. Tegelijkertijd is hij optimistisch over het feit dat het kabinet extra geld uittrekt om verbeteringen aan te brengen in de strafrechtketen.

“Daarmee kan de werkdruk eindelijk wat worden aangepakt, en kan een extra impuls worden gegeven aan verbetering van onze ICT. Ik hoop dat we mensen kunnen aantrekken die in al hun diversiteit één ding gemeen hebben: de wil om, in het klein en in het groot, onze wereld rechtvaardiger te maken”, aldus Van den Burg.

Veiligheidsmonitor 2021

Volgens de Veiligheidsmonitor 2021 van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) kreeg 17 procent van de Nederlanders van 15 jaar of ouder te maken met cybercrime. We hebben het dan over 2,5 miljoen Nederlanders. Hoogstwaarschijnlijk is dat slechts het topje van de ijsberg: uit berekeningen van het CBS blijkt dat slechts één op de vijf slachtoffers aangifte doet bij de politie.

Een vorm van online criminaliteit die volgens het CBS afgelopen jaar veel voorkwam, was phishing. Oplichters halen dan van alles uit de kast om zo veel mogelijk persoonsgegevens van nietsvermoedende slachtoffers buit te maken. “Van alle Nederlanders van 15 jaar of ouder zeggen in 2021 meer dan twee op de drie (68 procent) dat ze in de afgelopen 12 maanden ten minste één keer een telefoontje, e-mail- of ander bericht hebben ontvangen dat (waarschijnlijk) van een oplichter was”, aldus het statistiekbureau. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.

OM Jaarbericht 2021
PDF – 1,8 MB 169 downloads

Bron: om.nl, vpngids.nl

Bekijk alle vormen en begrippen

Meer rapporten bekijken of downloaden

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met Cybercrimeinfo.

Meer actueel nieuws

AIVD en MIVD: VPN-gat misbruikt door staatshackers

De grote kwetsbaarheid in VPN-software van Pulse Secure, wat vorig jaar wereldwijde impact had, is niet alleen door cybercriminelen benut. Ook statelijke actoren hebben nuttig gebruik gemaakt van het beveiligignsgat. De Nederlandse inlichtingendiensten AIVD en MIVD hebben dit gesignaleerd, meldt minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid nu aan de Kamer.

Lees meer »

Oplichting / Cybercrime (Phishing Smishing Vishing) overzicht week 08-2020

Phishing, Smishing is het vissen (hengelen) naar inloggegevens en persoonsgegevens van gebruikers. Dit gebeurt via (massaal verzonden) e-mails of SMS'jes, online handelsplaatsen of berichten op social media. Daarin wordt gevraagd in te loggen op een website die sprekend lijkt op die van bijvoorbeeld een bank of een nepsite. Als u inlogt, worden uw inloggegevens meteen doorgestuurd naar de fraudeur.

Lees meer »

Datalek nieuws en overzicht week 08-2020

Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.

Lees meer »

Darkweb drugsdealers opgepakt

In een onderzoek waarin nauw met de Duitse justitie is samengewerkt heeft de Haagse politie afgelopen donderdagmorgen (13-2) twee verdachten aangehouden. De mannen worden verdacht van betrokkenheid bij grootschalige drugshandel via het darkweb.

Lees meer »

Utrechtse Malware maker mogelijk 1,5 jaar achter tralies

Een 21-jarige student informatiekunde uit Utrecht is aangeklaagd voor het ontwikkelen en verkopen van macro-malware en het in bezit hebben van tientallen gestolen creditcardgegevens. Volgens het Openbaar Ministerie ontwikkelde de man de macrobuilders 'Rubella', 'Catan' en 'Dryad'.

Lees meer »

Politie: pas op voor nieuwe ransomware technieken

Tegenwoordig worden bij ransomware-aanvallen niet alleen bestanden versleuteld, maar ook data gestolen. Wanneer er niet aan de betaling wordt voldaan, dreigen ransomware-criminelen nu met het online verspreiden van de gestolen bedrijfsdata. De politie waarschuwt afgelopen zondag  in 'Reporter Radio' voor deze ontwikkeling. 

Lees meer »